Województwo łęczyckie
Województwo łęczyckie (łac. Palatinatus Lanciciensis) – jednostka terytorialna Korony Królestwa Polskiego, później Rzeczypospolitej Obojga Narodów, tworząca prowincję wielkopolską, obejmująca powierzchnię 4378,22 km²[4], posiadająca 3 powiaty. Siedzibą wojewody i miejscem odbywania się sejmików ziemskich była Łęczyca.
| ||||
| 1339–1793 | ||||
| ||||
| Sentencja: Sanxit concordia legem[1] | ||||
| Państwo | ||||
|---|---|---|---|---|
| Prowincja | ||||
| Data powstania |
1339 | |||
| Siedziba wojewody i sejmiku | ||||
| Wojewoda |
zobacz: wojewodowie łęczyccy | |||
| Popis | ||||
| Powierzchnia |
4080 km² | |||
| Populacja (1790[3]) • liczba ludności |
| |||
| Podział administracyjny | ||||
| ||||
| Liczba reprezentantów | ||||
| ||||
Położenie na mapie Rzeczypospolitej
| ||||
Portal  Polska
| ||||
Województwo łęczyckie utworzył Władysław I Łokietek po przyłączeniu księstwa łęczyckiego do Korony.
Senatorów miało 5, to jest większych 2: wojewoda i kasztelan łęczyccy, mniejszych 3, kasztelanowie: brzeziński, inowłodzki i konarski. Dzieliło się na trzy powiaty: łęczycki, brzeziński i orłowski. W 1791 roku Sejm Czteroletni utworzył w województwie łęczyckim powiat inowłodzki (Inowłódz)[5].
Miastem sejmikowym była Łęczyca, gdzie obierano na sejmy posłów 4, a deputatów trybunalskich 2. Herb województwa przedstawiał pół lwa czerwonego na białym polu i pół orła białego w czerwonym polu, zwróconych do siebie grzbietami uwieńczonych jedną koroną. Mundur sejmowy tego województwa był ten sam co sieradzkiego i gnieźnieńskiego, tj. kontusz karmazynowy, wyłogi granatowe i żupan biały.
TerytoriumEdytuj
| Powiat | Powierzchnia w mil² | Powierzchnia w km² |
|---|---|---|
| powiat brzeziński | 23,62 | 1300,85 |
| powiat łęczycki | 44,45 | 2447,59 |
| powiat orłowski | 11,43 | 629,76 |
| Razem (województwo) Σ | 79,50 | 4378,22 |
znaczniejsze miastaEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Stefan Krzysztof Kuczyński, Polskie herby ziemskie. Geneza, treści, funkcje, Warszawa 1993, s. 214.
- ↑ Volumina Legum, t. II, Petersburg 1859, s. 28.
- ↑ Tabela: Summaryusz Generalny wszelkich dochodów Rzeczypospolitey tak w Koronie iako i w Litwie z kalkulacyą mil kwadratowych, tak со do dymów, podatków, iako i ludzi, w: Dziennik rządowo-ekonomiczno handlowy. Zaymuiący różne Wiadomości, Rządowe, Handlowe, Ekonomiczne, Fabryczne, Kontraktowe na Dobra, Summy, i Produkta. Zajmujący 3 miesiące kwiecień may czerwiec 1790. R.5. T. II. Warszawa 1790.
- ↑ a b Adolf Pawiński: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 1: Wielkopolska. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1883, s. 50.
- ↑ Volumina Legum, t. IX, Kraków 1889, s. 336.
BibliografiaEdytuj
- Gloger Z., Geografia historyczna ziem dawnej Polski, Kraków 1903; rozdział: Województwo Łęczyckie
Linki zewnętrzneEdytuj
- Atlas historyczny Polski. Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku
- Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000 (mapa kartograficzna I Rzeczypospolitej z II połowy XVI wieku), autorzy, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin: Atlas Fontium: (1) http://atlasfontium.pl/index.php?article=corona (mapa i indeks do pobrania); (2) http://hgisb.kul.lublin.pl/azm/pmapper-4.2.0/map_default.phtml?config=korona&language=pl&resetsession=ALL
- Stan Wielkopolski tuż po rozbiorach (mapa Gilly’ego: zabór pruski pod koniec XVIII w.): https://terrasiradiensis.jimdofree.com/mapy/mapa-gilly-ego/
- Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich: 1789. Cz. 3, Województwa łęczyckie i brzesko-kujawskie, wyd. Andrzej Tomczak przy współpracy Zofii Kędzierskiej Poznań, Warszawa 1977
- Mapy historyczne województwa łęczyckiego, sieradzkiego i łódzkiego: https://fotopolska.eu/lodzkie/b84460,Mapy_i_plany_-_lodzkie.html i Polski: https://fotopolska.eu/Polska/b19979,Polska_-_mapy.html