Wielka migracja Afroamerykanów w Stanach Zjednoczonych

ruch migracyjny Afroamerykanów w latach 1915-1930

Wielka migracja Afroamerykanów w Stanach Zjednoczonych – ruch migracyjny Afroamerykanów w latach 1915–1930 z południowych stanów USA do północnych, środkowo-zachodnich i zachodnich stanów. Łącznie w tym okresie 1,3 mln czarnych Amerykanów opuściło południowe stany[1]. Afroamerykanie migrowali w celu ucieczki przed rasizmem, w poszukiwaniu zatrudnienia w miastach przemysłowych oraz lepszych warunków edukacyjnych dla swoich dzieci. Niektórzy historycy inaczej określają czasowe ramy „Wielkiej migracji” (nie 1915–1930, lecz ok. 1910–1970) i dzielą ją na dwa etapy. Pierwsza Wielka Migracja w latach 1910–1940, podczas której około 1,6 mln osób opuściło swoje domy, oraz Druga Wielka Migracja, która miała miejsce w latach 1940–1970, i podczas której 5 mln czarnoskórych Amerykanów przemieściło się do nowych miejsc zamieszkania. W przeciągu ostatnich 35 lat XX wieku naukowcy zaobserwowali ruch migracyjny odwrotny, tzw. Nowa Wielka Migracja, która trwa od 1965 roku[potrzebny przypis].

Przyczyny edytuj

Kiedy Proklamacja Emancypacji została podpisana w 1863, mniej niż 8% Afroamerykanów zamieszkiwało stany północno-wschodnie oraz środkowego zachodu. W 1900 ok. 90% mieszkało w dawnych stanach niewolniczych. Podczas migracji większość Afroamerykanów opuszczających ojczyste strony migrowało do wielkich miast, głównie położonych na północnym wschodzie USA: Nowego Jorku, Filadelfii, Bostonu, Buffalo, Baltimore, Minneapolis, Detroit, Chicago, Milwaukee, Kansas City, St. Louis, Pittsburghu, Cincinnati i Cleveland, jak również do mniejszych ośrodków przemysłowych takich jak: Gary, Dayton, Toledo, Peoria, Omaha, Newark, Flint i Albany.

W latach 1910–1930 populacja Afroamerykanów w północnych stanach wzrosła o około 40%, przy czym wzrost ten dotyczył głównie największych miast. Na początku ubiegłego wieku wielkie amerykańskie miasta, jak Chicago, Nowy Jork, Detroit i Cleveland corocznie odnotowywały znaczne wzrosty liczby mieszkańców. Przyczynami tego stanu rzeczy były migracje - zarówno zewnętrzne (głównie z Europy), jak i wewnętrzne (Afroamerykanów). W konsekwencji, w obliczu ostrej konkurencji m.in. o miejsca pracy, wzrosło napięcie między Afroamerykanami i białymi (głównie nowymi imigrantami z Europy, choć także wielu białych niewykwalifikowanych robotników ze starszej imigracji obawiało się konkurencji taniej siły roboczej w postaci Murzynów). Najbiedniejsze grupy społeczne – nowi przybysze z Europy oraz Afroamerykanie konkurowały także o tanie mieszkania.

Afroamerykanie przenosili się pojedynczo lub w małych grupkach rodzinnych. Rząd nie wspierał w żaden sposób migrantów. Podstawowym czynnikiem migracyjnym były szeroko rozumiane uprzedzenia rasowe i przypadki przemocy a nawet linczowania czarnych obywateli w południowych stanach[potrzebny przypis]. W północnych stanach na ogół mogli znaleźć lepsze szkoły, zaś dorośli mężczyźni łatwiej mogli uzyskać prawo do głosowania w wyborach. Rozwój przemysłu spowodował większą możliwość zatrudnienia.

