Wojciech Muszyński

polski historyk

Wojciech Jerzy Muszyński (ur. 4 kwietnia 1972 w Warszawie[1]) – polski historyk, badacz dziejów najnowszych, doktor nauk humanistycznych, pracownik naukowy Instytutu Pamięci Narodowej.

Wojciech Jerzy Muszyński
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1972
Warszawa

Doktor nauk humanistycznych
Specjalność: Historia
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

2010 – nauki historyczne
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

2. doktorat

Doktor Habilitowany 2024 – nauki historyczne
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Zatrudnienie
Instytucja

Instytut Pamięci Narodowej

Oddziałowe Biuro Badań Historycznych w Warszawie

Referat Badań Naukowych

Stanowisko

główny specjalista

Redaktor naczelny
Czasopismo naukowe

Glaukopis

Okres spraw.

od 2003 do 2019

Członek
Kancelaria Prezydenta RP

Zespół ds. Opiniowania Wniosków o Nadanie Odznaczeń za Działalność Opozycyjną w PRL

Okres spraw.

2006–2010, ponownie od 2015

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Wolności i Solidarności Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas” Medal „Pro Bono Poloniae” Medal „Pro Memoria”
Nagrody

Książka Historyczna Roku 2018

Działalność naukowa

edytuj

Absolwent XVIII Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Zamoyskiego w Warszawie w 1991 r. W 1998 roku ukończył studia magisterskie na kierunku historia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego na seminarium prof. dr. hab. Tomasza Witucha. Stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii uzyskał 6 grudnia 2010, broniąc pracę pod tytułem Powstanie i działalność środowiska politycznego Organizacji Polskiej w latach 1934–1944 (promotorem był prof. dr hab. Jan Żaryn, a recenzentami profesorowie Tadeusz Wolsza i Wiesław Wysocki) na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego[2].

Starszy specjalista w Instytucie Pamięci Narodowej w Warszawie[2] od 2006 r.[potrzebny przypis] (m.in. pracował w Oddziałowym Biurze Badań Historycznych IPN[3]). Współtwórca i redaktor naczelny naukowego czasopisma Glaukopis od 2003 do 2019 roku. Od 2017 r. członek Kolegium „Biuletynu IPN” oraz Rady Programowej Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie[4].

Uczestnik szeregu projektów wydawniczych Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. R. Dmowskiego i I.J. Paderewskiego: Słownik Biograficzny Polskiego Obozu Narodowego (od 2020), Słownik Biograficzny Polskiego Katolicyzmu Społecznego (od 2021) oraz Encyklopedia Ruchu Narodowego (od 2022), Członek zespołu redakcyjnego dwudziestotomowej edycji Encyklopedii Białych Plam (2000–2008). Autor szeregu biogramów postaci historycznych w wydawnictwach naukowych: Słownik biograficzny adwokatów polskich, t. 3 (Warszawa 2018), Konspiracja i opór społeczny w Polsce. Słownik biograficzny, t. 2 (Warszawa 2004), t. 3 (Warszawa 2007), t. 4 (Warszawa 2010), t. 5 (Warszawa 2018); Leksykon Duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945–1989, t. 3 (Warszawa 2006); Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956–1989, tom 2 (Warszawa 2002), tom 3 (Warszawa 2006). Publikował m.in. w czasopismach Uważam Rze, Historia Do Rzeczy, Gazeta Polska, The Polish Review, Biuletyn IPN[5], Nowe Państwo[6].

Autor wystawy „Białe Legiony. Polskie formacje zbrojne w Rosji w latach 1914–1918”, której wernisaż odbył się w Łazienkach Królewskich w Warszawie 24 października 2018[7]. Nadzorował merytorycznie projekty historyczne: „Wyklęci do szkół” (2016) oraz film dokumentalny „Brygada” w reżyserii Rafała Mierzejewskiego (wyróżniony na festiwalu „Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci” Gdynia 2015 r.). Jako biegły przygotował szereg ekspertyz naukowych w sprawach dotyczących sowieckich pomników „wdzięczności” w Warszawie, tzw. Czterech Śpiących przy Placu Wileńskim, rzeźby żołnierzy sowieckich w Parku Skaryszewskim oraz symboliki ukraińskich ruchów nacjonalistycznych[8].

Uczestnik wielu sympozjów naukowych w Polsce i za granicą. W 2012 r. na zaproszenie Polish American Historical Assotiation gościł na 2012 PAHA Annual Meeting w Chicago[9]. W latach 2015 i 2019 uczestniczył w Kościuszko Annual Spring Symposium organizowanym przez Kościuszko Chair of Polish Studies w The Institute of World Politics (Washington D.C.)[10][11]. Stypendysta Polonia Aid Foundation Trust w Londynie (PAFT) w 2015 r. Członek Zespołu Ekspertów MEiN ds. Opracowania Podstawy Programowej przedmiotu Historia i Teraźniejszość (2021)[12].

