Wiedeński Filharmonik (moneta)
Wiedeński Filharmonik (Wiener Philharmoniker) jest monetą bulionową wykonaną ze złota, platyny lub srebra produkowaną przez Mennicę Austriacką (Münze Österreich). Moneta wzięła swoją nazwę od orkiestry Filharmoników Wiedeńskich, którą zainspirował się Thomas Pesendorfer projektując w 1989 roku awers i rewers monety. Awers przedstawia organy z wiedeńskiej sali koncertowej, a rewers instrumenty orkiestry. Moneta została po raz pierwszy wybita w 1989 jako jednouncjowa złota moneta o nominale 2000 szyligów austriackich. W 2002 roku po przyjęciu przez Austrię waluty euro, nominał złotej monety uncjowej został zmieniony na 100 euro. W 2008 roku Mennica Austriacka wybiła monetę srebrną jednouncjową o nominale 1,5 euro, z tym samym projektem. W 2016 roku została zaprezentowana moneta platynowa o nominale 100 euro.
Historia i projekt edytuj
Od listopada 1988 roku zmiana prawa austriackiego umożliwiła emisję czystego złota do celów inwestycyjnych. Tak zrodził się pomysł zaprojektowania złotej monety symbolizującej Austrię. Omówiono wiele możliwych tematów monety, aż w końcu zagłosowano na muzykę, ambasadora, którego język jest rozumiany na całym świecie. Monetę zaprojektował Thomas Pesendorfer, główny grawer Mennicy Austriackiej. Na rewers wybrał osiem charakterystycznych instrumentów orkiestrowych: cztery skrzypce na pierwszym planie oraz róg wiedeński, fagot i harfę z tyłu. Na awersie znajdują się słynne organy piszczałkowe z Goldener Saal z wiedeńskiego Musikverein, rozpoznawane na całym świecie jako tło dla noworocznych koncertów Filharmonii. Gablota organowa została zaprojektowana przez odpowiedzialnego za cały budynek architekta Theophila von Hansena. Oryginalne organy zostały zbudowane przez Friedricha Ladegasta w 1872 roku i od tego czasu organy były wielokrotnie odnawiane i wymieniane, ostatnia miała miejsce w 2011 roku. Wizualnie korpus organów pozostaje niezmieniony pomimo zmian technicznych. Nad organami w półkolu umieszczono napis „Republik Oesterreich”, a pod balustradą organów znajduje się masa i czystość monety, a poniżej data emisji. W dolnej części monety widnieje jej nominał. Brzeg monety jest ząbkowany[1].
Specyfikacja złotych monet Wiedeński Filharmonik:
Rozmiar | Średnica | Grubość | Waga | Nominał | Data produkcji | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1⁄25 oz | 13.0 mm (0.5 in) | 1.2441 g | 4 euro | od 2014 | |||
1⁄10 oz | 16.0 mm (0.6 in) | 1.2 mm (0.05 in) | 3.121 g | 10 euro | 200 schillings | od 1991 | |
1⁄4 oz | 22.0 mm (0.9 in) | 1.2 mm (0.05 in) | 7.776 g | 25 euro | 500 schillings | od 1989 | |
1⁄2 oz | 28.0 mm (1.1 in) | 1.6 mm (0.06 in) | 15.552 g | 50 euro | 1,000 schillings | od 1994 | |
1 oz | 37.0 mm (1.5 in) | 2.0 mm (0.08 in) | 31.103 g | 100 euro | 2,000 schillings | od 1989 |
Specyfikacja srebrnej monety Wiedeński Filharmonik:
Rozmiar | Średnica | Grubość | Waga | Nominał | Data produkcji |
---|---|---|---|---|---|
1 oz | 37.0 mm (1.5 in) | 3.2 mm (0.13 in) | 31.103 g | 1.50 euro | od 2008 |
Specyfikacja platynowych monet Wiedeński Filharmonik
Rozmiar | Średnica | Grubość | Waga | Nominał | Data produkcji |
---|---|---|---|---|---|
1⁄25 oz | 13.0 mm (0.5 in) | 1.24 g | 10 euros | od 2017 | |
1 oz | 37.0 mm (1.5 in) | 1.35 mm (0.05 in) | 31.10 g | 100 euros | od 2016 |
Wielkość produkcji edytuj
Złote monety edytuj
Rok | 1⁄25 oz | 1⁄10 oz | 1⁄4 oz | 1⁄2 oz | 1 oz |
---|---|---|---|---|---|
1989 | – | – | 272,000 | – | 351,000 |
1990 | – | – | 162,000 | – | 484,500 |
1991 | – | 82,500 | 146,000 | – | 233,500 |
1992 | – | 99,000 | 176,000 | – | 537,000 |
1993 | – | 99,500 | 126,000 | – | 234,000 |
1994 | – | 112,000 | 121,200 | 94,700 | 218,600 |
1995 | – | 151,100 | 156,000 | 57,400 | 645,500 |
