Witold Kruk-Ołpiński

polski fizyk

Witold Kruk-Ołpiński (ur. 4 stycznia 1908 we Lwowie, zm. 25 sierpnia 1973 w Westfield[1]) – polski matematyk, fizyk i psycholog, nauczyciel akademicki, pełnił obowiązki rektora Wyższej Szkoły Pedagogicznej w 1954 roku. Ze względu na przenosiny siedziby tej uczelni z Wrocławia do Opola w 1954 roku określany mianem organizatora wielkiej przeprowadzki 1954 roku[2].

Witold Kruk-Ołpiński
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 stycznia 1908
Lwów

Data i miejsce śmierci

25 sierpnia 1973
Westfield

docent nauk humanistycznych
Specjalność: psychologia
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1934
Uniwersytet Wiedeński
Uniwersytet Warszawski

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Wrocławski
Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Opolu

p.o. rektora WSP we Wrocławiu w 1954

Życiorys edytuj

Młodość i wykształcenie edytuj

Urodził się w 1908 roku w polskiej rodzinie inteligenckiej we Lwowie, gdzie odebrał staranne wykształcenie, uczęszczając do tamtejszego gimnazjum. Po jego ukończeniu studiował matematykę i fizykę na Uniwersytecie Warszawskim, a od 1938 roku psychologię w Instytucie Psychologicznym Uniwersytetu Genewskiego[3]. Przygotowując się do pisania pracy dyplomowej przez pewien czas przebywał na stypendium naukowym w Cambridge. Należał do poliglotów, będąc oczytanym w literaturze niemieckiej, angielskiej i francuskiej. Na przełomie lat 19321933 był na stypendium doktoranckim w Wiedniu, gdzie otrzymał stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w dziedzinie psychologii. W 1934 roku przeprowadził nostryfikację dyplomu doktorskiego na Uniwersytecie Warszawskim oraz podjął pracę jako psycholog w szkolnictwie[4].

Praca we Wrocławiu edytuj

Po zakończeniu II wojny światowej przez pewien czas był zarządcą Zamku Królewskiego na Wawelu, a następnie przeniósł się do Wrocławia, gdzie został adiunktem w Katedrze Psychologii Ogólnej Uniwersytetu Wrocławskiego. Będąc współpracownikiem prof. Mieczysława Kreutza wykładał również w Instytucie Pedagogicznym ZNP, a gdy placówka ta została wchłonięta przez WSP, związał się na stałe z tą uczelnią. W 1948 roku przez kilka miesięcy przebywał na stypendium w ONZ w Nowym Jorku (Stany Zjednoczone). Na WSP pełnił funkcję dziekana Wydziału Matematyczno-Fizycznego[5].

Po przenosinach WSP do Opola edytuj

Podczas zapadnięcia decyzji o przeprowadzce WSP do Opola został mianowany przez ministra oświaty pełniącym obowiązki rektora i głównym koordynatorem przeprowadzki uczelni[6]. Akcja ta trwała do końca sierpnia 1954 roku. W jej wyniku uczelnia otrzymała nowy gmach po byłym Liceum Pedagogicznym przy ul. Luboszyckiej 3, w którym zlokalizowano bazę dydaktyczną uczelni, rektorat oraz bibliotekę główną. Poza tym WSP dysponowała w tym czasie trzema akademikami, liczącymi łącznie 350 miejsce, przy liczbie studentów równej 450[7].

Po przenosinach uczelni do Opola pełnił funkcję adiunkta na WSP. Należał do najbardziej popularnych postaci w tutejszym środowisku akademickim. Jako dydaktyk potrafił swoją wiedzą humanistyczną zaciekawić studentów, pomimo iż miał wadę wymowy. Należał także do aktywnych członków PZPR, uchodząc za żelaznego dyskutanta we wszystkich zebraniach ogólnouczelnianych. W 1955 roku przez 10 miesięcy, brał udział w pracach Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych w Korei. Pełnił funkcję prorektora WSP w Opolu latach 19511961[8]. Często wyjeżdżał z różnymi wykładami gościnnymi za granicę[5]. Zmarł podczas jednego z nich 24 sierpnia 1973 roku w Westfield w Stanach Zjednoczonych[5]. Jego prochy zostały sprowadzone do Polski[9].

Został pochowany na cmentarzu św. Rodziny we Wrocławiu.

Przypisy edytuj

  1. [1]
  2. Protokoły posiedzeń Senatu WSP, Protokół z 3 VI 1954 r.
  3. Nicieja 2004 ↓, s. 25.
  4. Nicieja 2004 ↓, s. 26.
  5. a b c Nicieja 2004 ↓.
  6. Nicieja 2004 ↓, s. 23.
  7. Nicieja 2004 ↓, s. 24.
  8. Nicieja 2004 ↓, s. 61.
  9. Z. Łomny, Witold Kruk-Ołpinski, [w:] "Kwartalnik Opolski" 1974, nr 2, s. 5-8.

Bibliografia edytuj

  • Stanisław Nicieja: Alma Mater Opoliensis: ludzie, fakty, wydarzenia. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2004.