Przyczyny migracji edytuj

  1. Afroamerykanie opuszczali południowe stany, w celu ograniczenia dyskryminacji i rasowej segregacji; prawa te od drugiej połowy XIX wieku zapisane były w konstytucji, a zwłaszcza w lokalnym systemie prawnym tzw. Południa (Prawa Jima Crowa).
  2. Plaga kwieciaka bawełnianego na polach bawełny na południu Stanów Zjednoczonych pod koniec lat 10. XX wieku sprawiła, że wiele osób zatrudnionych w rolnictwie musiało szukać alternatywnego zatrudnienia.
  3. Rozwój przemysłu w obliczu wojny otworzył nowe miejsca pracy dla mieszkańców USA, niezależnie od ich pochodzenia etnicznego
  4. I wojna światowa i Akt imigracyjny z 1924 (ang. Immigration Act of 1924) wprowadził ograniczenia dla imigrantów z Europy, powstające ośrodki przemysłowe w północno-wschodnich oraz środkowo-zachodnich stanach poszukiwały nowych pracowników ze względu na ich niedobór w zakładach.
  5. Podczas Wielkiej powodzi nad Missisipi w 1927 wiele tysięcy Afroamerykanów zostało wysiedlonych.

Skutki edytuj

Zmiany demograficzne edytuj

Wielka migracja Afroamerykanów stworzyła pierwsze duże społeczność czarnych w północnych stanach USA. Szacuje się, że południowe stany w latach 1916–1918 opuściło 400 tys. czarnych Amerykanów, żeby wykorzystać wolne miejsca pracy, które pojawiły się na skutek I wojny światowej[3].

W 1910 roku liczba Afroamerykanów w Detroit wynosiła 6000. Na początku wielkiego kryzysu w 1929, liczba czarnych w mieście wzrosła do 120 000.

W 1910 łączna liczba ludności Chicago wynosiła 1 698 575[4]. W 1920 liczba ludności wzrosła o więcej niż 1 mln mieszkańców. Podczas drugiej fali migracji (1940–1960) liczba czarnych wzrosła z 278 000 do 813 000. Chicago zostało uznane za czarną stolicę Ameryki[5].

Inne miasta, takie jak St. Louis, Cleveland, Baltimore, Filadelfia i Nowy Jork, także doświadczyły wzrostu liczby czarnych mieszkańców.

W południowych stanach wyjazd tysięcy Afroamerykanów spowodował znaczny spadek liczby czarnych obywateli. W Missisipi ich udział w populacji zmniejszył się z 56% (1910) do 37% w 1970[6]. W Karolinie Południowej populacja Afroamerykanów spadła z 55% w 1910 do 30% w 1970[6].

Dyskryminacja, warunki pracy i mieszkaniowe edytuj

Na Północy, częściej niż na Południu Afroamerykanie dzięki zdobytemu wykształceniu mogli znaleźć zatrudnienie w nowych profesjach oraz ewentualnie osiągnąć poziom klasy średniej. Jednak migranci napotykali się z różnymi formami dyskryminacji. Ponieważ tak wielu ludzi migrowało w krótkim czasie, często pojawiały się konflikty z europejskimi imigrantami, należącymi do klasy robotniczej. Murzyni i nisko opłacani imigranci z Europy stanowili wobec siebie naturalną konkurencję na rynku pracy, co skutkowało wzajemnymi oskarżeniami, m.in. o zaniżanie poziomu wynagrodzeń.

Afroamerykanie znajdywali zatrudnienie przede wszystkim w przemyśle stalowym, motoryzacyjnym, stoczniowym oraz w uboju i przetwórstwie zwierząt. Od 1910 do 1920 liczba czarnych zatrudnionych w przemyśle wzrosła niemal dwukrotnie z 500 tys. do 901 tys.[3] Po Wielkim Kryzysie związki zawodowe zniosły segregację rasową, dzięki czemu Afroamerykanie uzyskali w latach 30 i 40. XX wieku dostęp do lepszych miejsc pracy.

