Wola Pękoszewska

wieś w województwie łódzkim

Wola Pękoszewska – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie skierniewickim, w gminie Kowiesy.

Artykuł 51°55'14"N 20°25'18"E
- błąd 38 m
WD 51°52'N, 20°24'E
- błąd 20117 m
Odległość 1718 m
Wola Pękoszewska
— wieś —
Państwo  Polska
Województwo  łódzkie
Powiat skierniewicki
Gmina Kowiesy
Liczba ludności (2011) 418[1]
Strefa numeracyjna 46
Kod pocztowy 96-111
Tablice rejestracyjne ESK
SIMC 0729758
Położenie na mapie gminy Kowiesy
Mapa konturowa gminy Kowiesy, u góry znajduje się punkt z opisem „Wola Pękoszewska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Wola Pękoszewska”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Wola Pękoszewska”
Położenie na mapie powiatu skierniewickiego
Mapa konturowa powiatu skierniewickiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Wola Pękoszewska”
Ziemia51°55′14″N 20°25′18″E/51,920556 20,421667

Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie mszczonowskim ziemi sochaczewskiej województwa rawskiego[2]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa skierniewickiego.

ZabytkiEdytuj

Według rejestru zabytków NID[3] na listę zabytków wpisane są obiekty:

  • zespół dworski, 1 poł. XIX w., pocz. XX w., nr rej.: 518 z 30.01.1979:
    • dwór
    • spichlerz
    • obora
    • parnik
    • park, nr rej.: 495 z 16.09.1978

DwórEdytuj

We wsi znajduje się dwór, którego początki datuje się na XVIII wiek, oraz XIX-wieczne czworaki, zabudowania gospodarcze i budynek gorzelni z 1911 r. Dwór, którego pierwotne założenie wzniesione zostało przez Ossolińskich, przeszedł wraz z majątkiem w początku XIX wieku do Krasińskich z Radziejowic następnie kupiony 19 stycznia 1826 r. od Józefa Wawrzyńca hr.Krasińskiego przez generała Franciszka Borgiasza Górskiego. Górscy herbu Bożawola władali następnie tym majątkiem obejmującym również folwarki: Pękoszew, Zawady i Nowiny, przebudowując i rozbudowując dwór i majątek, aż do 17 stycznia 1945 roku, kiedy zostali z niego wyrzuceni i wywłaszczeni na mocy dekretu o reformie rolnej.

W latach gdy dwór znajdował się we władaniu Górskich, wychowywali się tu artyści i politycy polscy ówczesnych lat: Konstanty Górski, Pia Górska, w tym samym czasie częstymi gośćmi byli w nim między innymi Henryk Sienkiewicz, Józef Chełmoński. Dwór od stycznia 1945 w rękach Skarbu Państwa i gminy Kowiesy, kiedy służył jako budynek szkoły podstawowej i zbiorczej, został w sierpniu 2006 r. odkupiony przez córkę ostatniego właściciela, wraz z mężem.

Dwór składa się z trzech części: najstarszej, parterowej – drewnianej oszalowanej, dwupiętrowej murowanej przybudówki-skrzydła z końca XIX w. oraz murowanej piętrowej części frontowej z portykiem wgłębnym, wspartym na 4 jońskich kolumnach, dźwigających neobarokowe zwieńczenie rzeźbiarskie z kartuszami herbowymi, w których niegdyś znajdowały się herby Bożawola i Szembek, skute następnie w czasach powojennych. Pod kartuszami wykuty w piaskowcu napis z wiersza Kochanowskiego Ja Panie niechaj mieszkam w tem gnieździe ojczystem, a Ty mnie zdrowiem obdarz i sumieniem czystem, który w 1923 r. umieścił Antoni Górski wraz z żoną Anną z hr. Szembeków, dziadkowie obecnej właścicielki.

Obecnie od 2006 roku dużymi nakładami nowych właścicieli dwór jest wciąż remontowany i powoli powraca do dawnej świetności. Spadkobiercy dworku chcą po odrestaurowaniu budynku stworzyć tam coś na wzór regionalnej izby tradycji[4].

W 2008 roku odbył się w dworze zjazd rodzinny Górskich h. Bożawola - potomków generała Franciszka.

Urodzeni w WoliEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-07-15].
  2. ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  3. ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 19 września 2008].
  4. ↑ Aneta Grinberg - Dziennik Łódzki, 10-11.12.2006: W poszukiwaniu korzeni. TOWARZYSTWO GENEALOGICZNE CENTRALNEJ POLSKI. [dostęp 2017-07-20].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wola_Pękoszewska&oldid=60296609”