Wietnam Południowy

historyczne państwo w Azjii

Wietnam Południowy (oficjalnie Republika Wietnamu) − państwo wietnamskie istniejące w latach 1955−1975.

Republika Wietnamu
Việt Nam Cộng hòa
1955−1975
Flaga
Herb Wietnamu Południowego
Flaga Herb
Hymn:

Thanh niên Hành Khúc (1948–1975)
(Marsz Młodych)

Giải phóng miền Nam (1975–1976)
(Wyzwolić Południe)
Położenie Wietnamu Południowego
Język urzędowy

wietnamski

Stolica

Sajgon

Ustrój polityczny

republika

Typ państwa

państwo unitarne

Głowa państwa

prezydent Huỳnh Tấn Phát (ostatni)

Szef rządu

premier Nguyễn Hữu Thọ (ostatni)

Powierzchnia
 • całkowita


173 809 km²

Liczba ludności (1973)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia


19 370 000
111,4 osób/km²

Waluta

đồng południowowietnamski (₫)

Niepodległość
• ogłoszona
• uznana

od Francji
14 czerwca 1955

Zjednoczenie Wietnamu

2 lipca 1976

Strefa czasowa

UTC +7

Mapa Wietnamu Południowego

Historia edytuj

Wietnam Południowy został proklamowany 23 kwietnia 1949 roku w Kochinchinie, na podstawie porozumienia zawartego między utworzonym tam antykomunistycznym Centralnym Rządem Tymczasowym i francuskimi władzami kolonialnymi. Głową państwa został były cesarz Wietnamu, Bảo Đại.

Konflikt z rządem proklamowanej na północy Demokratycznej Republiki Wietnamu doprowadził do wybuchu I wojny indochińskiej. Faktyczny podział państwa został utrwalony przez postanowienia konferencji genewskiej, która odbyła się w 1954 roku. Wietnam został podzielony wzdłuż 17 równoleżnika. Porozumienie genewskie nakazywało przeprowadzenie w obu częściach Wietnamu wyborów, po których miało nastąpić zjednoczenie państwa. Władzę w państwie oficjalnie sprawował cesarz Bảo Đại, którego w 1955 roku odsunął od władzy jego premier Ngô Đình Diệm, który stał się tym samym prezydentem z woli Stanów Zjednoczonych[1]. Ngô Đình Diệm wycofał się z pomysłu przeprowadzenia wyborów, co spowodowało powstanie pod koniec lat 50. lewicowej partyzantki Wietkong. Wietkong zyskał wsparcie rządu komunistycznego na północy. Ngô Đình Diệm nie radził sobie z postępującym rozkładem państwa, a ponadto wszedł w konflikt ze stanowiącymi większość mieszkańców państwa buddystami, czego źródłem był jego fanatyczny katolicyzm[2]. Represje stosowane wobec buddystów spowodowały utratę przez Ngô Đình Diệma poparcia ze strony władz Stanów Zjednoczonych. W 1963 roku agenci Centralnej Agencji Wywiadowczej (CIA) zorganizowali pucz, w wyniku którego rząd Wietnamu Południowego zastąpiono rządem jeszcze bardziej uzależnionym od woli Administracji Stanów Zjednoczonych[3]. Utworzenie nowego rządu umożliwiło interwencję wojsk amerykańskich w Wietnamie Południowym. Wojska amerykańskie rozpoczęły akcje przeciwko lewicowym partyzantom, co wywołało II wojnę indochińską. Wojska amerykańskie i południowowietnamskie nie były w stanie konkurować z oddziałami Wietkongu[potrzebny przypis], który w 1969 roku powołał Tymczasowy Rząd Rewolucyjny Wyzwolenia Wietnamu Południowego. 30 kwietnia 1975 roku wojna zakończyła się zwycięstwem sił armii północnowietnamskiej i Wietkongu. Przejęcie władzy na południu przez Wietkong umożliwiło w 1976 roku utworzenie zjednoczonej Socjalistycznej Republiki Wietnamu[4].

Ludność edytuj

Wietnamczycy (ok. 80%), Chińczycy, Khmerowie, Tajowie.

Religia edytuj

Podział religijny w Wietnamie Południowym w 1963 r. (dane szac.) Wśród 14 mln mieszkańców następujące religie wyznawało:[5]:

Łącznie chrześcijanie stanowili ok. 14,28% populacji.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. S.Karnow, s.223.
  2. Zachary Abuza, Renovating politics in contemporary Vietnam, Lynne Rienner Publishers, Boulder 2001, s. 191.
  3. Ostatnie dni dyktatorów. znak.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-29)]., red. Diane Ducret, Emmanuel Hecht, Znak Horyzont, Kraków 2014, s. 76-77
  4. Wietnam. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2015-08-06].
  5. Higgins, Vietnam Nightmare, s 47.

Bibliografia edytuj

  • Wiesław Olszewski: Historia Wietnamu. Ossolineum, 1991. ISBN 83-04-03550-2.
  • Stanley Karnow: Vietnam: a History. New York: Viking Press, 1983. ISBN 0-670-74604-5.