Wikipedia

Witold Wincenty Lisowski

polski pułkownik doktor habilitowany, historyk

Witold Wincenty Lisowski (ur. 2 października 1932 w Warszawie) – uczestnik powstania warszawskiego, pułkownik doktor habilitowany, historyk, autor wystaw oraz publikacji z zakresu historii, dyrektor Muzeum Wojska Polskiego w latach 1984–1989.

Witold Wincenty Lisowski
Ilustracja
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

2 października 1932
Warszawa

Zawód, zajęcie

pułkownik Wojska Polskiego

Doktor habilitowany nauk humanistycznych
Specjalność: historia wychowania
Alma Mater

Wojskowa Akademia Polityczna im. Feliksa Dzierżyńskiego
Akademia Sztabu Generalnego

Doktorat

1975

Habilitacja

1979

Wykładowca
Uczelnie

Centrum Szkolenia Wojsk Obrony Powietrznej Kraju, Wojskowa Akademia Medyczna, Wojskowy Instytut Historyczny

dyrektor Muzeum Wojska Polskiego
Okres spraw.

1984–1989

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Krzyż Armii Krajowej Krzyż Partyzancki Warszawski Krzyż Powstańczy Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal za Warszawę 1939–1945 Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” Złoty Krzyż „Za Zasługi dla ZHP”
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Multimedia w Wikimedia Commons
Mateusz Morawiecki i Witold Lisowski (2018)

Życiorys edytuj

Do 1939 roku mieszkał w Henrykowie z matką Zofią Lisowską z domu Jędrysiak, ojcem Józefem i dwoma braćmi, Janem i Wiesławem. W maju 1943 roku wstąpił do drużyny Szarych Szeregów im. Romualda Traugutta. Pod pseudonimem „Prosty” i „Lis” brał udział w służbie pomocniczej w Powstaniu warszawskim[1]. W 1945 roku został „synem pułku”, a po zakończeniu II wojny światowej skierowano go do Kompanii Małoletnich Żołnierzy, gdzie skończył gimnazjum. W 1948 roku Kompania została wcielona do warszawskiego Korpusu Kadetów im. gen. K. Świerczewskiego. Wydalono go wtedy z powodu przynależności do Szarych Szeregów. Dzięki wstawiennictwu ówczesnego wiceministra komunikacji Symeona Surgiewicza został przywrócony do służby wojskowej i skierowany do szkoły oficerskiej w Łodzi, którą skończył w 1950 roku w stopniu podporucznika. W latach 1950–1956 został skierowany do Batalionów Roboczych Ludowego Wojska Polskiego jako dowódca kompanii. W 1956 roku powrócił do czynnej służby, podejmując też naukę w systemie wieczorowym w XVI Liceum Ogólnokształcącym im. Stefanii Sempołowskiej, w którym w 1957 roku uzyskał świadectwo dojrzałości.

W latach 1958–1963 studiował na Wydziale Pedagogicznym Wojskowej Akademii Politycznej w Warszawie, w której pod kierunkiem profesora Tadeusza Pasierbińskiego (1901–1968) uzyskał dyplom magistra pedagogiki i kontynuował studia doktoranckie. Jako oficer Wojsk Obrony Powietrznej Kraju studiował również w systemie stacjonarnym na Wydziale Lotniczym w Akademii Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, a następnie w latach 1973–1974 odbył tamże zaoczne studia podyplomowe z zakresu organizacji dowodzenia szczebla operacyjnego. W latach 1968–1989 piastował wiele stanowisk w Centrum Szkolenia Wojsk Obrony Powietrznej Kraju i Centrum Kształcenia Podyplomowego Wojskowej Akademii Medycznej. W 1975 roku uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych za pracę „System kształcenia i wychowania w polskich Korpusach Kadetów (1918–1939)”[2]. W 1979 roku otrzymał stopień naukowy doktora habilitowanego za pracę „System kształcenia i wychowania w polskich Korpusach Kadetów 1765–1956”. Opiekunem naukowym przewodu habilitacyjnego był profesor Józef Miąso. W latach 1975–1985 pod kierunkiem profesora Sylwestra Czaplickiego i profesora Dymitra Aleksandrowa wykładał historię medycyny słuchaczom i kadrze w Centrum Kształcenia Podyplomowego Wojskowej Akademii Medycznej oraz na Akademii Medycznej w Warszawie. W latach 1984–1989 był dyrektorem Muzeum Wojska Polskiego. W 1990 r. pracował w Wojskowym Instytucie Historycznym.

