Wladimir Vogel

Wladimir Vogel
Imię i nazwisko	Wladimir Rudolfowicz Vogel
Data i miejsce urodzenia	29 lutego 1896 ; Moskwa
Pochodzenie	niemiecko-rosyjskie
Data i miejsce śmierci	19 czerwca 1984 ; Zurych
Gatunki	muzyka poważna, muzyka współczesna
Zawód	kompozytor

Wladimir Rudolfowicz Vogel (ur. 29 lutego 1896 w Moskwie, zm. 19 czerwca 1984 w Zurychu^[1]^[2]) – szwajcarski kompozytor.

Życiorys edytuj

Jego ojciec był Niemcem, matka natomiast Rosjanką^[2]. Po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku ze względu na niemieckie pochodzenie został internowany w Birsku^[1]. Po zakończeniu działań wojennych wyjechał w 1918 roku do Berlina^[1]^[2]. Studiował dekoratorstwo w Kunstgewerbeschule, w latach 1919–1921 uczył się też prywatnie kompozycji u Heinza Tiessena^[1]. Od 1921 do 1924 roku studiował na berlińskiej Akademie der Künste, gdzie jego nauczycielem był Ferruccio Busoni^[1]. Podczas studiów związał się z kręgiem ekspresjonistów^[1]. W latach 1929–1933 wykładał kompozycję w Klindworth-Schwarwenka-Konservatorium w Berlinie^[1]^[2]. Na początku lat 30. zaangażował się też w działalność ruchów robotniczych^[1]. Po dojściu do władzy nazistów w 1933 roku został zmuszony do opuszczenia Niemiec i wyjechał do Szwajcarii^[1]^[2]. W 1954 roku przyznano mu szwajcarskie obywatelstwo^[1]^[2].

Honorowy członek Accademia Filarmonica Romana (1955) i Akademii Muzycznej św. Cecylii w Rzymie (1956)^[1]. Od 1959 roku był członkiem zwyczajnym berlińskiej Akademie der Künste^[1]. Laureat nagrody muzycznej miasta Berlina (1960) i Zurychu (1970)^[1]. Do jego uczniów należeli Rolf Liebermann, Jacques Wildberger oraz Einojuhani Rautavaara^[1].

Twórczość edytuj

Początkowo pozostawał pod wpływem twórczości Skriabina, później tworzył utrzymane w duchu ekspresjonistycznym utwory dodekafoniczne^[1]. W swoich kompozycjach dbał o klarowną konstrukcję utworu, logikę przebiegu traktowanej zazwyczaj melodycznie serii i przejrzystość faktury^[1]. W utworach wokalno-instrumentalnych przywiązywał duże znaczenie do adekwatnego wyrażenia muzyką wykorzystanego tekstu poetyckiego, od Arnolda Schönberga zapożyczył technikę operowania chórem mówionym^[1]. Wiele dzieł Vogla powstało z inspiracji innymi dziedzinami sztuki, w tym poglądami architektów z kręgu Bauhausu^[1].

Ważniejsze kompozycje edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych^[1]^[2])

Utwory orkiestrowe

Sinfonia fugata in memoriam F. Busoni (1928)
4 Studies: Ritmica funèbre, Ritmica scherzosa, Ostinato perpetuo, Ritmica ostinata (1930–1932)
Rallye (1932)
Tripartita (1933)
Koncert skrzypcowy (1937)
Passacaglia (1946)
7 Aspekte einer Zwölftonreihe (1949–1950)
Spiegelungen (1952)
Interludio lirico (1954)
Preludio, interludio lirico, postludio (1954)
Koncert wiolonczelowy (1955)
Hörformen I (1967)
Hörformen I (1969)
Cantique en forme d’un canon à quatre voix (1969)
Hörformen na fortepian i orkiestrę smyczkową (1972)
Abschied na smyczki (1973)
Meloformen na smyczki (1974)
Hommage na smyczki (1974)
Verstrebungen (1977)

Utwory kameralne

La Ticinella na flet, obój, klarnet, saksofon i fagot (1941)
12 Variétudes sur une série de douze-tons non transposée na flet, klarnet, skrzypce i wiolonczelę (1942)
Inspiré par Jean Arp na flet, klarnet, skrzypce i wiolonczelę (1965)
Analogien na kwartet smyczkowy (1973)
Monophonie na skrzypce (1974)
Für Flöte, Oboe, Klarinette, und Fagott (1974)
Poème na wiolonczelę (1974)
Terzet na flet, klarnet i fagot (1975)
Musik na kwartet dęty i smyczki (1975)
Graphique na trio smyczkowe (1976)

Utwory fortepianowe

Nature vivante (1917–1921)
Einsames Getröpfel und Gewuschel (1921, wersja zrewidowana 1968)
Dai tempi più remoti (1922–1931, wersja zrewidowana 1968)
Etude-Toccata (1926)
Epitaffio per A. Berg (1936)
Klavier-eigene Interpretationsstudie einer varierten Zwölftonfolge (1972)
4 Versionen einer Zwölftonfolge (1973)

Utwory wokalno-instrumentalne

3 Sprechlieder na baryton i orkiestrę, słowa August Stramm (1922)
Der heimliche Aufmarsch gegen die Sowjetunion na głos, chór i fortepian, słowa Erich Weinert (1930)
kantata Wagadus Untergang durch die Eitelkeit na 3 solistów, chór mieszany, chór mówiony i 5 saksofonów, słowa Leo Frobenius (1930)
oratorium Thyl Claes, słowa Charles de Coster (część 1 1938, część 2 1943–1945)
Arpiade na sopran, chór recytujący, flet, klarnet, altówkę, wiolonczelę i fortepian, słowa Hans Arp (1954)
An die Jugend der Welt na chór i orkiestrę kameralną (1954)
Goethe- Aphorismen na sopran i smyczki (1955)
Eine Gotthardkantate na baryton i smyczki (1956)
Jona ging doch nach Ninive na baryton, solistów recytujących i chór, chór mieszany i orkiestrę, słowa Martin Buber (1958)
Meditazione su Amadeo Modigliani na 4 solistów, narratora, chór i orkiestrę, słowa Felice Filippini (1962)
oratorium dramatycze Die Flucht, słowa Martin Walser (1963–1964)
Schritte na alt i orkiestrę (1968)
Gli Spaziali na recytatorów, wokalistów i orkiestrę do pism Leondarda da Vinci, tekstu Z Ziemi na Księżyc Verne’a i słów amerykańskich astronautów (1969–1971)

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 11. Część biograficzna t–v. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2009, s. 306. ISBN 978-83-224-0905-3.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3799–3800. ISBN 0-02-865571-0.

[encmuz-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 11. Część biograficzna t–v. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2009, s. 306. ISBN 978-83-224-0905-3.

[baker-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3799–3800. ISBN 0-02-865571-0.

[1]

[2]