Wrodzona obojętność na ból z anhydrozą

Wrodzona obojętność na ból z anhydrozą (ang. congenital insensitivity to pain with anhidrosis, CIPA) – rzadka choroba genetyczna należąca do grupy dziedzicznych neuropatii czuciowych i autonomicznych (HSAN), objawiająca się niezdolnością odczuwania bólu, rozróżniania skrajnych temperatur, a także brakiem pocenia się (anhydroza). Choroba została opisana przez Swansona w 1965 roku u dwóch braci z wrodzoną niezdolnością odczuwania bólu, zaburzonym odczuwaniem temperatury i anhydrozą[1][2]. Gen zaangażowany w schorzenie zidentyfikował zespół Yasuhiro Indo z Uniwersytetu w Kumamoto w 1996 roku[3].

Staw Charcota w prawej kończynie dolnej u pacjenta z HSANIV

Epidemiologia edytuj

 
Model wstążkowy białka TrkA

HSAN jest bardzo rzadkim schorzeniem. W USA opisano 84, a w Japonii około 300 przypadków. W wiosce Gällivare w gminie Gällivare na północy Szwecji odnotowano 40 przypadków choroby, aczkolwiek fenotyp u opisanych stamtąd pacjentów jest odmienny (zachowana jest zdolność pocenia się)[4].

Etiologia edytuj

Choroba spowodowana jest mutacją w genie NTRK1 w locus 1q21-q22 kodującym receptor kinazy tyrozynowej A (TrkA)[3].

Objawy i przebieg edytuj

Dominującymi objawami są niezdolność do odczuwania bólu i pocenia się. Nieodczuwanie bodźców bólowych sprzyja urazom kończyn i jamy ustnej, takim jak kaleczenie języka, dziąseł i warg. Ponadto stwierdza się opóźnienie umysłowe, skłonność do zakażeń, częste złamania kości. Na obraz kliniczny składają się objawy dotyczące wielu układów i narządów[5]:

  • zmętnienie, owrzodzenie, bardzo słabe gojenie, bliznowacenie, neurotroficzność rogówki;
  • przypadkowe urazy i owrzodzenia warg i języka ze względu na zmniejszone czucie;
  • niedociśnienie ortostatyczne z częstoskurczem wyrównawczym;
  • neuropatyczna artropatia;
  • zapalenie szpiku;
  • owrzodzenie i zapalenie kości i szpiku prowadzą do autoamputacji;
  • gruba, rogowaciejąca skóra;
  • wrzody skórne;
  • paznokcie dystroficzne;
  • hipotrichoza skóry głowy;
  • opóźnienie rozwoju;
  • upośledzenie umysłowe;
  • zaburzenia czynności autonomicznego układu nerwowego;
  • ból rozproszony (w tym na ból trzewny), nieczułość;
  • niewrażliwość na temperaturę;
  • znacznie zmniejszona ilość małych niemielinowanych włókien nerwowych;
  • utrata włókien współczulnych unerwiających ekrynowe gruczoły potowe;
  • nadpobudliwość u 50% pacjentów;
  • chwiejność emocjonalna u 50% pacjentów;
  • podatność na wściekłość u 50% pacjentów;
  • gorączka, epizodyczna, ciężka;
  • gorączka jest często objawem prezentacji;
  • opóźnione gojenie ran z normalnym układem odpornościowym;
  • zwiększona podatność na skutek poważnych i częstych zakażeń bakteriami Staphylococcus aureus[6].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Swanson AG, Buchan GC, Alvord EC Jr. Absence of Lissauer’s tract and small dorsal root axons in familial, congenital, universal insensitivity to pain. „Trans Am Neurol Assoc”. 88, s. 99–103, 1963. PMID: 14272277. 
  2. Swanson AG. Congenital insensitivity to pain with anhidrosis: a unique syndrome in two male siblings. „Arch Neurol”. 8, s. 299–306, 1963. PMID: 13979626. 
  3. a b Indo Y, Tsuruta M, Hayashida Y, Karim MA, Ohta K, Kawano T, Mitsubuchi H, Tonoki H, Awaya Y, Matsuda I. Mutations in the TRKA/NGF receptor gene in patients with congenital insensitivity to pain with anhidrosis. „Nature Genet”. 13, s. 485–488, 1996. PMID: 8696348. 
  4. Minde J. Norrbottnian congenital insensitivity to pain. „Acta Orthop Suppl”. 77. 321, s. 2–32, 2006. PMID: 16768023. 
  5. Joshua L. Bonkowsky i inni, An Infant With Primary Tooth Loss and Palmar Hyperkeratosis: A Novel Mutation in the NTRK1 Gene Causing Congenital Insensitivity to Pain With Anhidrosis, „Pediatrics”, 3, 2003, e237–e241, ISSN 0031-4005, PMID12949319 [dostęp 2016-12-30] (ang.).
  6. Ismail, E. A. R., Al-Shammari, N., Anim, J. T., Moosa, A. Congenital insensitivity to pain with anhidrosis: lack of eccrine sweat gland innervation confirmed. J. Child Neurol. 13: 243-246, 1998. Note: Erratum: J. Child Neurol. 13: 632 only, 1998. [PubMed: 9620018, related citations].

Bibliografia edytuj

  • Axelrod FB, Gold-von Simson G. Hereditary sensory and autonomic neuropathies: types II, III, and IV. „Orphanet J Rare Dis”. 2, s. 39, 2007. DOI: 10.1186/1750-1172-2-39. PMID: 17915006. 

Linki zewnętrzne edytuj