Wolfgang Schäuble

Wolfgang Schäuble
Data i miejsce urodzenia	18 września 1942 ; Fryburg Bryzgowijski
Data i miejsce śmierci	26 grudnia 2023 ; Offenburg
	Przewodniczący Bundestagu
Okres	od 24 października 2017; do 26 października 2021
Przynależność polityczna	Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
Poprzednik	Norbert Lammert
Następca	Bärbel Bas
	Minister finansów Niemiec
Okres	od 28 października 2009; do 24 października 2017
Przynależność polityczna	Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
Poprzednik	Peer Steinbrück
Następca	Peter Altmaier (p.o.)
	Minister spraw wewnętrznych Niemiec
Okres	od 22 listopada 2005; do 28 października 2009
Przynależność polityczna	Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
Poprzednik	Otto Schily
Następca	Thomas de Maizière
	Przewodniczący CDU
Okres	od 1998; do 2000
Przynależność polityczna	Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
Poprzednik	Helmut Kohl
Następca	Angela Merkel
	Minister spraw wewnętrznych Niemiec
Okres	od 21 kwietnia 1989; do 26 listopada 1991
Przynależność polityczna	Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
Poprzednik	Friedrich Zimmermann
Następca	Rudolf Seiters
	Szef Urzędu Kanclerza Federalnego
Okres	od 15 listopada 1984; do 21 kwietnia 1989
Przynależność polityczna	Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
Poprzednik	Waldemar Schreckenberger
Następca	Rudolf Seiters
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Wolfgang Schäuble (ur. 18 września 1942 we Fryburgu Bryzgowijskim^[1], zm. 26 grudnia 2023^[2] w Offenburgu^[3]) – niemiecki polityk i prawnik, działacz Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU) i jej przewodniczący w latach 1998–2000, długoletni poseł do Bundestagu, w rządach Helmuta Kohla szef Urzędu Kanclerza Federalnego (1984–1989) i minister spraw wewnętrznych (1989–1991), w gabinetach Angeli Merkel minister spraw wewnętrznych (2005–2009) oraz minister finansów (2009–2017), od 2017 do 2021 przewodniczący Bundestagu.

Życiorys edytuj

W 1961 zdał egzamin maturalny w Hausach. Studiował prawo i ekonomię na Uniwersytecie we Fryburgu oraz na Uniwersytecie w Hamburgu. W 1966 i 1970 zdał państwowe egzaminy prawnicze I oraz II stopnia, w 1971 doktoryzował się w zakresie prawa na podstawie pracy pt. Berufsrechtliche Stellung von Wirtschaftsprüfern in Wirtschaftsprüfungsgesellschaften. Pracował w administracji skarbowej Badenii-Wirtembergii, a w latach 1978–1984 praktykował jako prawnik przy sądzie w Offenburgu^[1]^[4].

W 1961 został członkiem chadeckiej młodzieżówki Junge Union^[4], a w 1965 wstąpił do Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej^[1]. W 1972 po raz pierwszy został wybrany do Bundestagu z okręgu wyborczego Offenburg. Mandat poselski odnawiał od tego czasu w kolejnych wyborach w 1976, 1980, 1983, 1987, 1990, 1994, 1998, 2002, 2005, 2009, 2013^[1], 2017^[5] i 2021^[6]. Stał się w międzyczasie najdłużej sprawującym mandat posłem do Bundestagu^[7].

Awansował jednocześnie w partyjnej strukturze, stając się bliskim współpracownikiem Helmuta Kohla. W latach 1976–1984 kierował komitetem doradczym CDU do spraw sportu, od 1981 był jednocześnie sekretarzem frakcji parlamentarnej CDU/CSU. W gabinetach Helmuta Kohla był ministrem do zadań specjalnych oraz szefem Urzędu Kanclerza Federalnego (od listopada 1984 do kwietnia 1989), a następnie ministrem spraw wewnętrznych (od kwietnia 1989 do listopada 1991)^[1]^[4].

12 października 1990 w czasie spotkania wyborczego w Oppenau został dwukrotnie postrzelony (w szczękę i rdzeń kręgowy) z rewolweru przez chorego psychicznie mężczyznę^[7]^[8]. Wolfgang Schäuble doznał wówczas ciężkiego urazu kręgosłupa i od tego czasu, częściowo sparaliżowany, poruszał się na wózku inwalidzkim^[7].

