Wspólnota z Taizé – międzynarodowa wspólnota ekumeniczna, założona w 1940 w Taizé, we Francji, przez brata Rogera.

Brat Roger – założyciel

Historia

edytuj

W 1940 roku Roger, Szwajcar z pochodzenia i teolog, dotarł do odległej, położonej w Burgundii wioski Taizé, w której kupił dom i ziemię, rozpoczynając życie w założonej Wspólnocie. Miejsce wydało mu się szczególne m.in. z powodu bliskiego sąsiedztwa słynnego opactwa benedyktyńskiego Cluny, które w XI w. i XII w. wywarło silny wpływ na życie Kościoła, a także Citeaux z dawnym opactwem cystersów, w którym mieszkał św. Bernard.

W pierwszych latach swojego życia w Taizé brat Roger utrzymywał się z uprawy ziemi, budował małą kapliczkę oraz pisał regułę życia Wspólnoty. Gościł także często uciekinierów politycznych i Żydów.

W 1941 napisał broszurkę pt. Uwagi wyjaśniające, która stała się zaczątkiem reguły Wspólnoty, opowiadającej się za ideą ekumenizmu i pojednania między podzielonymi kościołami chrześcijańskimi. W tym roku wstąpiło do Wspólnoty czterech nowych braci. Od początku dążono do realizacji idei pojednania. Bracia opiekowali się także niemieckimi jeńcami wojennymi, przebywającymi w pobliskim obozie, oraz okolicznymi sierotami.

W latach 1952–1953 Roger napisał właściwą regułę Wspólnoty, której fundamenty stanowiły trzy słowa streszczające Ewangelię: radość, prostota, miłosierdzie. Brat Roger wziął udział w obradach soboru watykańskiego II jako oficjalny obserwator. W czasie jego obrad przybyli do Taizé pastorzy protestanccy i francuscy biskupi katoliccy na pierwsze tego typu spotkanie ekumeniczne.

Od 1969 do Wspólnoty należą także katolicy. W 1966 bracia zorganizowali pierwsze ekumeniczne spotkanie młodzieży, a w 1974 odbył się tam Sobór Młodych.

Po śmierci brata Rogera, zamordowanego 16 sierpnia 2005, przełożonym Wspólnoty został brat Aloiskatolik pochodzący z Niemiec. 2 grudnia 2023 funkcję przeora przyjął brat Matthew, anglikanin z Wielkiej Brytanii[1].

Wspólnota

edytuj
 
Wnętrze kościoła w Taizé

Bracia zobowiązują się na całe życie do dzielenia ze sobą dóbr duchowych i materialnych, do zachowywania celibatu oraz daleko idącej prostoty. Obecnie wspólnota liczy ponad stu braci pochodzenia ewangelickiego i katolików, więcej niż dwudziestu pięciu narodowości.

W centrum każdego dnia w Taizé jest trzykrotna modlitwa. Bracia utrzymują się wyłącznie z własnej pracy. Nie przyjmują osobistych darów ani prezentów. Ewentualne spadki przeznaczone są zawsze na pomoc ubogim. Niektórzy z nich – tworząc kilkuosobowe grupy, zwane fraterniami – żyją wśród najuboższych.

W codziennych obowiązkach związanych z przyjmowaniem pielgrzymów z różnych stron świata pomagają braciom od 1966 Siostry św. Andrzeja, a od 1994 także polskie urszulanki szare.

Adres wspólnoty: Communauté de Taizé 71250 Taizé – Francja

Młodzi w Taizé – spotkania cotygodniowe

edytuj

Od końca lat 50. XX w., tysiące młodych ludzi z wielu krajów bierze udział w cotygodniowych spotkaniach modlitewno-refleksyjnych. Niektórzy bracia z Taizé odwiedzają różne miejsca w Afryce, Ameryce Południowej, Azji i Europie, aby tam prowadzić małe i duże spotkania. Wszystkie są one etapami tej samej Pielgrzymki Zaufania przez Ziemię. Uczestnicy zostają zakwaterowani w wiosce Taizé w namiotach lub barakach mieszkalnych. Biorą udział w spotkaniach w ramach jednej z pięciu grup: źródeł wiary, biblijnej (tylko w okresie wakacyjnym), pracy, chóru lub ciszy. Dodatkowo każdy uczestnik może podjąć drobną pracę np. pilnowanie ciszy podczas modlitwy czy dystrybucja posiłków, którą wykonuje codziennie przez kilkadziesiąt minut. Tydzień po tygodniu, a także podczas Spotkań Europejskich młodzi analizują m.in. List z Taizé lub inny tekst, który pisany jest przez przeora i publikowany pod koniec roku.

