Wojska Obrony Wewnętrznej

Wojska Obrony Wewnętrznej (WOWew) – jeden z rodzajów wojsk Sił zbrojnych PRL.

oznaka rozpoznawcza Wojsk Obrony Wewnętrznej

Formowanie

W latach sześćdziesiątych w ramach tworzenia systemu Obrony Terytorialnej Kraju, na bazie przekazanych do MON jednostek Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, utworzono nowy rodzaj wojsk - Wojska Obrony Wewnętrznej.

W 1966 rozformowujący się Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego przekazał MON trzy brygady, osiem pułków zmotoryzowanych, pułk czołgów, pontonowo-mostowy, dwa bataliony inżynieryjne, pułk łączności i batalion łączności. Na bazie tych jednostek utworzono cztery grupy jednostek Wojsk Obrony Wewnętrznej: zabezpieczenia Komitetu Obrony Kraju i Wojewódzkich Komitetów Obrony (jednostki ochrony i łączności), obrony lądowej terytorium kraju (do zwalczania desantów i grup dywersyjnych przeciwnika), zabezpieczenia przegrupowania wojsk (jednostki pontonowo-mostowe i regulacji ruchu) oraz jednostki obrony przed bronią masowego rażenia (do likwidacji skażeń promieniotwórczych i chemicznych).

Wojska Obrony Wewnętrznej istniały do 1989 r., kiedy to w ramach redukcji Wojska Polskiego zostały rozwiązane. Część jednostek przeformowano w pułki ochrony.

Jednostki WOWew

Jednostki zabezpieczenia Komitetu Obrony Kraju i wojewódzkich komitetów obrony

• 1 Mazowiecka Brygada WOWew w Górze Kalwarii
• 2 Podlaska Brygada WOWew w Białymstoku
• 5 Podhalańska Brygada Ziemi Krakowskiej WOWew w Krakowie
• 8 pułk WOWew (JW 1503) w Łodzi, ul. 22 Lipca 90
• 14 pułk WOWew - później 14 Brygada WOWew (JW 2839) w Olsztynie, ul. 5 Wileńskiej Brygady AK 3
• 20 pułk łączności WOWew - później 20 Brygada Łączności Ziemi Kieleckiej w Kielcach
• 2 Podlaski pułk łączności WOWew w Białymstoku
• pułk WOW Poznań (JW3443) Ulica Grunwaldzka (W grudniu 1970 batalion jednostki został wysłany do Gdańska na pomoc lokalnym siłom milicyjnych w stłumieniu demonstracji. Żołnierze batalionu nie wzięli udziału w masakrach strajkujących i po kilku dniach powrócili do Poznania).

Jednostki obrony lądowej

• 3 Lubelski pułk WOWew w Lublinie
• 10 Wielkopolski pułk WOWew (JW 3443) w Poznaniu, ul. Grunwaldzka 9
• 13 Kaszubski pułk WOWew (JW 3455) w Gdańsku, ul. Łąkowa 1
• 15 pułk WOWew w Prudniku

Jednostki zabezpieczenia przegrupowania wojsk

• 7 pułk pontonowy WOWew (JW 3774) w Dęblinie
• 9 Pomorski pułk pontonowy WOWew w Chełmnie Pomorskim
• 10 pułk pontonowy (powstał na bazie 10 batalionu pontonowego) w Rawiczu
• 12 pułk pontonowy WOWew w Szczecinie
• 10 batalion pontonowy WOWew w Rawiczu
• 16 batalion pontonowy WOWew w Szczecinie

Jednostki obrony przed bronią masowego rażenia

• 2 batalion inżynieryjny WOWew w Czerwonym Borze
• 4 batalion inżynieryjny WOWew w Rzeszowie
• 6 batalion inżynieryjny WOWew w Lublińcu

Bibliografia

• Jerzy Kajetanowicz, Wojska lądowe Obrony Terytorialnej Kraju w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego Polski w latach 1959-1989, Zeszyty Naukowe AON 2008, nr 4;
• Jerzy Kajetanowicz, Wojska Obrony Terytorialnej Kraju w systemie bezpieczeństwa Polski w latach 1959-1989, Poligon 2013, nr 2;
• Marian Laprus [red.]: Leksykon wiedzy wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, s. 486. ISBN 83-11-06229-3.
• Józef Urbanowicz [red.]: Mała encyklopedia wojskowa. Tom 3. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1971, s. 527.