Winblastyna
Winblastyna (łac. vinblastinum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, otrzymany z barwinka różowego, lek stosowany w leczeniu nowotworów złośliwych, o działaniu cytostatycznym.
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
C46H58N4O9 | ||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa |
810,97 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||||||
ATC | |||||||||||||||||||||||||||
Stosowanie w ciąży |
kategoria D[3] | ||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
|
Mechanizm działania
edytujAlkaloid naturalny uzyskiwany z barwinka różowego[5]. Winblastyna wiąże się z tubuliną, co poprzez zahamowanie powstawania mikrotubul, prowadzi do zaburzeń powstawania wrzeciona podziałowego i w efekcie zatrzymanie mitozy z fazie metafazy[5].
Metabolizm winblastyny przebiega trójfazowo w wątrobie, z następującymi okresami półtrwania I faza 2–6 minut, II faza 53–98 minut oraz III faza 20–24 godzin[5].
Zastosowanie
edytujWskazania rejestracyjne w Polsce
edytujChłoniak Hodgkina (ziarnica złośliwa), wszystkie histopatologiczne podtypy i stadia kliniczne chłoniaków nieziarniczych, przewlekłe białaczki limfatyczne, rak jądra. Niekiedy stosuje się w innych nowotworach nieoperacyjnych, ale reagują one na leczenie winblastyną rzadziej niż nowotwory wymienione powyżej[4].
Wskazania rejestracyjne w USA
edytujNowotwory dobrze odpowiadające na leczenie
edytujChłoniak Hodgkina w stadium III i IV (według klasyfikacji z Rye w modyfikacji z Ann Arbor), chłoniak histiocytarny, chłoniak z małych limfocytów, ziarniniak grzybiasty (zaawansowane stadia), rozsiany rak jądra, mięsak Kaposiego, histiocytoza z komórek Langerhansa[6].
Nowotwory słabo odpowiadające na leczenie
edytujRak kosmówki oporny na leczenie oraz rak gruczołu sutkowego nie reagujący na optymalne leczenie chirurgiczne endokrynologiczne oraz hormonalne[6].
Działania niepożądane
edytujWinblastyna może powodować następujące działania niepożądane u ponad 1% pacjentów: leukopenia, łysienie oraz zaparcie[4].
Dawkowanie
edytujWinblastynę podaje się wyłącznie dożylnie, po wynaczynieniu może nastąpić martwica okolicznych tkanek[4].
Przypisy
edytuj- ↑ David R. Lide (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 3-518, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
- ↑ Vinblastine Sulfate SC-201447. Santa Cruz Biotechnology. [dostęp 2019-11-18]. (ang.).
- ↑ Drugs and Supplements Vinblastine (Intravenous Route). Mayo Foundation for Medical Education and Research, 2019-06-01. [dostęp 2019-11-18]. (ang.).
- ↑ a b c d Vinblastin – Richter, 5 mg, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań – Charakterystyka Produktu Leczniczego. Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia Rejestr Produktów Leczniczych. [dostęp 2019-11-18].
- ↑ a b c d Jan K. Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska: Leki współczesnej terapii online. Medical Tribune Polska. [dostęp 2019-11-18].
- ↑ a b VinBLAStine Sulfate for Injection USP. Agencja Żywności i Leków. [dostęp 2019-11-18]. (ang.).