Z powodu szybkiego wzrostu liczby Afroamerykanów oraz nowych imigrantów z Europy, stanowiących najuboższe warstwy społeczeństwa, pojawił się problem z dostępnością tanich domów na rynku. Obie grupy konkurowały nawet o najstarsze i najbardziej zużyte, a przez to najtańsze w wynajmie domy. Pojawiły się ograniczenia w zakresie możliwości osiedlania się w pewnych częściach miast, co było często następstwem przepełnienia dzielnic mieszkaniowych (np. w Chicago). Ograniczenia te dotyczyły zwykle ludności czarnoskórej, jednak często obejmowały też nowych białych imigrantów. W wyniku nadmiernej liczby ludności zaczęły się rozwijać przedmieścia miast, gdzie powstawały nowe osiedla mieszkaniowe. Dyskryminacja i zwiększenie kosztów utrzymania w centrach miasta ograniczyły zamieszkiwanie tych obszarów przez Afroamerykanów. Akt Mieszkaniowy z 1934 (ang. National Housing Act of 1934) przyczynił się do ograniczenia przydzielanych kredytów dla czarnych, zwłaszcza na tych obszarach, które były zamieszkiwane przez czarnych[7].

W okresie migrowania czarni często napotykali problemy związane ze zdobyciem mieszkania. Biali często uniemożliwiali zakup lub wynajem domów przez czarnych w białych dzielnicach. Nawet wtedy gdy czarnym udało się zakupić dom w białej dzielnicy, spotykali się z nieakceptacją ze strony białego społeczeństwa. Często dochodziło do gwałtownych wydarzeń, np.: zamieszkami przed domem czarnych, zamachami, a nawet morderstwami[potrzebny przypis].

Afroamerykanie byli również mniej akceptowani z uwagi na ich południową kulturę. Różnicę kulturowe stworzyły poczucie inności wobec mieszkańców, którzy zamieszkiwali miasta przed przybyciem czarnych[8].

Przypisy edytuj

  1. Hahn, Steven. A Nation Under Our Feet (2003), The Belknap Press of Harvard University, ISBN 0-674-01765-X.
  2. The Great Migration 1920s. [dostęp 2009-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-01-21)].
  3. a b James Gilbert Cassedy, "African Americans and the American Labor Movement", Prologue, Summer 1997, Vol.29, No.2, accessed 14 Apr 2008
  4. Gibson, Campbell (June 1998). Population of the 100 Largest Cities and Other Urban Places in the United States: 1790 to 1990. U.S. Bureau of the Census - Population Division
  5. "African Americans", Encyclopedia of Chicago, accessed 1 Mar 2008
  6. a b Gibson, Campbell and Kay Jung (September 2002). Historical Census Statistics on Population Totals By Race, 1790 to 1990, and By Hispanic Origin, 1970 to 1990, For The United States, Regions, Divisions, and States. U.S. Bureau of the Census - Population Division
  7. Racialization and the State: The Housing Act of 1934 and the Creation of the Federal Housing Administration , Kevin Fox Gotham Sociological Perspectives, Vol. 43, No. 2 (Summer, 2000), pp. 291-317
  8. ‘Ruralizing’ the City Theory, Culture, History, and Power in the Urban Environment

Bibliografia edytuj

  • Hahn, Steven. A Nation Under Our Feet (2003), pg. 465, The Belknap Press of Harvard University, ISBN 0-674-01765-X.
  • Arnesen, Eric. Black Protest and the Great Migration: A Brief History with Documents (2002), Bedford/St. Martin’s Press, ISBN 0-312-39129-3.
  • Grossman, James R. Land of Hope: Chicago, Black Southerners, and the Great Migration (1991), University of Chicago Press, ISBN 0-226-30995-9.
  • Lemann, Nicholas. The Promised Land: The Great Black Migration and How It Changed America (1991), Vintage Press, ISBN 0-679-73347-7.
  • Scott, Emmett J., Negro Migration during the War (1920).
  • Milton C. Sernett, Bound for the Promised Land: African Americans' Religion and the Great Migration, Durham: Duke University Press, 1997, ISBN 0-8223-1993-4, OCLC 36510824.