Województwo bydgoskie (1975–1998)
Województwo bydgoskie – jedno z 49 województw istniejących w latach 1975–1998. W 1999 roku włączone zostało do województwa kujawsko-pomorskiego, z wyjątkiem obszaru położonego w północnej części, który jako powiat chojnicki został włączony do województwa pomorskiego, oraz gminy Trzemeszno, którą włączono do województwa wielkopolskiego.
| ||||
| ||||
| 1975–1998 | ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Data powstania | 1 czerwca 1975 | |||
| Data likwidacji | 31 grudnia 1998 | |||
| Siedziba wojewody i sejmiku | Bydgoszcz | |||
| Powierzchnia | 10349 km² | |||
| Populacja (1998) • liczba ludności |
1 136 900 | |||
| • gęstość | 109,9 os./km² | |||
| Tablice rejestracyjne | BY, BG, BD, BC | |||
Położenie na mapie Polski
| ||||
Portal  Polska
| ||||
Sąsiadowało z województwami: słupskim, gdańskim, elbląskim, toruńskim, włocławskim, konińskim, poznańskim i pilskim.
HistoriaEdytuj
Mocą ustawy z 28 maja 1975 r. wchodzącej w życie od 1 czerwca tego roku, cały kraj został podzielony 49 województw oraz jednostki stopnia podstawowego (gminy, miasta i dzielnice większych miast). Dotychczasowy województwo bydgoskie zostało podzielone na trzy mniejsze województwa: bydgoskie, toruńskie i włocławskie. Ponadro niektóre gminy województwa bydgoskiego weszły w skład innych nowych województw[1]:
- Konarzyny i Lipnica do województwa słupskiego,
- Karsin do województwa gdańskiego,
- Białośliwie, Łobżenica, Wyrzysk, Wysoka do województwa pilskiego,
- Orchowo, Przedecz i Wierzbinek do województwa konińskiego.
Wśród nowych województw, bydgoskie było stosunkowo duże obszarowo (3 miejsce) oraz dosyć ludne (8 miejsce w kraju). W 1975 r. zamieszkiwało je 995 tys. osób, a pod koniec jego istnienia w 1998 r. – 1 133 000 osób[1]. Ok. ⅓ wojewódzkiego potencjału ludnościowego, a jeszcze więcej gospodarczego (ponad 50%) przypadało na miasto Bydgoszcz. Nowe województwo obejmowało 27 miast i 62 gminy. Ośrodkami subregionalnymi zostały: na południu Inowrocław (80 tys.), a na północy Chojnice (40 tys.) W latach 90. XX w. znajdowało się w województwie 31 gmin wiejskich, 25 miejsko-wiejskich i 3 miasta wydzielone[1].
W 1976 roku zlikwidowano kilka gmin (Chełmce, Gębice, Gorzyce, Ogorzeliny, Rytel, Serock i Ślesin), łącząc je w większe jednostki; powstały też nowe gminy: Janikowo (1976) i Świekatowo (1991). W 1988 r. status miasta uzyskały Brusy. W latach 70. XX w. województwo włączono do makroregionu środkowo-zachodniego z siedzibą w Poznaniu[1].
Urzędy RejonoweEdytuj
W oparciu o ustawę z 22 marca 1990 r. o terenowych organach rządowej administracji ogólnej, utworzono na terenie województwa 5 rejonów administracyjnych, zrzeszających po kilkanaście gmin[1].
.svg){kind=small}
_COA.svg){kind=small}
MiastaEdytuj
Ludność 31.12.1998
Bydgoszcz – 386 855
Inowrocław – 79 534
Chojnice – 40 229
Świecie – 27 084
Nakło nad Notecią – 20 108
Solec Kujawski – 14 641
Żnin – 14 401
Tuchola – 14 235
Mogilno – 12 675
Koronowo – 10 640
Czersk – 9500
Szubin – 9330
Kruszwica – 9310
Sępólno Krajeńskie – 9300
Janikowo – 9100
Barcin – 7800
Trzemeszno – 7600
Gniewkowo – 7200
Strzelno – 6000
Więcbork – 5800
Pakość – 5800
Kcynia – 4700
Brusy – 4500
Łabiszyn – 4400
Mrocza – 4300
Janowiec Wielkopolski – 4100
Kamień Krajeński – 2300
Ludność w latachEdytuj
| rok | 1975 | 1980 | 1985 | 1990 | 1995 | 1998 |
| Ludność | 995 100 | 1036 000 | 1083 800 | 1110 800 | 1131 800 | 1136 900 |
Wojewodowie bydgoscyEdytuj
Siedziba Urzędu WojewódzkiegoEdytuj
Zobacz teżEdytuj
Podziały administracyjne 1944–1999:
- Podział administracyjny Polski 1944–1950
- Podział administracyjny Polski 1950–1957
- Podział administracyjny Polski 1957–1975
- Polska reforma administracyjna (1975)
- Podział administracyjny Polski 1975–1998
- Polska reforma administracyjna (1999)
Przegląd bydgoskich jednostek administracyjnych:
- Kasztelania wyszogrodzka (1145–1314, Wyszogród – warownia zniszczona w 1330 r., w obrębie dzisiejszej Bydgoszczy)
- Kasztelania bydgoska (1238–1793)
- Księstwo bydgosko-wyszogrodzkie (1314–1323)
- Starostwo bydgoskie (1358–1780)
- Obwód Nadnotecki (1772–1807)
- Departament bydgoski (1807–1815)
- Rejencja bydgoska (1815–1920)
- Rejencja bydgoska (1939–1945)
- Województwo kujawsko-pomorskie (po 1999 r.)
Inne:
- Burmistrzowie i prezydenci Bydgoszczy (od 1362 r.) – organizacja samorządu miejskiego na przestrzeni lat, lista burmistrzów i prezydentów
- Bydgoscy urzędnicy ziemscy – urzędnicy ziemscy na ziemi bydgoskiej od początku XIV wieku do czasu I rozbioru Polski
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b c d e Umiński Janusz: Bydgoskie i Bydgoszcz w latach 1975–1996. Przemiany terytorialne i administracyjne oraz przesłanki rozwoju społeczno-gospodarczego regionu kujawsko-pomorskiego. [w:] Bydgoszcz jako ośrodek administracyjny na przestrzeni wieków, zbiór studiów. Praca pod red. Zdzisława Biegańskiego i Włodzimierza Jastrzębskiego. Bydgoszcz 1998
BibliografiaEdytuj
- Biegański Zdzisław, Jastrzębski Włodzimierz red.: Bydgoszcz jako ośrodek administracyjny na przestrzeni wieków, zbiór studiów. Bydgoszcz 1998.
- Sudziński Ryszard: Kształtowanie się granic i podziału administracyjnego województwa pomorskiego (bydgoskiego) w latach 1945–1950. In. Zapiski historyczne TNT XXXVIII Rok 1973 z. 2
- Związki Kujaw i Pomorza na przestrzeni wieków. Zbiór studiów pod red. Zdzisława Biegańskiego i Włodzimierza Jastrzębskiego. Prace komisji historii BTN t. XVII: Bydgoszcz 2001