W 1991 odszedł z rządu, obejmując funkcję przewodniczącego frakcji parlamentarnej CDU/CSU^[1]. W latach 90. był powszechnie uznawany za następcę Helmuta Kohla. Dotychczasowy kanclerz w kwietniu 1997 zapowiedział jednak zamiar ubiegania się o reelekcję na kolejną kadencję. Chadecy przegrali jednak wybory w 1998, co skutkowało ustąpieniem Helmuta Kohla z przywództwa w partii. 7 listopada 1998 Wolfgang Schäuble został nowym przewodniczącym CDU, pozostając jednocześnie na czele frakcji poselskiej. Wkrótce kierowana przez niego partia odnotowała dobre wyniki w wyborach w kilku krajach związkowych oraz w wyborach europejskich w 1999^[4].

Jego karierze politycznej zagroziła wkrótce ujawniona pod koniec 1999 afera dotycząca finansowania CDU. Wolfgang Schäuble przyznał wówczas, że w 1994 przyjął od lobbysty Karlheinza Schreibera 100 tys. marek niemieckich dla swojej partii. Ujawniono również, że odbył więcej spotkań z lobbystą, co próbował początkowo ukrywać. Polityk przepraszał publicznie za to postępowanie. Twierdził, że kopertę bez otwierania przekazał posłance Brigitte Baumeister, której wersja pozostawała w sprzeczności z jego oświadczeniem. W toku prowadzonego postępowania Wolfgangowi Schäublemu nie przedstawiono żadnych zarzutów karnych. 16 lutego 2000 ogłosił swoją rezygnację z przywództwa w CDU i z kierowania frakcją poselską^[4]^[7]. Na czele ugrupowania stanęła wówczas Angela Merkel.

Wolfgang Schäuble pozostał posłem do Bundestagu, a w 2002 objął funkcję wiceprzewodniczącego opozycyjnego wówczas klubu deputowanych CDU/CSU^[4]. Znalazł się w gronie najbliższych współpracowników Angeli Merkel, w kampanii wyborczej w 2005 był jej ekspertem do spraw bezpieczeństwa i polityki zagranicznej^[9].

W powołanym w listopadzie 2005 pierwszym rządzie Angeli Merkel, tworzonym przez tzw. wielką koalicję (CDU/CSU i SPD), objął stanowisko ministra spraw wewnętrznych. W zaprzysiężonym w październiku 2009 rządzie koalicyjnym CDU-FDP dotychczasowej kanclerz przeszedł na urząd ministra finansów. Pozostał na tym stanowisku także w utworzonym w grudniu 2013 trzecim gabinecie Angeli Merkel, tworzonym przez odnowioną koalicję chadeków i socjaldemokratów^[1].

24 października 2017 został wybrany na przewodniczącego Bundestagu, otrzymując 501 głosów^[10]. W konsekwencji zrezygnował z funkcji rządowej. Funkcję tę sprawował do 26 października 2021, gdy w kolejnej kadencji zastąpiła go socjaldemokratka Bärbel Bas^[11].

Zmarł 26 grudnia 2023 wskutek choroby nowotworowej^[12]. 5 stycznia 2024 został pochowany na cmentarzu Waldbach w Offenburgu^[13]; uroczystościom pogrzebowym przewodniczyła Heike Springhart, pełniąca funkcję biskupa krajowego^[14].

Życie prywatne edytuj

Wolfgang Schäuble był żonaty, miał czworo dzieci^[1]. Był ewangelikiem, należał do gminy w Offenburgu^[14]^[15].

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

Krzyż Wielki Orderu Zasługi RFN (Niemcy, 1991)
Medal Zasługi Badenii-Wirtembergii (2008)
Order Zasługi Republiki Włoskiej I klasy (Włochy, 1986)
Order Narodowy Zasługi II klasy (Francja, 1988)
Komandor Legii Honorowej (Francja, 1998)
Order Korony Dębowej II klasy (Luksemburg, 2011)^[1]
Nagroda Karola Wielkiego (2012)^[16]
Doktor honoris causa Friedrich-Alexander-Universität Erlangen-Nürnberg, Uniwersytetu we Fryburgu, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Uniwersytetu Eberharda Karola w Tybindze, Uniwersytetu Korwina w Budapeszcie
Nagroda Specjalna Lewiatana przyznawana przez Konfederację Lewiatan (2016)^[17]

