Wyżnia Basztowa Przełęcz

przełęcz w Tatrach

Wyżnia Basztowa Przełęcz (słow. Vyšné Baštové sedlo, niem. Gemsenseescharte, węg. Zerge-tavi-csorba) – wybitna przełęcz w Grani Baszt w słowackich Tatrach Wysokich[1]. Znajduje się na wysokości 2293 m[2] między północnym wierzchołkiem Zadniej Baszty (2354 m) a Capim Rogiem (2306 m) – turnią w masywie Małej Capiej Turni. Po stronie wschodniej (Dolinka Szatania) pod przełęczą znajduje się system zacięć, który około 80 m niżej łączy się z urwistą rynną opadającą z Capiego Karbu. Od miejsca ich połączenia opada głęboko wcięty i częściowo przewieszony komin. Końcowy odcinek komina przekształca się w piarżysty żleb z niewielkimi progami. Ma on wylot na wysokości około 1915 m, czyli prawie 400 m poniżej przełęczy. Od strony zachodniej, z Doliny Młynickiej, z przełęczy do Koziego Kotła w Dolinie Młynickiej opada względnie łatwy do przejścia żleb o deniwelacji około 100 m[3].

Wyżnia Basztowa Przełęcz
Ilustracja
Wyżnia Basztowa Przełęcz, widok z Dolinki Szataniej
Państwo

 Słowacja

Wysokość

2293 m n.p.m.

Pasmo

Tatry, Karpaty

Sąsiednie szczyty

Mała Capia Turnia, Zadnia Baszta

Data zdobycia

23 sierpnia 1905 r.

Pierwsze wejście

Z. Klemensiewicz, J. Maślanka

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole znajduje się punkt z opisem „Wyżnia Basztowa Przełęcz”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Wyżnia Basztowa Przełęcz”
Ziemia49°10′05,6″N 20°02′57,9″E/49,168222 20,049417

Taternictwo edytuj

Przejście granią od Zadniej Baszty na Małą Capią Turnię nie nastręcza taternikom większych trudności, natomiast przejście dzikim wschodnim kominem pod przełęcz było kiedyś uważane za spory sukces taternicki. W latach 1929-1930 drogę tę przeszli polscy taternicy Stanisław Motyka i Jan Sawicki[4].

Pierwsze wejścia
Drogi wspinaczkowe
  1. Południowo-wschodnią granią z Basztowej Przełęczy Wyżniej; 0+ w skali tatrzańskiej, czas przejścia na Wielką Capią Turnię 30 min
  2. Wschodnim kominem; V, 4 godz.
  3. Zachodnim żlebem, z Młynickiego Kotła; II, 45 min[3].

Przypisy edytuj

  1. Witold Henryk Paryski, Zofia Radwańska-Paryska. Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1
  2. Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania [online].
  3. a b Władysław Cywiński. Grań Baszt. Przewodnik szczegółowy, tom 15. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2009, ISBN 978-83-7104-041-2
  4. Jan Alfred Szczepański. Tatry lat dawnych: Odkrycie i zdobycie Tatr. „Wołanie”. 27 (31), listopad 2002. Kraków. [dostęp 2014-08-11]. 
  5. Witold Henryk Paryski. Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część V. Cubrynka – Skrajna Baszta. Warszawa: Sport i Turystyka, 1954