Wieża kościoła łaski w Kożuchowie
Wieża kościoła łaski – pozostałość ewangelickiego kościoła łaski w Kożuchowie, w województwie lubuskim.
ruiny | |||||||||||||||||
widok ogólny | |||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość |
Kożuchów | ||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Kożuchowa | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa lubuskiego | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu nowosolskiego | |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Kożuchów | |||||||||||||||||
51°44′35,1″N 15°35′35,7″E/51,743083 15,593250 |
Historia
edytujWieża była pierwotnie częścią świątyni wzniesionej w latach 1709–1710 jako budowla szachulcowa, na mocy tzw. „recesu egzekucyjnego” (niem. rezess exekution, cz. exekučni reces), ogłoszonego 27 stycznia 1709[1] będącego rozszerzeniem ugody altransztadzkiej (1707) między luterańskim królem Szwecji Karolem XII a katolickim cesarzem Józefem I Habsburgiem[a]. Świątynia została wzniesiona poza murami miejskimi. Sama wieża (łudząco podobna do wieży kościoła Matki Boskiej Częstochowskiej w Zielonej Górze) została zbudowana w 1826 roku, a w ciągu kolejnych 33 lat świątynia została przemurowana.
Do końca II wojny światowej budowla służyła dla celów religijnych. Po wysiedleniu ludności niemieckiej jeszcze krótko służył protestantom. Następnie został przekazany parafii prawosławnej. W związku z wykorzystywaniem przez nią tylko zakrystii, w budynku głównym został urządzony magazyn zbożowy, a później magazyn pobliskich zakładów A-20. Nieużytkowana świątynia popadła w ruinę. Uratowano tylko strop (przeniesiony do kościoła Matki Bożej Królowej Polski w Świdnicy i kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Zielonej Górze) oraz organy, ołtarz, ambonę i ławy (przeniesione do kościoła Bożego Ciała w Głogowie). W 1972 r. kościół został najpierw wysadzony, a następnie rozebrany w 1973 r. Z dawnej świątyni zachowała się tylko wieża, a plac wokół niej pozostał niezagospodarowany[2].
Uwagi
edytuj- ↑ Ugoda altransztadzka nakazywała zwrot protestantom 121 świątyń, zezwalała na wybudowanie kolejnych sześciu kościołów łaski oraz zapewniała ewangelikom wolność wyznawania wiary.
Przypisy
edytuj- ↑ tekst recesu egzekucyjnego w języku czeskim [online] [dostęp 2023-07-11] (cz.).
- ↑ Kożuchów – Kościół Łaski. zielonogorskie.com. [dostęp 2017-04-10].
Bibliografia
edytuj- Adam Górski , Tomasz Andrzejewski (red.), Kościół Łaski w Kożuchowie: materiały z sesji naukowej Obraz religijny ziem województwa lubuskiego w XVI-XVII wieku, Kożuchów: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kożuchowskiej, 2009, ISBN 978-83-927284-3-6, OCLC 751162679 [dostęp 2020-12-13] (pol.).