W latach 1991–1995 był w dyspozycji Ministra Obrony Narodowej. W 1989 r. wraz z profesorem Aleksandrem Gieysztorem powołał do życia Fundację Grobu Nieznanego Żołnierza. W 1994 roku nagrodzony został, wraz z matką, tytułem i medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata za ukrywanie Józefa Inwentarza, urodzonego w 1930 r. syna sąsiadów[3]. Mieszka w Warszawie.

Opublikował ponad 700 artykułów poświęconych m.in.: zasłużonym Polakom, historii polskich powstań i symboli narodowych, historii polskich szkół kadetów, historii medycyny i Polonii Amerykańskiej. Publikował w pismach historyczno-lekarskich oraz wojskowych, m.in. w: „Materia Medica Polona : the Polish Journal of Medicine and Pharmacy”, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” „Polska Zbrojna”, „Lekarz Wojskowy”, „Skalpel”, „Młody Medyk”, „Żołnierz Polski”, „Polsce Wierni”.

Wybrane publikacje edytuj

  • Wierność narodowym symbolom (1972)[4]
  • Ludzie zasługi niepospolitej (1983)[5]
  • Sercu bliskie (1983)[6]
  • Polskie Korpusy Kadetów 1765–1956 (1983)[7]
  • Wojciech Kętrzyński (1838–1918) (1985)[8]
  • Tadeusz Kościuszko (1746–1817) (1988)[9]
  • Żołnierz Nieznany (1993)[10]
  • Polskie symbole narodowe (1995)[11]
  • Panteon Pamięci Narodowej: historia Grobu Nieznanego Żołnierza (2006)[12]
  • Polska służba zdrowia w powstaniach narodowych (1794–1944) T. I[13] i T. II (2006)[14]
  • Prekursorzy medycyny polskiej T. I i T. II (2008)[15]
  • Wiersze: Korzenie (2011)[16]
  • Wiersze: Ojcowizna (2015)[17]
  • Gdy otworzyliśmy drzwi : spotkania młodzieży ze Sprawiedliwymi wśród Narodów Świata (2015)[18]

Wybrane zorganizowane wystawy edytuj

  • Polskie Korpusy Kadetów – Rembertów 1986
  • Historia 2 Dywizji Strzelców Pieszych – wystawa ukazująca dzieje internowanej dywizji polskiej w Szwajcarii; Zurych, Berno, Genewa, Huttwil (1987)
  • Wystawa krajowa w Zachęcie „Narodowi w Darze” Warszawa 1988
  • Światowa wystawa w Nowym Jorku z okazji 50. rocznicy wybuchu II wojny światowej „POLAND INVADED" Nowy Jork 1989–1990[19]
  • Liczne wystawy krajowe i zagraniczne w latach 1984–1989 w ramach pracy w Muzeum Wojska Polskiego

Działalność społeczna edytuj

  • Organizator i prezes Fundacji Grobu Nieznanego Żołnierza (od 1989)
  • Członek Rady Naukowej Centrum Kształcenia Podyplomowego Wojskowej Akademii Medycznej (1974–1984)
  • Członek Senatu Wojskowej Akademii Medycznej (1974–1984)
  • Organizator i wiceprezes Stowarzyszenia Miłośników Tradycji Mazurka Dąbrowskiego (od 1988)
  • Członek Komisji Historycznej Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej (2008–2012)
  • Członek Stowarzyszenia Szarych Szeregów – aktualnie
  • Członek Korpusu Weteranów walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej – aktualnie
  • Członek Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata (od 1994)
  • Przewodniczący ogólnopolskich konkursów wiedzy historycznej dla młodzieży na tematy: "Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata" (2014–2015) i „Bohaterowie są wśród nas” (2018–2019)
  • Współorganizator 16 edycji Ogólnowarszawskiego Międzyszkolnego Konkursu Wiedzy o Historii Grobu Nieznanego Żołnierza (2003–2019)
  • Przewodniczący Komisji Historycznej Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych (od 2019)