1996 | – | 128,300 | 139,200 | 88,000 | 377,600 |
1997 | – | 115,300 | 100,700 | 68,200 | 408,300 |
1998 | – | 102,800 | 90,800 | 47,300 | 330,300 |
1999 | – | 145,000 | 81,600 | 44,200 | 230,700 |
2000 | – | 32,600 | 25,900 | 20,500 | 245,700 |
2001 | – | 26,400 | 25,800 | 26,800 | 54,700 |
2002 | – | 75,789 | 40,807 | 40,922 | 164,105 |
2003 | – | 59,654 | 34,019 | 26,848 | 179,881 |
2004 | – | 67,994 | 32,449 | 24,269 | 176,319 |
2005 | – | 62,071 | 32,817 | 21,049 | 158,564 |
2006 | – | 39,892 | 29,609 | 20,08 | 82,174 |
2007 | – | 76,325 | 34,631 | 5,091 | 108,675 |
2008 | – | 176,682 | 97,090 | 73,778 | 715,842 |
2009 | – | 437,706 | 171,992 | 92,249 | 903,047 |
2010 | – | 226,685 | 84,968 | 56,607 | 501,951 |
2011 | – | 272,227 | 102,026 | 73,488 | 586,686 |
2012 | – | 176,262 | 64,314 | 49,483 | 341,411 |
2013 | – | 193,115 | 77,219 | 69,573 | 579,223 |
2014 | 78,551 | 147,461 | 68,440 | 57,816 | 418,919 |
2015 | 88,157 | 263,439 | 112,228 | 101,500 | 647,100 |
2016 | 67,91 | 181,536 | 91,809 | 78,460 | 451,007 |
2017 | 40,186 | 131,815 | 65,086 | 52,281 | 355,436 |
2018 | 44,637 | 116,932 | 46,080 | 44,750 | 318,334 |
2019 | 44,023 | 100,697 | 56,199 | 40,890 | 164,312 |
Platynowe monety edytuj
Rok | 1⁄25 oz | 1 oz |
---|---|---|
2016 | – | 35,257 |
2017 | 4,100 | 15,354 |
2018 | 2,814 | 13,753 |
2019 | 2,034 | 17,798 |
Srebrne monety edytuj
Rok | 1 oz |
---|---|
2008 | 7,773,000 |
2009 | 9,014,800 |
2010 | 11,358,200 |
2011 | 17,873,700 |
2012 | 8,769,200 |
2013 | 14,536,400 |
2014 | 4,643,508 |
2015 | 7,298,593 |
2016 | 3,448,390 |
2017 | 2,064,804 |
2018 | 2,101,592 |
2019 | 2,904,983 |
Wersje specjalne edytuj
„Big Phil”
Z okazji 15. rocznicy wydania monety bulionowej Filharmoników Wiedeńskich w 2004 r. Mennica austriacka stworzyła wersję o nominale 1000 uncji trojańskich, o wartości nominalnej 100 000 euro. Moneta „Big Phil” zawiera 31,103 kilograma (68,57 funta) złota. Wymiary zostały zwiększone dziesięciokrotnie w stosunku do jednej uncji monety, uzyskując średnicę 37 centymetrów (15 cali) i 2 centymetry (0,79 cala) grubości (10 razy grubszą; 10 razy szerszą; 1000 razy cięższą niż standardowa moneta 1-uncjowa). Była to jedna z największych monet o najwyższym nominale, dopóki nie została przyćmiona w 2007 roku przez 100-kilogramową (220 funtów) wersję kanadyjskiego liścia klonowego Royal Canadian Mint o wartości nominalnej 1 000 000 dolarów kanadyjskich. Zgodnie z tematem 15-lecia wyprodukowano zaledwie piętnaście filharmoników za 100 000 euro. Monetę odsłonięto przed Wiener Riesenrad w Wiedniu. Jedna z monet jest eksponowana we foyer monachijskiej siedziby firmy Pro Aurum[2].
20-uncjowa złota moneta
Z okazji 20. rocznicy wydania monety Filharmonicy Wiedeńscy, Mennica Austriacka stworzyła nowy rozmiar monety. Ta moneta ma wartość nominalną 2000 euro i wagę 20 uncji trojańskich lub 622 gramów. Średnica wynosi 74 milimetry (3 cale) przy grubości 8,3 milimetra (0,3 cala). W momencie emisji w październiku 2009 r. Wartość materiału wynosiła około 14 000 euro. Ze względu na ograniczone bicie moneta została sprzedana z premią około 10 procent powyżej ceny złota. Całkowity obieg tych monet wyniósł 6027 (co daje 2009 monet na każdym z rynków europejskich, amerykańskich i japońskich), które były sprzedawane w wyłożonych aksamitem drewnianych skrzyniach z certyfikatami[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Vienna Philharmonic 1 Ounce fine gold (999.9) [online], www.muenzeoesterreich.at [dostęp 2021-02-09] (ang.).
- ↑ VERENA DOBNIK , Austria’s new coin valued at $500,000 [online], Chron, 10 października 2004 [dostęp 2021-02-09] (ang.).
- ↑ Austrian Mint , Gold Philharmonic 20th Anniversary Commemorate Coin | CoinNews [online] [dostęp 2021-02-09] (ang.).