Działalność publiczna

edytuj

W czasie nauki w XVIII LO im. Jana Zamoyskiego w Warszawie, od 1987 należał do konspiracji szkolnej noszącej nazwę Frakcja Młodzieży Republikańskiej, przekształconej rok później w Polską Organizację Młodzieżową (o statusie grupy afiliowanej KPN). Uczestniczył w działaniach obu organizacji poprzez kolportaż prasy podziemnej, książek drugiego obiegu, angażując się w akcję informacyjną o strajku i pacyfikacji Huty Lenina (wiosną 1988), demonstracje uliczne, niezależne obchody rocznic patriotycznych, akcje ulotkowe i plakatowe, malowanie napisów na murach sprayem oraz werbowanie młodszych uczniów do tajnych struktur.

W latach 2006–2010 był członkiem Zespołu ds. Opiniowania Wniosków o Nadanie Odznaczeń za Działalność Opozycyjną w PRL przy Kancelarii Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego[13]. Od 2015 ponownie wszedł w skład tego zespołu w Kancelarii Prezydenta Andrzeja Dudy. Członek Rady Programowej Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie[14]. Członek Fundacji im. Janusza Kurtyki. W 2016 kandydował do składu Collegium IPN z ramienia Ruchu Kukiz'15. Członek Rady Historycznej kombatanckiego Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych[15] (z której wystąpił w 2017). Wieloletni uczestnik Marszu Szlakiem I Kompanii Kadrowej (nr odznaki marszowej 161).

10 listopada 2016 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi za zasługi w dokumentowaniu i upamiętnianiu prawdy o najnowszej historii Polski[16]. Decyzją Prezydenta RP z 10 kwietnia 2019 odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności, który otrzymał 12 czerwca 2019[17]. Ponadto wyróżniony także: Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2021)[18], Medalem Pro Bono Poloniae[19] (2019), Medalem Pro Patria (2023), Medalem Pro Memoria (2012), Medalem 70-lecia Narodowych Sił Zbrojnych (2012), Medalem 75-lecia Narodowych Sił Zbrojnych (2019), Medalem Zasłużonego dla Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej (2016), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2021)[20]. Decyzją Ministra Edukacji i Nauki prof. Przemysława Czarnka 27 października 2023 r. został odznaczony Medalem Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas. Wraz z dr. Mariuszem Bechtą wyróżniony nagrodą Książka Historyczna Roku 2018 im. prof. Oskara Haleckiego (w kategorii plebiscyt czytelników na najlepszą monografię naukową) za książkę Przeciwko Pax Sovietica.

Publikacje

edytuj

Monografie

edytuj
  • Pułkownik Bronisław Banasik 1894–1979 (2024)
  • Bolesław Piasecki 1915-1944. Początki Drogi (2023)
  • Białe Legiony przeciwko bolszewikom. Polskie formacje w Rosji 1918–1920 (2019)
  • Toreadorzy Hitlera. Hiszpańscy ochotnicy w Wehrmachcie i Waffen-SS (2019)
  • Józef Dowbor-Muśnicki 1897–1937, współautor Rafał Sierchuła (2019)
  • Architekt Wielkiej Polski. Roman Dmowski 1864–1939, współautor Jolanta Mysiakowska-Muszyńska (2018)
  • Białe Legiony 1914–1918. Od Legionu Puławskiego do I Korpusu Polskiego (2018)
  • Józef Haller 1873–1960, współautor Krzysztof Kaczmarski i Rafał Sierchuła (2017)
  • Przeciwko Pax Sovietica. Narodowe Zjednoczenie Wojskowe i struktury polityczne ruchu narodowego wobec reżimu komunistycznego 1944–1956, współautor Mariusz Bechta (2017)
  • Polska dla Polaków! Kim byli i są polscy narodowcy, współautor Marek Jan Chodakiewicz i Jolanta Mysiakowska-Muszyńska (2015)
  • Duch młodych. Organizacja Polska i Obóz Narodowo-Radykalny w latach 1934–1944 (2011)
  • Błękitna dywizja. Ochotnicy hiszpańscy na froncie wschodnim 1941–1945 (2002)
  • W walce o Wielką Polskę. Propaganda zaplecza politycznego Narodowych Sił Zbrojnych 1939–1945 (2000)