Wybrane odznaczenia i lata przyznania edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e Powstańcze Biogramy - Witold Lisowski [online], www.1944.pl [dostęp 2019-12-29].
  2. ↑ Witold Lisowski, Polskie Korpusy Kadetów w latach 1918-1939, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, 22, 1979, s.83-109.
  3. ↑ Więcej o rodzinie Lisowskich [online], sprawiedliwi.org.pl, grudzień 2010 [dostęp 2020-01-31].
  4. ↑ Witold Lisowski, Wierność narodowym symbolom, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1972.
  5. ↑ Witold. Lisowski, Ludzie zasługi niepospolitej : wybitni polscy lekarze XIII-XX w., wyd. 1, Warszawa: Wydawn. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1983, ISBN 83-11-06951-4, OCLC 21337437 [dostęp 2019-12-29].
  6. ↑ Witold. Lisowski, Sercu bliskie : polskie symbole narodowe, Grób Nieznanego Żołnierza, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1983, ISBN 83-02-00507-X, OCLC 11495662 [dostęp 2019-12-29].
  7. ↑ Witold. Lisowski, Polskie Korpusy Kadetów 1765-1956 : z dziejów wychowania, wyd. 1, Warszawa: Wydawn. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1983, ISBN 83-11-06845-3, OCLC 10276649 [dostęp 2019-12-29].
  8. ↑ Witold Lisowski, Wojciech Kętrzyński (1838-1918), Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa obrony Narodowej, 1985.
  9. ↑ Witold Lisowski, Tadeusz Kościuszko : (1746-1817), Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1988.
  10. ↑ Witold. Lisowski, Żołnierz Nieznany, Warszawa: Wyd. Fundacja Grobu Nieznanego Żołnierza, 1993, ISBN 83-901089-0-9, OCLC 53800446 [dostęp 2019-12-29].
  11. ↑ Witold. Lisowski, Polskie symbole narodowe, wyd. 1, Warszawa: Wydawn. Fundacja Grobu Nieznanego Żołnierza, 1995, ISBN 83-901089-1-7, OCLC 38794946 [dostęp 2019-12-29].
  12. ↑ Witold. Lisowski, Panteon pamięci narodowej : historia Grobu Nieznanego Żołnierza, Warszawa: [Fundacja Grobu Nieznanego Żołnierza], 2006, ISBN 83-901089-3-3, OCLC 749818948 [dostęp 2019-12-29].
  13. ↑ Witold. Lisowski, Polska służba zdrowia w powstaniach narodowych : 1794-1944. T. 1, Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2006, ISBN 83-11-10413-1, OCLC 749575269 [dostęp 2019-12-29].
  14. ↑ Witold. Lisowski, Polska służba zdrowia w powstaniach narodowych : 1794-1944. T. 2, Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2006, ISBN 83-901089-2-5, OCLC 749575269 [dostęp 2019-12-29].
  15. ↑ Witold. Lisowski, Prekursorzy medycyny polskiej. T. 2, Warszawa: Bellona, [cop. 2008], ISBN 978-83-11-11456-2, OCLC 750686716 [dostęp 2019-12-29].
  16. ↑ Witold. Lisowski, Wiersze, Warszawa: Bellona, [cop. 2011], ISBN 978-83-11-12020-4, OCLC 802146401 [dostęp 2019-12-29].
  17. ↑ Witold Lisowski, Ojcowizna, Warszawa: [s.n.], 2015, ISBN 978-83-86828-63-0.
  18. ↑ Witold Lisowski (red.), Gdy otworzyliśmy drzwi : spotkania młodzieży ze Sprawiedliwymi wśród Narodów Świata, Warszawa: Polskie Towarzystwo Sprawiedliwych wśród Narodów Świata : Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych,, 2015, ISBN 978-83-86828-62-3.
  19. ↑ Warszawa – Zaproszenie na spotkanie (maj 2017) | Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy [online], www.bronibarwa.org.pl [dostęp 2019-12-29].
  20. ↑ Historia rodzina Lisowskich | Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2019-12-29].
  21. ↑ Odznaczenia za odwagę w ratowaniu Żydów / Ordery i odznaczenia / Aktualności / Archiwum Bronisława Komorowskiego / Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej [online], www.prezydent.pl, 15 listopada 2013 [dostęp 2020-01-31].

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Witold_Wincenty_Lisowski&oldid=72779575”