Typowy dzień

edytuj
 
Przykładowy posiłek uczestników cotygodniowych spotkań
  • poranna modlitwa
  • śniadanie
  • studium biblijne w dużych grupach
  • dyskusje w małych grupach
  • południowa modlitwa
  • obiad
  • popołudniowa praca lub studiowanie Biblii
  • podwieczorek
  • czas wolny, rozmowy z braćmi, warsztaty
  • kolacja
  • wieczorna modlitwa
  • wspólna zabawa młodzieży przy muzyce

Śpiewy z Taizé

edytuj
 
Krzyżyk z Taizé

Ważnym i bardzo charakterystycznym elementem wspólnej modlitwy w Taizé jest śpiew. Wielojęzyczność pielgrzymów przybywających do Taizé, sprawia jednak, że wykorzystanie tradycyjnych pieśni kościelnych, o długich tekstach i wielu zwrotkach jest niemożliwe. Aby umożliwić każdemu świadome uczestnictwo w modlitwie, Wspólnota zaczęła szukać prostszych form muzyki kościelnej. W 1975 zamówiono kompozycję kilkudziesięciu utworów u paryskiego organisty Jacques’a Berthiera. Oprócz śpiewów Jacques’a Berthier, obecnie w Taizé wykorzystuje się też kompozycje Josepha Gelineau, tradycyjne melodie prawosławne i utwory komponowane przez członków Wspólnoty.

Główną cecha charakterystyczną śpiewów z Taizé jest ich prosty, najczęściej jednozdaniowy tekst, będący często cytatem z Biblii lub tradycji kościołów. Niewielki rozmiar tekstu sprawia, że jest on łatwy do zapamiętania, pomimo użycia różnych języków. Melodia natomiast skłania do refleksji i wewnętrznego wyciszenia się. Formalnie większość śpiewów z Taize to ostinata i kanony. Podstawowy układ śpiewu może być wykonywany przez niewielkie grupy, ale pełne aranżacje na chór z instrumentalizacją i partiami solistów są też stosowane podczas wielkich zgromadzeń liturgicznych.

Proste melodie, medytacyjny charakter i tłumaczenia na wiele języków przyczyniły się do popularności śpiewów z Taizé wśród chrześcijan. Stosowane są one w praktyce liturgicznej większości wyznań na wszystkich kontynentach. Śpiewy są niewątpliwie najbardziej rozpoznawalnym owocem istnienia Wspólnoty.

Europejskie Spotkania Młodych

edytuj

Corocznie, na przełomie starego i nowego roku, wspólnota organizuje w jednym z europejskich miast modlitewne spotkania ekumeniczne nazywane Pielgrzymką Zaufania przez Ziemię. Młodzież zostaje przyjęta przez parafie. Zakwaterowanie ma miejsce u rodzin goszczących lub w obiektach publicznych takich jak np. szkoły lub sale gimnastyczne. Modlitwy, a także obiad i kolacja mają miejsce najczęściej w wielkich halach wystawowych zaadaptowanych specjalnie na tę okazję. Uczestnicy mają możliwość wyboru jednej z czterech grup: uczestnictwo w życiu parafii; uczestnictwo w życiu parafii połączone z pomocą w ekipie pracy; uczestnictwo w życiu parafii połączone ze śpiewaniem w chórze; przeżywanie poranków w ciszy z wprowadzeniem biblijnym. Porządek dnia jest podobny do tego z Taizé:

  • śniadanie u rodzin goszczących
  • modlitwa w parafii
  • spotkania refleksyjne w małych grupach międzynarodowych
  • obiad
  • modlitwa
  • zajęcia warsztatowe najczęściej prowadzone przez braci
  • kolacja
  • modlitwa

O godzinie 23:00 w sylwestrową noc uczestnicy biorą udział we wspólnej modlitwie w parafiach o pokój na świecie. Następnie odbywa się zabawa sylwestrowa, tzw. Święto Narodów. 1 stycznia uczestnicy spożywają świąteczny obiad u rodzin goszczących.