Redakcje i opracowania

edytuj
  • Polska pod reżimem komunistycznym. Rok 1945. Anatomia okupacji kraju w raportach cywilnych i wojskowych instytucji Rządu RP na uchodźstwie (oprac. z: Jolanta Mysiakowska-Muszyńska, 2023)
  • „W imię przyszłości Partii”. Procesy o łamanie tzw. praworządności socjalistycznej 1956–1957, Artykuły, Warszawa 2021
  • Działalność podziemia narodowego przeciwko Niemcom i komunistom w latach 1940–1945, Warszawa 2019 [wyd. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego]
  • Polska pod reżimem komunistycznym. Sprawozdanie z sytuacji w kraju (1944–1949)(oprac. z: Jolanta Mysiakowska-Muszyńska, 2015)
  • Narodowe Siły Zbrojne. Dokumenty NSZ-AK 1944–1945. T. 2 (oprac. z: Leszek Żebrowski i Marek Jan Chodakiewicz, 2015)
  • Narodowe Siły Zbrojne. Dokumenty 1942–1944. T. 1 (oprac. z: Leszek Żebrowski i Marek Jan Chodakiewicz, 2014)
  • Golden Harvest or Hearts of Gold. Studies of Wartime Poles and Jews (red. Marek Jan Chodakiewicz i Paweł Styrna, 2012)
  • Komunistyczne amnestie lat 1945–1947. Drogi do „legalizacji” czy zagłady? (red., 2012)
  • Złote serca czy złote żniwa? Studia nad wojennymi losami Polaków i Żydów (red. z: Marek Jan Chodakiewicz, 2011)
  • Lista strat Obozu Narodowego 1939–1955. Słownik biograficzny. T. 1 (red. z: Jolanta Mysiakowska-Muszyńska, 2010)
  • Żeby Polska była polska. Antologia publicystyki konspiracyjnej podziemia narodowego 1939–1950 (oprac. z: Marek Jan Chodakiewicz, 2010)
  • Lista strat osobowych ruchu narodowego 1939–1955. Z. 1 (red. z: Jolanta Mysiakowska-Muszyńska, 2008)

Przypisy

edytuj
  1. Tomasz Wituch, Bogdan Stolarczyk Studenci Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego 1945–2000, wyd. Arkadiusz Wingert, Kraków 2010, s. 731.
  2. a b Dr Wojciech Jerzy Muszyński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-09-20].
  3. Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej w Warszawie. IPN.
  4. Powołanie Rady Programowej Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro wręczył nominacje [online], www.sw.gov.pl [dostęp 2020-01-21].
  5. Biuletyn IPN [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2019-08-21].
  6. Paweł Rzewuski: Wojciech Jerzy Muszyński – „Duch młodych”. histmag.org. [dostęp 2015-06-27].
  7. Instytut Pamięci Narodowej, Otwarcie wystawy IPN „Białe Legiony. Polskie formacje zbrojne w Rosji w latach 1914–1918” w Łazienkach Królewskich – Warszawa, 24 października 2018 [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2020-01-02].
  8. Wirtualna Polska Media S.A, Warszawa musiała zapłacić 600 tys. dolarów za Pomnik Braterstwa Broni – „Czterech Śpiących” [online], wiadomosci.wp.pl, 22 maja 2014 [dostęp 2022-12-14] (pol.).
  9. NN, Polish American Historical Association [online], polishamericanstudies.org [dostęp 2019-12-28].
  10. IWP: Kosciuszko Chair Spring Symposium – April 12, 2014 [online], Polish Club Online, 8 kwietnia 2014 [dostęp 2019-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-28].
  11. NN, Kosciuszko Chair Spring Symposium – 2019-04-06 April 2019 [online], Evensi [dostęp 2019-12-28].
  12. Historia i teraźniejszość zamiast wiedzy o społeczeństwie w zakresie podstawowym – nowy przedmiot w szkołach ponadpodstawowych od 1 września 2022 r. – Ministerstwo Edukacji i Nauki – Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Edukacji i Nauki [dostęp 2022-02-08].
  13. Biogramy autorów. „Glaukopis”. Nr 30/2014. s. 479. 
  14. Michał Wołłejko, Powołanie Rady Programowej Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro wręczył nominacje [online], www.sw.gov.pl, 1 lipca 2016 [dostęp 2020-01-02].
  15. Władze Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych. nsz.com.pl. [dostęp 2015-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-15)].
  16. Postanowienie nr rej. 514/2016 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 listopada 2016 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2017 r. poz. 98).
  17. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności – Warszawa, 12 czerwca 2019. ipn.gov.pl. [dostęp 2019-12-01].
  18. Odznaczenia ministra edukacji i nauki [online], naszdziennik.pl [dostęp 2021-06-22].
  19. Uroczystości 75. rocznicy powstania Brygady Świętokrzyskiej NSZ – relacja [online], www.nsz.com.pl [dostęp 2019-12-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-25].
  20. Minister edukacji odznaczył medalem KEN m.in. szefa UdSKiOR Jana Kasprzyka [online], dzieje.pl [dostęp 2021-09-20].

Linki zewnętrzne

edytuj