Wołoskowola (gmina)

Wołoskowola (do 1927 Turno; od 1973 Sosnowica i Stary Brus) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1927–1954[2] na Lubelszczyźnie. Siedzibami gminy były: w latach 1927–1947 Wołoskowola, a w latach 1947–54 Sosnowica.

Wołoskowola
gmina wiejska
1927–1954[1]
Państwo

 Polska

Województwo

1927–39: lubelskie (II RP)
1945–54: lubelskie

Powiat

włodawski

Siedziba

Wołoskowola
Sosnowica

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

22

brak współrzędnych

Turno (gmina) z siedzibą w Turnie powstała w 1867 roku w Królestwie Kongresowym a po jego podziale na powiaty i gminy z początkiem 1867 roku weszła w skład w powiatu włodawskiego w guberni lubelskiej (w latach 1912–1915 jako część guberni chełmskiej). W 1919 roku gmina weszła w skład woj. lubelskiego[3]. W Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego jest pewna rozbieżność (stan na rok 1879): Gmina Wołoskowola (późniejsza nazwa gminy Turno) wymieniona jest obok gminy Turna jako jedna z 15 gmin powiatu włodawskiego[4]. Może to być pomyłką ponieważ w haśle om Woli Wołoskiej podana jest przynależność do gminy Turno[5].

20 sierpnia 1927 roku siedzibę gminy przeniesiono z Turna do Wołoskowoli a gminę przemianowano na Wołoskowola[3][6].

Podczas okupacji gmina należała do dystryktu lubelskiego (w Generalnym Gubernatorstwie). W 1943 roku w skład gminy Wołoskowola wchodziły: Bohutyn, Bruss, Dębina, Górki, Hola, Kamień, Kropiwki, Lasek Bruski, Marianka, Mościska, Nowiny, Olchówka, Pieszowola, Pieszowola dwór, Skorodnica, Sosnowica, Sosnowica dwór, Szmokotówka, Turno, Walerianów, Wołoskowola, Zamołodycze, Zamołodycze kol.[3].

Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina Wołoskowola składała się z 22 gromad[7]. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[8]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Wołoskowola nie przywrócono, utworzono natomiast z jej dawnego obszaru dwie nowe gminy: Sosnowica i Stary Brus[9].

Przypisy edytuj

  1. W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. do 28 września 1954 roku
  3. a b c Akta gminy Wołoskowola – Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Chełmie. [dostęp 2008-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-10)].
  4. powiat włodawski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 713.
  5. Wola Wołoska (hasło 579), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 713.
  6. M.P. z 1927 r. nr 189, poz. 479
  7. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  8. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  9. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312