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Dr. Wolfgang Schäuble. bundestag.de. [dostęp 2016-11-01]. (niem.).
↑ Wolfgang Schäuble (81) gestorben. bild.de, 27 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-27]. (niem.).
↑ Ein Leben für die Politik: Wolfgang Schäuble gestorben. sueddeutsche.de, 27 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-27]. (niem.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Wolfgang Schäuble. kas.de. [dostęp 2016-11-01]. (niem.).
↑ Bundestagswahl 2017: Gewählte auf Landeslisten und in Wahlkreisen. bundeswahlleiter.de. [dostęp 2017-09-26]. (niem.).
↑ Bundestagswahl 2021: Gewählte in Landeslisten und Wahlkreisen. bundeswahlleiter.de. [dostęp 2021-09-27]. (niem.).
↑ ^a ^b ^c ^d Adriana Rozwadowska: Drugie życie Wolfganga Schäublego. wyborcza.biz, 14 lipca 2015. [dostęp 2016-11-01].
↑ Serge Schmemann: German Interior Minister Is Shot at Political Rally. nytimes.com, 13 października 1990. [dostęp 2016-11-01]. (ang.).
↑ Charles Hawley: Taming the Lions with Angela Merkel. spiegel.de, 20 października 2005. [dostęp 2016-11-01]. (ang.).
↑ Wolfgang Schäuble zum Bundestagspräsidenten gewählt. spiegel.de, 24 października 2017. [dostęp 2017-10-24]. (niem.).
↑ Bas zur Bundestagspräsidentin gewählt. tagesschau.de, 26 października 2021. [dostęp 2021-10-26]. (niem.).
↑ Tanja May: Es war Krebs. bild.de, 27 grudnia 2023. [dostęp 2024-01-06]. (niem.).
↑ Anita Westrup, Paula Zeiler: „Du warst ein Gesamtkunstwerk” – Abschied von Wolfgang Schäuble in Offenburg. swr.de, 5 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-06]. (niem.).
↑ ^a ^b „Vorbild im Leben und im Sterben”. domradio.de, 5 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-06]. (niem.).
↑ Abschied von Wolfgang Schäuble. evangelisch.de, 5 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-06]. (niem.).
↑ Dr. Wolfgang Schäuble: Karlspreisträger 2012. aachen.de. [dostęp 2016-11-01]. (niem.).
↑ Nagrody Lewiatana. konfederacjalewiatan.pl. [dostęp 2022-01-10].

Linki zewnętrzne edytuj

Wolfgang Schäuble Strona oficjalna. [dostęp 2016-11-01]. (niem.).

[bio-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Dr. Wolfgang Schäuble. bundestag.de. [dostęp 2016-11-01]. (niem.).

[2] Wolfgang Schäuble (81) gestorben. bild.de, 27 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-27]. (niem.).

[:0-3] Ein Leben für die Politik: Wolfgang Schäuble gestorben. sueddeutsche.de, 27 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-27]. (niem.).

[kas-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Wolfgang Schäuble. kas.de. [dostęp 2016-11-01]. (niem.).

[5] Bundestagswahl 2017: Gewählte auf Landeslisten und in Wahlkreisen. bundeswahlleiter.de. [dostęp 2017-09-26]. (niem.).

[6] Bundestagswahl 2021: Gewählte in Landeslisten und Wahlkreisen. bundeswahlleiter.de. [dostęp 2021-09-27]. (niem.).

[wyb-7] Adriana Rozwadowska: Drugie życie Wolfganga Schäublego. wyborcza.biz, 14 lipca 2015. [dostęp 2016-11-01].

[8] Serge Schmemann: German Interior Minister Is Shot at Political Rally. nytimes.com, 13 października 1990. [dostęp 2016-11-01]. (ang.).

[9] Charles Hawley: Taming the Lions with Angela Merkel. spiegel.de, 20 października 2005. [dostęp 2016-11-01]. (ang.).

[10] Wolfgang Schäuble zum Bundestagspräsidenten gewählt. spiegel.de, 24 października 2017. [dostęp 2017-10-24]. (niem.).

[11] Bas zur Bundestagspräsidentin gewählt. tagesschau.de, 26 października 2021. [dostęp 2021-10-26]. (niem.).

[12] Tanja May: Es war Krebs. bild.de, 27 grudnia 2023. [dostęp 2024-01-06]. (niem.).

[13] Anita Westrup, Paula Zeiler: „Du warst ein Gesamtkunstwerk” – Abschied von Wolfgang Schäuble in Offenburg. swr.de, 5 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-06]. (niem.).

[dr24-14] „Vorbild im Leben und im Sterben”. domradio.de, 5 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-06]. (niem.).

[15] Abschied von Wolfgang Schäuble. evangelisch.de, 5 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-06]. (niem.).

[16] Dr. Wolfgang Schäuble: Karlspreisträger 2012. aachen.de. [dostęp 2016-11-01]. (niem.).

[17] Nagrody Lewiatana. konfederacjalewiatan.pl. [dostęp 2022-01-10].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]