Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej
Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej – wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera[1][2][3], pochodzący – podobnie jak Hymn do Nirwany i Melodia mgieł nocnych – z tomiku Poezje. Seria druga, opublikowanego w 1894.
Charakterystyka edytuj
Utwór składa się z ośmiu strof trójwersowych połączonych w pary[4]. Dwa pierwsze wersy w każdej strofie są dziewięciozgłoskowe[5] żeńskie, a wers ostatni sześciozgłoskowy męski. Rytm jest jambiczny (sSsSsSsS/sSsSsS). Strofy rymują się w parach aab ccb.
- Taki tam spokój... Na gór zbocza
- Światła się zlewa mgła przezrocza,
- na senną zieleń gór.
- Szumiący z dala wśród kamieni
- w słońcu się potok skrzy i mieni
- w srebrnotęczowy sznur.
Wiersz Tetmajera zalicza się do nurtu młodopolskiego impresjonizmu jako jeden z utworów najbardziej dla niego typowych[6][7][8]. Poeta posługuje się synestezją, czyli środkiem stylistycznym polegającym na łączeniu doznań właściwych różnym zmysłom, na przykład wzroku i słuchu. Przykładem takiego połączenia wrażeń akustycznych i wizualnych jest sformułowanie srebrzystoturkusowa cisza[6]. Agnieszka Szostak-Siedlik podkreśla wyczulenie poety na grę świateł w górskim pejzażu, sytuując je w kontekście ówczesnego malarstwa, zwłaszcza francuskiego[8]. Również Anna Sikorska postrzega wiersz Tetmajera jako uchwycenie i utrwalenie ulotnego wrażenia, powstałego w umyśle autora pod wpływem zobaczonego górskiego widoku[9].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Kazimierz Przerwa-Tetmajer. culture.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
- ↑ Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865-1940). dzieje.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
- ↑ Tetmajer Kazimierz, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-04-01] .
- ↑ Wiktor Jarosław Darasz: Mały przewodnik po wierszu polskim. Kraków: Towarzystwo Milośników Języka Polskiego, 2003, s. 156. ISBN 83-900829-6-9.
- ↑ Lucylla Pszczołowska: Wiersz polski. Zarys historyczny. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, 1997, s. 179. ISBN 83-85220-79-8.
- ↑ a b Katarzyna Dzieł: 1 Impresjonizm w liryce Tetmajera i Kasprowicza. publikacje.edu.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
- ↑ Młoda Polska. Liryka. edukator.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
- ↑ a b Agnieszka Szostak-Siedlik: Literatura a sztuki piękne – symbioza wybranych kierunków w Młodej Polsce. psm-krzeszowice.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
- ↑ Anna Sikorska: Pejzaż literacki i jego przemiany w literaturze XIX wieku. annasikorska.blogspot.com. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Kazimierz Tetmajer: Poezje wybrane. Wyboru dokonał i wstępem opatrzył Jan Zygmunt Jakubowski. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1969.
Linki zewnętrzne edytuj
- Kazimierz Przerwa-Tetmajer: Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej. literat.ug.edu.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
- Kazimierz Przerwa-Tetmajer: Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej. wiadomosci.gazeta.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).