Wola Pękoszewska
Wola Pękoszewska – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie skierniewickim, w gminie Kowiesy.
| ||||
| ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  łódzkie
| |||
| Powiat | skierniewicki | |||
| Gmina | Kowiesy | |||
| Liczba ludności (2011) | 418[1] | |||
| Strefa numeracyjna | 46 | |||
| Kod pocztowy | 96-111 | |||
| Tablice rejestracyjne | ESK | |||
| SIMC | 0729758 | |||
Położenie na mapie gminy Kowiesy   Wola Pękoszewska | ||||
Położenie na mapie Polski  Wola Pękoszewska | ||||
Położenie na mapie województwa łódzkiego  Wola Pękoszewska | ||||
Położenie na mapie powiatu skierniewickiego  Wola Pękoszewska | ||||
 51°55′14″N 20°25′18″E/51,920556 20,421667
| ||||
Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie mszczonowskim ziemi sochaczewskiej województwa rawskiego[2]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa skierniewickiego.
Spis treści
ZabytkiEdytuj
Według rejestru zabytków NID[3] na listę zabytków wpisane są obiekty:
- zespół dworski, 1 poł. XIX w., pocz. XX w., nr rej.: 518 z 30.01.1979:
- dwór
- spichlerz
- obora
- parnik
- park, nr rej.: 495 z 16.09.1978
DwórEdytuj
We wsi znajduje się dwór, którego początki datuje się na XVIII wiek, oraz XIX-wieczne czworaki, zabudowania gospodarcze i budynek gorzelni z 1911 r. Dwór, którego pierwotne założenie wzniesione zostało przez Ossolińskich, przeszedł wraz z majątkiem w początku XIX wieku do Krasińskich z Radziejowic następnie kupiony 19 stycznia 1826 r. od Józefa Wawrzyńca hr.Krasińskiego przez generała Franciszka Borgiasza Górskiego. Górscy herbu Bożawola władali następnie tym majątkiem obejmującym również folwarki: Pękoszew, Zawady i Nowiny, przebudowując i rozbudowując dwór i majątek, aż do 17 stycznia 1945 roku, kiedy zostali z niego wyrzuceni i wywłaszczeni na mocy dekretu o reformie rolnej.
W latach gdy dwór znajdował się we władaniu Górskich, wychowywali się tu artyści i politycy polscy ówczesnych lat: Konstanty Górski, Pia Górska, w tym samym czasie częstymi gośćmi byli w nim między innymi Henryk Sienkiewicz, Józef Chełmoński. Dwór od stycznia 1945 w rękach Skarbu Państwa i gminy Kowiesy, kiedy służył jako budynek szkoły podstawowej i zbiorczej, został w sierpniu 2006 r. odkupiony przez córkę ostatniego właściciela, wraz z mężem.
Dwór składa się z trzech części: najstarszej, parterowej – drewnianej oszalowanej, dwupiętrowej murowanej przybudówki-skrzydła z końca XIX w. oraz murowanej piętrowej części frontowej z portykiem wgłębnym, wspartym na 4 jońskich kolumnach, dźwigających neobarokowe zwieńczenie rzeźbiarskie z kartuszami herbowymi, w których niegdyś znajdowały się herby Bożawola i Szembek, skute następnie w czasach powojennych. Pod kartuszami wykuty w piaskowcu napis z wiersza Kochanowskiego Ja Panie niechaj mieszkam w tem gnieździe ojczystem, a Ty mnie zdrowiem obdarz i sumieniem czystem, który w 1923 r. umieścił Antoni Górski wraz z żoną Anną z hr. Szembeków, dziadkowie obecnej właścicielki.
Obecnie od 2006 roku dużymi nakładami nowych właścicieli dwór jest wciąż remontowany i powoli powraca do dawnej świetności. Spadkobiercy dworku chcą po odrestaurowaniu budynku stworzyć tam coś na wzór regionalnej izby tradycji[4].
W 2008 roku odbył się w dworze zjazd rodzinny Górskich h. Bożawola - potomków generała Franciszka.
Urodzeni w WoliEdytuj
- Franciszek Górski – botanik polski, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Nauk.
PrzypisyEdytuj
- ↑ Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-07-15].
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 19 września 2008].
- ↑ Aneta Grinberg - Dziennik Łódzki, 10-11.12.2006: W poszukiwaniu korzeni. TOWARZYSTWO GENEALOGICZNE CENTRALNEJ POLSKI. [dostęp 2017-07-20].