Wikipedia:Artykuły na medal/Maj i czerwiec 2012

zajawka

Staroobrzędowcy – wyznanie powstałe wskutek rozłamu w Rosyjskim Kościele Prawosławnym. Staroobrzędowcy nie uznali reformy liturgicznej patriarchy Nikona z lat 1652–1656, upodabniającej obrzędy Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego do greckich. Przywódcami staroobrzędowców byli protopop Awwakum Pietrow, diakon Fiodor i mnisi Monasteru Sołowieckiego. Od połowy lat 50. XVII w. staroobrzędowcy zaczęli porzucać dotychczasowe miejsca zamieszkania i zakładać w trudno dostępnych miejscach własne kolonie; motywacją dla tego typu zachowania było przekonanie o rychłym nadejściu Antychrysta na ziemię. W 1667 sobór moskiewski uznał stare obrzędy za herezję. W pierwszej połowie XX w. łączną liczbę starowierców szacowano w granicach od 10 do 20 mln. Znaczny spadek liczebności tej grupy miał miejsce w czasach ZSRR, gdy prześladowania religijne i kolektywizacja doprowadziły do zniszczenia ich tradycyjnych skupisk. Współcześnie liczbę staroobrzędowców na świecie szacuje się na 3 mln.

zajawka

Deusdedit (zm. ok. 664) – średniowieczny anglosaski (Wessex) duchowny chrześcijański, biskup, w latach 655–664 arcybiskup Canterbury, święty Kościoła katolickiego, prawosławnego i wspólnoty anglikańskiej. W roku 655 Deusdedit jako pierwsza osoba pochodząca z wyspy Wielkiej Brytanii został arcybiskupem Canterbury. Pełnił ten urząd przez ponad dziewięć lat, aż do śmierci ok. 664 roku, prawdopodobnie 14 lipca, w czasie panującej w Anglii epidemii dżumy dymieniczej. Dokładna data zgonu jest jednak nieznana. Jego święto było zgodnie z niektórymi kalendarzami obchodzone 14, a innymi – 15 lipca. Poza tym 12 lub 13 września wspominano przeniesienie relikwii św. Augustyna, a także świętych Wawrzyńca, Mellita, Justusa, Honoriusza i Deusdedita.

zajawka

Bronisław Czech (ur. 25 lipca 1908 w Zakopanem (niektóre źródła podają 16 sierpnia), zm. 5 czerwca 1944 w obozie koncentracyjnym w Auschwitz-Birkenau) – najwszechstronniejszy polski narciarz okresu międzywojennego, trzykrotny olimpijczyk, taternik, ratownik górski, instruktor narciarski, pilot i instruktor szybowcowy. Był 24-krotnym mistrzem Polski w konkurencjach narciarskich. Wielokrotnie uczestniczył w narciarskich mistrzostwach świata i Europy. Był trzykrotnym rekordzistą Polski w długości skoku – do 63 m i pierwszym polskim narciarzem o klasie międzynarodowej. Wziął udział w ośmiu wyprawach ratunkowych TOPR. Od 1932 roku był trenerem narciarskim, prowadził szkołę narciarstwa zjazdowego na Kasprowym Wierchu.

zajawka

Dysk rozproszony – region Układu Słonecznego rozciągający się za orbitą Neptuna, sięgający ponad 100 j.a od Słońca oraz ponad 40° powyżej i poniżej ekliptyki. W obszarze tym krąży wiele małych ciał po orbitach o dużej ekscentryczności i inklinacji. Są Ze względu na swoją niestabilność dysk rozproszony uważa się za główne źródło większości komet okresowych. Centaury, planetoidy krążące pomiędzy orbitami Jowisza i Neptuna, są uważane za stadium przejściowe w migracji obiektów z dysku rozproszonego do wewnętrznych rejonów Układu Słonecznego. Zaburzenia wywołane przez grawitację gazowych olbrzymów w końcu wysyłają takie ciała albo w kierunku Słońca, albo na bardzo dalekie orbity do Obłoku Oorta.

zajawka

Stanisław Marusarz (ur. 18 czerwca 1913 w Zakopanem, zm. 29 października 1993 tamże) – polski skoczek narciarski, dwuboista i alpejczyk (w biegu zjazdowym i kombinacji alpejskiej), czterokrotny olimpijczyk, podporucznik AK, trener. Wicemistrz świata w skokach 1938 z Lahti. Kawaler Krzyża Wielkiego, Krzyża Komandorskiego i Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski, oraz Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari. Najlepszy Sportowiec Polski w roku 1938 w Plebiscycie Przeglądu Sportowego. Zasłużony Mistrz Sportu z 1951 r. Był dwudziestojednokrotnym mistrzem Polski w skokach, zjeździe, kombinacji klasycznej i alpejskiej oraz w sztafetach biegowych 4 razy 10 km i 5 razy 10 km.