Wiktor Biegański

polski aktor i reżyser

Wiktor Julian Biegański (ur. 17 listopada 1892 w Samborze, zm. 19 stycznia 1974 w Warszawie) – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser, scenarzysta i producent filmowy.

Wiktor Julian Biegański
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 listopada 1892
Sambor

Data i miejsce śmierci

19 stycznia 1974
Warszawa

Zawód

aktor, reżyser, scenarzysta

Współmałżonek

Carlotta Bologni (rozwód)
Maria Krystyna Bernard

Lata aktywności

1908–1965

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej

Życiorys edytuj

Urodził się 17 listopada 1892 w Samborze, ówczesnym terenie w zaborze austriackim (ob. Ukraina w obwodzie lwowskim), w rodzinie Juliana, urzędnika ko­lejowego[1], i Kseni z Kamińskich[1] (Ka­mieńskich). Ukończył Gimnazjum Św. Jacka i Szkołę Dramatyczną Michała Przybyłowicza w Krakowie. Od 1907 występował w przedstawieniach amatorskich. W teatrze zawodowym debiu­tował 16 lutego 1908 w Tarnowie, w dwóch rolach: studenta Blasa i prof. Żalskiego (Szkoła) w zespole objazdowym Eugeniusza Kalinowskiego. Od września 1908 zaangażowany do Teatru Miejskiego we Lwowie. Następnie był aktorem teatrów w Krakowie i Łodzi, gdzie zadebiutował jako reżyser teatralny.

W 1917 zorganizował Teatr Frontowy, na czele którego odwiedził polskich żołnierzy w austriackich jednostkach na froncie włoskim. W 1919 osiadł w Warszawie, z którą związał się przez następne 16 lat. Występował i reżyserował na deskach teatrów stołecznych, m.in. współpracował z Arnoldem Szyfmanem. Nie mogąc pogodzić pracy w teatrze i filmie, zawiesił pracę teatralną, do której powrócił w 1929. W latach 1932–1934 był wykładowcą w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej. W 1935 przeniósł się do Krakowa i do 1938 pracował jako aktor i reżyser w Teatrze im. Juliusza Słowackiego.

Okres okupacji niemieckiej spędził w Krakowie, gdzie brał udział w tajnym nauczaniu gry aktorskiej i współpracował z konspiracyjnym zespołem kierowanym przez Adama Mularczyka. Po wojnie był aktorem i reżyserem teatrów w Krakowie, Katowicach, Wrocławiu, Gdańsku i Lublinie. Po powrocie do Warszawy grał i reżyserował w Teatrze Nowej Warszawy (1955–1956), a następnie występował na scenie Teatru Komedia, gdzie w 1965 przeszedł na emeryturę.

Występował również w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia (1953–1969) oraz spektaklach Teatru Telewizji (1954–1963). Był członkiem za­służonym SPATiF-ZASP. Pozostawił tom wspomnień Remanent życia starego aktora (opublikowany w 1969).

Dwukrotnie żonaty. Od 24 stycznia 1927 był mężem włoskiej aktorki filmowej i malarki Carlotty Bologna[1] (1909–2001), z którą miał syna. Po rozwodzie z Carlottą, 30 stycznia 1964 poślubił Marię Krystynę Bernard z domu Szczudło.

 
Zofia Jaroszewska i Wiktor Biegański w jednej ze scen przedstawienia Zakochana w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1936).

Pod koniec życia mieszkał w Domu Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie. Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 56-2-16)[2].

Filmografia edytuj

Aktor:

Reżyser:

Scenarzysta:

Producent:

Teatr TV edytuj

Ordery i odznaczenia edytuj

Nagrody edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 41.
  2. Cmentarz Stare Powązki: ELWIRA ZACCARINI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-02].
  3. M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  4. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 – na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Bibliografia edytuj

  • Maśnicki J., Stepan K., Pleograf: słownik biograficzny filmu polskiego 1896–1939, Kraków 1996.

Linki zewnętrzne edytuj