Województwo białostockie (1944–1975)
Województwo białostockie – jednostka administracyjna Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej istniejąca w latach 1944–1975. Powstała poprzez reaktywację 22 sierpnia 1944 r. dekretem Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 21 sierpnia 1944 r. o trybie powołania władz administracji ogólnej I i II instancji[2] przedwojennego województwa białostockiego. Na podstawie umowy między Rzecząpospolitą Polską i Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o polsko-radzieckiej granicy państwowej, zawartej przez Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej i rząd ZSRR w Moskwie, w dniu 16 sierpnia 1945 r.[3] od województwa odpadła wschodnia część, obejmująca większą część powiatów grodzieńskiego i wołkowyskiego oraz skrawki powiatów sokólskiego i augustowskiego.
| |||||
| |||||
| 1944–1975 | |||||
| Państwo |  PRL
| ||||
| Data powstania | 1944 | ||||
| Data likwidacji | 1975 | ||||
| Siedziba wojewody i sejmiku | Białystok | ||||
| Powierzchnia | 23 154 km² | ||||
| Populacja (1973) • liczba ludności |
1 188 000[1] | ||||
| Podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie Polski
| |||||
Portal  Polska
| |||||
Zmiany administracyjneEdytuj
- 18 sierpnia 1945 r. do województwa białostockiego przyłączono powiat łomżyński z województwa warszawskiego[4].
- 28 czerwca 1946 r. przyłączono z obszaru Ziem Odzyskanych powiaty ełcki, gołdapski i olecki[5].
- 1 stycznia 1948 r. utworzono powiat kolneński[6].
- 12 marca 1948 r. zniesiono powiat szczuczyński, a z jego obszaru utworzono powiat grajewski[7].
- 1 lipca 1952 r. utworzono powiat siemiatycki[8].
- 1 stycznia 1954 r. utworzono powiat hajnowski[9].
- 1 kwietnia 1954 r. utworzono powiat moniecki[10].
- 13 listopada 1954 r. utworzono powiat łapski[11].
- 13 listopada 1954 r. utworzono powiat zambrowski[12].
- 1 stycznia 1956 r. utworzono powiaty: dąbrowski i sejneński[13].
Podział administracyjny w 1973[1]Edytuj
| Powiat | Pow.(km²) | Lud.(tys.) | Mieszk. /km² |
Miasta | Gminy | Siedziba | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo białostockie | |||||||
| augustowski | 1471 | 49,3 | 34 | 1 | 5 |  Augustów
| |
| Białystok miasto | 74 | 178,3 | 2420 | 1 | 0 |  Białystok
| |
| białostocki | 2248 | 95,4 | 42 | 5 | 12 | Białystok
| |
| bielski | 1477 | 70,6 | 48 | 2 | 7 |  Bielsk Podlaski
| |
| dąbrowski | 829 | 35,3 | 43 | 1 | 4 |  Dąbrowa Białostocka
| |
| ełcki | 961 | 55,9 | 58 | 1 | 5 |  Ełk
| |
| gołdapski | 771 | 26,5 | 34 | 1 | 4 |  Gołdap
| |
| grajewski | 1251 | 51,4 | 41 | 3 | 8 |  Grajewo
| |
| hajnowski | 1603 | 57,6 | 36 | 1 | 8 |  Hajnówka
| |
| kolneński | 1322 | 54,8 | 41 | 2 | 8 |  Kolno
| |
| łapski | 591 | 36,6 | 62 | 2 | 5 |  Łapy
| |
| łomżyński | 1250 | 81,2 | 65 | 3 | 10 |  Łomża
| |
| moniecki | 1211 | 48,1 | 40 | 3 | 7 |  Mońki
| |
| olecki | 882 | 33,6 | 38 | 1 | 5 |  Olecko
| |
| sejneński | 829 | 22,5 | 27 | 1 | 5 |  Sejny
| |
| siemiatycki | 1655 | 65,5 | 40 | 3 | 9 |  Siemiatycze
| |
| sokólski | 1446 | 57,4 | 40 | 1 | 8 |  Sokółka
| |
| suwalski | 1407 | 70,7 | 50 | 1 | 10 |  Suwałki
| |
| wysokomazowiecki | 977 | 50,3 | 51 | 1 | 7 |  Wysokie Mazowieckie
| |
| zambrowski | 899 | 47,0 | 52 | 1 | 6 |  Zambrów
| |
W wyniku reformy administracyjnej 1 czerwca 1975 r. z terenów dotychczasowego województwa białostockiego utworzono województwa białostockie, łomżyńskie, ostrołęckie i suwalskie[14]. W momencie wejścia w życie reformy największymi miastami województwa były kolejno:
| Lp. | Miasto | Ludność[15] | Województwo od 1975 |
|---|---|---|---|
| 1. | Białystok
|
190 153 | białostockie |
| 2. | Ełk
|
30 616 | suwalskie |
| 3. | Suwałki
|
29 386 | suwalskie |
| 4. | Łomża
|
27 789 | łomżyńskie |
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974.
- ↑ Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8.
- ↑ Dz.U. z 1947 r. nr 35, poz. 167.
- ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167.
- ↑ Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177.
- ↑ Dz.U. z 1948 r. nr 21, poz. 148.
- ↑ Dz.U. z 1948 r. nr 12, poz. 97.
- ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 17, poz. 102.
- ↑ Dz.U. z 1953 r. nr 41, poz. 192.
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 6, poz. 15.
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 232.
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 233.
- ↑ Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 290.
- ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 16, poz. 91.
- ↑ Stan na koniec 1974 roku.