William John Rose
William John Rose (ur. 1885 w prowincji Manitoba, zm. 10 marca 1969 w Vancouver) – kanadyjski polonista i historyk.
| Data i miejsce urodzenia |
1885 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
polonista, historyk |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Uczelnia |
Dartmouth College (1927–1935) |
Życie i twórczość edytuj
Po ukończeniu w 1912 studiów socjologicznych w Oksfordzie podjął badania nad mniejszościami narodowymi monarchii Austro-Węgier. W tym celu wyjechał Śląsk Cieszyński. Został internowany jako obywatel brytyjski przez władze austriackie, gdy wybuchła I wojna światowa. Pobyt w Ligotce Kameralnej wykorzystał do nauki języka polskiego i zapoznania się z problemami narodowymi Polaków. Przyjaźń z pastorem Janem Szerudą wpłynęła na jego zainteresowanie polską myślą religijną i reformatorską; w 1919 przełożył na angielski Ojcze nasz Augusta Cieszkowskiego, natomiast swą pracę doktorską przygotowywaną pod kierunkiem Stanisława Kota i przedstawioną na UJ w 1925 poświęcił Stanisławowi Konarskiemu (Stanislas Konarski. Reformer of Education in the 18th Century, Londyn 1929). Potem przez kilka lat przebywał w Krakowie (m.in. jako dyrektor YMCA), biorąc udział w życiu kulturalnym tego miasta.
Od 1927 do 1935 wykładał socjologię w kanadyjskim Dartmouth College. W 1936 został wykładowcą literatury polskiej w londyńskiej School of Slavonic and East European Studies. Pracował początkowo jako reader (profesor nadzwyczajny), następnie jako profesor uczelni do 1950, a od 1945 do 1947 jej dyrektor. Od 1938 współredagował czasopismo The Slavonic and East European Review (w l. 1947–1948 redagował je samodzielnie). Wiele uwagi poświęcał w gazecie problematyce polskiej i ogłosił m.in. szkic o poetach śląskich Bonczyku, Damrocie, Jaroniu i Ligoniu pt. Polish Silesian Literature (1936). Ogłosił także obszerniejszą pracę pt. The Drama of Upper Silesia. Podczas II wojny światowej w Londynie wydał przekład Pamiętników włościanina Jan Słomka i oksfordzkich wykładów Stanisława Kota (Five Centuries of Polish Learning), współtworzył również The Cambridge History of Poland (wszystkie wyd. 1941). Historii i współczesności Polski poświęcił kilka prac, jak The Rise of Polish Democracy (1944) oraz Poland Old and New (1948), którą oparł na wrażeniach z pobytu w Polsce w 1947.
W 1950 powrócił do Kanady, gdzie prowadził wykłady na uniwersytecie w Vancouver, a następnie w szkołach średnich.
Bibliografia edytuj
- Julian Krzyżanowski, Wiktor Weintraub, Rose William John [w:] Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny (Tom 2/N-Ż), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1985, ISBN 83-01-05369-0, str. 303
- Rose William John. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-08)]. [w:] WIEM, darmowa encyklopedia – onet.pl