Wiersze i pieśni poświęcone pracownikom Bezpieczeństwa

Wiersze i pieśni poświęcone pracownikom Bezpieczeństwa – tytuł tomiku wierszy wydanych przez Państwowy Instytut Wydawniczy w 1954 r., zawierającego utwory sławiące funkcjonariuszy stalinowskiego aparatu terroru w powojennej Polsce[1]. Antologia zbiera wiersze autorstwa poetów hołubionych przez władze PRL na przełomie lat 40. i 50., które ukazywały się w prasie codziennej, bądź były rozproszone po innych wydaniach.

Zebrane wiersze na cześć funkcjonariuszy UB stanowią realizację jednego z zadań narzuconych literaturze przez władze komunistyczne w okresie socrealizmu. Wedle jego założeń literatura miała oswoić czytelników z instytucją, która budziła grozę, a którą jednocześnie pogardzano[2].

Tomik zawierał m.in. wiersz Andrzeja Mandaliana, jednego z Pryszczatych, poświęcony przemęczonemu pracą majorowi UB[3], któremu w czasie nocnej służby objawił się we śnie Feliks Dzierżyński. Po tej interwencji major ocknął się ze snu i przystąpił ponownie do pracy:

Major obudził się
stanął, zadzwonił, kazał wywołać
i znów padały pytania
i znów kłamała odpowiedź. (...)
Notuj, majorze, notuj
szukaj, majorze, nici
żadna brunatna hołota
nie powstrzyma naszego życia.
Stary przed tobą wróg
szpieg i kret (...)

Poeta Leon Kowalski tak dziękował wierszem Towarzyszowi z Bezpieczeństwa:

Nie łatwo jest stykać się z wrogiem codziennie (...)
przez długie godziny
wieczorne i nocne
Mieć jasność umysłu i nerwy tak mocne (...)
Za Twe serce – dla Partii bijące
Ściskam Twą dłoń uzbrojoną
I słowa przesyłam gorące.

Nawet „swoim” nie można było do końca ufać, gdyż:

Czujniej, towarzysze,czujniej,
dotrzymajmy epoce kroku,
i pod skórą legitymacji
trzeba umieć wymacać wrogów.

(Andrzej Mandalian „Śpiewam pieśń o walce klasowej”)[4][5].

Przypisy edytuj

  1. Katalog Biblioteki Sejmowej. [dostęp 2013-01-24]. (pol.).
  2. Jerzy Autuchiewicz: Strofy o towarzyszach z Bezpieczeństwa. Rzeczpospolita, 2008-09-04. [dostęp 2013-01-24]. (pol.).
  3. Anna Bikont Joanna Szczęsna: Towarzysze nieudanej podróży. Gazeta Wyborcza, 2000-02-19. [dostęp 2013-01-24]. (pol.).
  4. Jerzy Autuchiewicz, Strofy o towarzyszach z Bezpieczeństwa | rp.pl [online], Rzeczpospolita, 4 września 2008 [dostęp 2021-10-06].
  5. Strofy o towarzyszach z Bezpieczeństwa [online], Rzeczpospolita [dostęp 2021-10-06] (pol.).