Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej

wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera

Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej – wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera[1][2][3], pochodzący – podobnie jak Hymn do Nirwany i Melodia mgieł nocnych – z tomiku Poezje. Seria druga, opublikowanego w 1894.

Dolina Wierchcicha

Charakterystyka edytuj

Utwór składa się z ośmiu strof trójwersowych połączonych w pary[4]. Dwa pierwsze wersy w każdej strofie są dziewięciozgłoskowe[5] żeńskie, a wers ostatni sześciozgłoskowy męski. Rytm jest jambiczny (sSsSsSsS/sSsSsS). Strofy rymują się w parach aab ccb.

Taki tam spokój... Na gór zbocza
Światła się zlewa mgła przezrocza,
na senną zieleń gór.
Szumiący z dala wśród kamieni
w słońcu się potok skrzy i mieni
w srebrnotęczowy sznur.

Wiersz Tetmajera zalicza się do nurtu młodopolskiego impresjonizmu jako jeden z utworów najbardziej dla niego typowych[6][7][8]. Poeta posługuje się synestezją, czyli środkiem stylistycznym polegającym na łączeniu doznań właściwych różnym zmysłom, na przykład wzroku i słuchu. Przykładem takiego połączenia wrażeń akustycznych i wizualnych jest sformułowanie srebrzystoturkusowa cisza[6]. Agnieszka Szostak-Siedlik podkreśla wyczulenie poety na grę świateł w górskim pejzażu, sytuując je w kontekście ówczesnego malarstwa, zwłaszcza francuskiego[8]. Również Anna Sikorska postrzega wiersz Tetmajera jako uchwycenie i utrwalenie ulotnego wrażenia, powstałego w umyśle autora pod wpływem zobaczonego górskiego widoku[9].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Kazimierz Przerwa-Tetmajer. culture.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
  2. Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865-1940). dzieje.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
  3. Tetmajer Kazimierz, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-04-01].
  4. Wiktor Jarosław Darasz: Mały przewodnik po wierszu polskim. Kraków: Towarzystwo Milośników Języka Polskiego, 2003, s. 156. ISBN 83-900829-6-9.
  5. Lucylla Pszczołowska: Wiersz polski. Zarys historyczny. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, 1997, s. 179. ISBN 83-85220-79-8.
  6. a b Katarzyna Dzieł: 1 Impresjonizm w liryce Tetmajera i Kasprowicza. publikacje.edu.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
  7. Młoda Polska. Liryka. edukator.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
  8. a b Agnieszka Szostak-Siedlik: Literatura a sztuki piękne – symbioza wybranych kierunków w Młodej Polsce. psm-krzeszowice.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
  9. Anna Sikorska: Pejzaż literacki i jego przemiany w literaturze XIX wieku. annasikorska.blogspot.com. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Kazimierz Tetmajer: Poezje wybrane. Wyboru dokonał i wstępem opatrzył Jan Zygmunt Jakubowski. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1969.

Linki zewnętrzne edytuj