Spotkania są organizowanie przez Wspólnotę we współpracy z lokalnym Kościołem, przy wsparciu młodych ludzi wolontariuszy, którzy przybywają do miasta organizatora w kilku turach, pierwsza tura pojawia się już na zakończenie wakacji, druga przyjeżdża przed świętami Bożego Narodzenia a największa grupa wolontariuszy przybywa 26 grudnia.

Lista miast, w których miały miejsce spotkania

edytuj
  1. 1978 – Paryż, Francja
  2. 1979 – Barcelona, Hiszpania
  3. 1980 – Rzym, Włochy
  4. 1981 – Londyn, Wielka Brytania
  5. 1982 – Rzym, Włochy
  6. 1983 – Paryż, Francja
  7. 1984 – Kolonia, Niemcy
  8. 1985 – Barcelona, Hiszpania
  9. 1986 – Londyn, Wielka Brytania
  10. 1987 – Rzym, Włochy
  11. 1988 – Paryż, Francja
  12. 1989 – Wrocław, Polska
  13. 1990 – Praga, Czechosłowacja
  14. 1991 – Budapeszt, Węgry
  15. 1992 – Wiedeń, Austria
  16. 1993 – Monachium, Niemcy
  17. 1994 – Paryż, Francja
  18. 1995 – Wrocław, Polska
  19. 1996 – Stuttgart, Niemcy
  20. 1997 – Wiedeń, Austria
  21. 1998 – Mediolan, Włochy
  22. 1999 – Warszawa, Polska
  23. 2000 – Barcelona, Hiszpania
  24. 2001 – Budapeszt, Węgry
  25. 2002 – Paryż, Francja
  26. 2003 – Hamburg, Niemcy
  27. 2004 – Lizbona, Portugalia
  28. 2005 – Mediolan, Włochy
  29. 2006 – Zagrzeb, Chorwacja
  30. 2007 – Genewa, Szwajcaria
  31. 2008 – Bruksela, Belgia
  32. 2009 – Poznań, Polska
  33. 2010 – Rotterdam, Holandia
  34. 2011 – Berlin, Niemcy
  35. 2012 – Rzym, Włochy
  36. 2013 – Strasburg, Francja
  37. 2014 – Praga, Czechy
  38. 2015 – Walencja, Hiszpania
  39. 2016 – Ryga, Łotwa
  40. 2017 – Bazylea, Szwajcaria
  41. 2018 – Madryt, Hiszpania
  42. 2019 – Wrocław, Polska
  43. 2020 – Taizé, Francja (online)
  44. 2021 – Turyn, Włochy (online)
  45. 2022 – Rostock, Niemcy
  46. 2023 - Lublana, Słowenia

Kolejne spotkanie

edytuj

47. 2024 – Tallin, Estonia

Przypisy

edytuj
  1. Brat Matthew przyjął służbę przeora - Taizé [online], www.taize.fr [dostęp 2023-12-28].

Bibliografia

edytuj
  • Paupert J.M., Taizé i Kościół jutra, Warszawa 1969
  • Taizé, pielgrzymka Zaufania przez Ziemię, Kraków 1993
  • Chantal J. Modlimy się w Taizé z Bratem Rogerem, Warszawa 1997
  • Spink K., Brat Roger, Założyciel Taizé (The Universal Heart, the life and vision of Brother Roger of Taizé), Wydanie I – Kraków 1989, Wydanie III – Katowice 1995
  • Kronika chrześcijaństwa, Warszawa 1998.
  • Zatyka M, Zatyka M., Ekumeniczna Wspólnota z Taizé, Ząbki 1999.

Linki zewnętrzne

edytuj