Witold Folejewski

polski naukowiec (zootechnika)

Witold Folejewski (ur. 12 maja 1909 w Wilnie, zm. 24 sierpnia 1969 w Porębie Wielkiej k. Mszany Dolnej) – polski zootechnik, prof. dr hab., związany z Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu[1][2].

Witold Folejewski
Data i miejsce urodzenia

12 maja 1909
Wilno

Data i miejsce śmierci

24 sierpnia 1969
Poręba Wielka

profesor nauk rolniczych
Specjalność: zootechnika
Alma Mater

Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie

Doktorat

1947

Habilitacja

1951

Profesura

1954

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Wileński
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Akademia Rolnicza w Poznaniu

Życiorys edytuj

Dzieciństwo i młodość edytuj

Był synem Józefa - sędziego, a później prezesa sądu wojewódzkiego i prezydenta Wilna[1][3] i Bronisławy Folejewskiej de domo Chajkowskiej; jego matka – rozwiodła się z mężem i wyszła za mąż za wdowca, Władysława Orkana. Witold Folejewski spędził dzieciństwo w Wilnie; tam w 1928 zdał maturę i rozpoczął studia rolnicze na Uniwersytecie Stefana Batorego[1][a]. Pracę dyplomową nt. Studia nad koniem oszmiańskim[4] (zob. też konik polski) wykonał w Zakładzie Hodowli Zwierząt pod opieką Tadeusza Vetulaniego (kierownika Zakładu)[1].

Praca zawodowa na wileńszczyźnie edytuj

Po otrzymaniu dyplomu (1935 r.) podjął pracę w Wileńskiej Izbie Rolniczej – był instruktorem drobnych gospodarstw i odbył praktykę w Zakładzie Doświadczalnictwa Zootechnicznego profesora Mieczysława Czaji, a następnie otrzymał stanowisko asystenta doświadczalnictwa i kierownika Działu Hodowli Zwierząt w macierzystym uniwersytecie, które zajmował do 1936 r.[1].

Okres 1936–1945 edytuj

W roku 1936 został zatrudniony, jako starszy asystent[2][b] w Katedrze Szczegółowej Hodowli Zwierząt Uniwersytetu Poznańskiego (UP), której kierownictwo objął w 1935 r. Tadeusz Vertuliani[1][2]. W okresie 1936–1939 aktywnie pracował naukowo – opublikował 21 publikacji naukowych (2 w renomowanych czasopismach zagranicznych); wybuch II wojny światowej przerwał te badania[1].

W chwili wybuchu wojny przebywał w Wilnie. Pozostał tam do zajęcia miasta przez Niemców. W roku 1942 przedostał się na Podhale, do domu Władysława Orkana („Orkanówce”); przebywał tam do końca okupacji, prowadząc niebezpieczną działalność oświatową[1] (zob. Goralenvolk).

Okres powojenny edytuj

W kwietniu 1945 r. wrócił do Katedry Szczegółowej Hodowli Zwierząt UP na stanowisko starszego asystenta. Pod kierunkiem prof. T. Vetulaniego wykonał i obronił (1947) pracę doktorską na temat krajowej rasy owiec (karnówka). W kolejnych latach prowadził badania dotyczące doskonalenia rodzimych ras zwierząt gospodarskich, hematologii i genetyki zwierząt; techniki hematologii opanował w czasie półrocznych studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim. Uzyskał habilitację w zakresie ogólnej hodowli zwierząt w 1951 r.; stanowisko profesora nadzwyczajnego otrzymał w roku 1954, a profesora zwyczajnego – w roku 1964. Od 1952 r. zajmował stanowisko kierownika Katedry Ogólnej Hodowli Zwierząt w Wyższej Szkole Rolniczej, wyodrębnionej z UP; w latach 1960-1964 był dziekanem Wydziału Zootechnicznego UP[1][2].

Publikacje (wybór) edytuj

  • Witold Folejewski, Studia nad karnówką (polska owca krajowa)̨, PAU 1948[5]
  • Witold Folejewski, Zależności morfologicznego składu krwi bydła od rasy (rozprawa habilitacyjna, 1951)[1]
  • Witold Folejewski, Podstawowe wiadomości z hodowli bydła: skrypt dla studentów wydziału rolnego (1955)[6]
  • Zygmunt Moczarski, Witold Folejewski, Maria Lippoman, Próba oszacowania wartości hodowlanej rodzin krów (1963)[7]

Życie osobiste edytuj

Witold Folejewski ożenił się w roku 1934 z Wilhelminą Juchno. Zmarł nagle w wieku 60 lat w czasie pobytu w „Orkanówce” (której był spadkobiercą). Został pochowany na cmentarzu w Niedźwiedziu, na którym znajduje się też grób córki Orkana, Zosi[8].

Uwagi edytuj

  1. Według innych źródeł studiował również na Uniwersytecie Jagiellońskim[2]
  2. Według innych źródeł – na stanowisku asystenta[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k Czesław Janicki. Profesor Witold Folejewski. W setną rocznicę urodzin i czterdziestą śmierci. „Wieści Akademickie”, s. 36, czerwiec 2010. (pol.). 
  2. a b c d e Z. Vertuliani: Profesor Witold Folejewski. www.staff.amu.edu.pl. [dostęp 2012-11-11]. (pol.).
  3. Zdjęcie archiwalne: prezydent Wilna Józef Folejewski (1. z lewej w pierwszym rzędzie). [w:] Zdjęcie z pierwszego plenarnego posiedzenia w gmachu Teatru Miejskiego na Pohulance [on-line]. Naroowe Archiwum Cyfrowe. [dostęp 2012-11-11]. (pol.).
  4. Polskie konie zimnokrwiste. konie-pkz.dzs.pl. [dostęp 2012-11-11]. (pol.).
  5. Witold Folejewski: Studia nad karnówka (polska owca krajowa)̨. [w:] Inform. bibliogr. [on-line]. Polska Akademia Umiejętności, 1948. [dostęp 2012-11-11]. (pol.).
  6. Witold Folejewski: Podstawowe wiadomości z hodowli bydła: Dla studentów wydziału rolnego]. [w:] Inform. bibliogr. [on-line]. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1955. [dostęp 2012-11-11]. (pol.).
  7. Witold Folejewski: Próba oszacowania wartości hodowlanej rodzin krów. [w:] Inform. bibliogr. [on-line]. Prace Komisji nauk rolniczych i leśnych, 1963. [dostęp 2012-11-11]. (pol.).
  8. Władysław Orkan – Legenda Gorców. [w:] Nasze Karpaty [on-line]. 10 lipca 2011. [dostęp 2018-06-27].

Bibliografia edytuj