Wirczyk

Wirczyk
	; Wirczyk przyczepiony do podłoża
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	protisty
Typ	orzęski
Klasa	Ciliatea
Podklasa	Peritricha
Rząd	Peritrichida
Podrząd	Sessilida
Rodzina	Vorticellidae
Rodzaj	Wirczyk
	Nazwa systematyczna
	Vorticella ; Linnaeus, 1767
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wirczyk (Vorticella) – rodzaj organizmów należących do typu orzęsków. Do rodzaju tego należą gatunki podobne kształtem do odwróconego dzwonu. Wirczyki występują w wodach słodkich i słonych. Osiągają wielkość 50 μm - 200 μm bez nóżki. Przyczepiają się do podłoża za pomocą długiej kurczliwej nóżki. Posiadają rzęski, za pomocą których mogą się poruszać lub naganiać pokarm. Wirczyki są drapieżnikami, odżywiają się glonami i bakteriami. Mogą prowadzić osiadły tryb życia na powierzchni roślin i zwierząt (np. larw ważek).

Wirczyk posiada dwa jądra komórkowe: makronukleus i mikronukleus. Wirczyk nie ma ściany komórkowej. Jego ciało otacza wyłącznie błona komórkowa zwana pellikulą, widoczne są poprzeczne bruzdy; rzęski występują tylko w wieńcu okołogębowym - zewnętrzny pas rzęsek nazywamy haplokinetą, wewnętrzny natomiast polykinetą. Posiada także wodniczki tętniące, cytopyge, wodniczki pokarmowe. Pod cytoplazmą znajdują się pęczki włókien kurczliwych.

Wirczyk rozmnaża się przez poprzeczny podział komórki. Zachodzi u niego również proces koniugacji, czyli wymiany materiału genetycznego pomiędzy osobnikami.

Rodzaj wirczyk liczy ok. 100 gatunków. Do tego rodzaju między innymi należą następujące gatunki^[1]:

Vorticella aequilata (Kahl, 1931)^[2]
Vorticella alba (Fromentel, 1874)^[2]
Vorticella alpestris
Vorticella amphiurae
Vorticella anastatica
Vorticella annulata
Vorticella anomala
Vorticella aquadulcis (Foissner et al., 1992)^[2]
Vorticella astyliformis (Foissner, 1981)^[2]
Vorticella auriculata (O. F. Muller, 1773)
Vorticella aurita (O. F. Muller, 1786)
Vorticella brevistyla (D'Udekem, 1864)
Vorticella campanula
Vorticella citrina
Vorticella communis
Wirczyk konwaliowaty^[3] (Vorticella convallaria)
Vorticella marina
Vorticella microstoma
Vorticella monilata
Vorticella patellina
Vorticella similis
Vorticella sphaerica
Vorticella striata
Vorticella submicrostoma
Vorticella utriculus

Przypisy edytuj

↑ Vorticella, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2009-08-01] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Алимов, А., Ф., (red), Протисты ч.2: Руководство по эоологии s. 931
↑ Brtek, L'ubomír, i inni, Świat zwierząt s.50

Bibliografia edytuj

Алимов, А., Ф., (red), Протисты ч.2: Руководство по эоологии, Наука, Санкт Петерсбург, 2007, ISBN 5-02-026258-7
Brtek, L'ubomír, i inni, Świat zwierząt, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1983, s.50, ISBN 83-09-00747-7.
Brusca, Richard C., Brusca, Gary J., Invertebrates, Sinauer Associates, Inc., Sunderland, Massachusetts, 2003, Second Edition, ISBN 0-87893-097-3
Зенкевич Л.А., Жизнь животных. Том 1. Беспозвоночные, Москва, 1968, s.148-152
Mały Słownik Zoologiczny - Bezkręgowce, Wiedza Powszechna, Warszawa, 1984, s.405
Vorticella, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2009-08-01] (ang.).

[1] Vorticella, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2009-08-01] (ang.).

[protist-2] Алимов, А., Ф., (red), Протисты ч.2: Руководство по эоологии s. 931

[3] Brtek, L'ubomír, i inni, Świat zwierząt s.50

[1]

[2]

[3]