Wikipedia

Wybory parlamentarne we Włoszech w 2008 roku

Wybory parlamentarne we Włoszech w 2008 roku odbyły się w dniach 13 (8:00–22:00) i 14 kwietnia (7:00–15:00). Wraz z nimi przeprowadzane zostały wybory samorządowe w dwóch regionach i szeregu innych jednostek terytorialnych[1]. Były to wybory przedterminowe, przeprowadzone po nieudanym głosowaniu nad wotum zaufania dla centrolewicowego rządu Romano Prodiego. W ich wyniku wybrano członków Izby Deputowanych i Senatu XVI kadencji. Wybory zakończyły się zwycięstwem federacyjnego Ludu Wolności i jego koalicjantów, co skutkowało powołaniem gabinetu Silvia Berlusconiego.

Przemiany polityczne we Włoszech i kryzys polityczny edytuj

Wybory parlamentarne w 2006 przy zmienionej ordynacji, likwidującej okręgu jednomandatowe, wygrała wielopartyjna centrolewicowa koalicja Unia, pokonując skupioną wokół rządzącej koalicji Dom Wolności[2]. Lewica dzięki zapisom ordynacji uzyskała stabilną większość w Izbie Deputowanych, natomiast oba bloki dysponowały bardzo zbliżoną liczbą głosów w Senacie XV kadencji. Stanowiąca zaplecze rządu Romano Prodiego Unia skupiała ugrupowania komunistyczne, socjaldemokratyczne, liberalne i chadeckie, łącznie aż 9 wchodzących w jej skład partii było reprezentowanych przez co najmniej 10 parlamentarzystów.

W 2007 po obu stronach doszło do istotnych zmian w układzie partyjnym. Prawica jesienią przeprowadzała akcję antyrządową, w jej trakcie w ciągu trzech dni stronnicy byłego premiera zebrali około 7 milionów podpisów pod petycją ustąpienia premiera i przedterminowych wyborów parlamentarnych[3]. W ramach procesu jednoczenia różnych ugrupowań Forza Italia i Sojusz Narodowy powołały federacyjny Lud Wolności. Również centrolewica przechodziła proces zjednoczeniowy – kilka stronnictw w tym współpracujące od lat w ramach Drzewa Oliwnego partie Demokracja to Wolność i Demokraci Lewicy współtworzyły Partię Demokratyczną. Zakończyły tym samym działalność oba bloki z wyborów w 2006 – zarówno Unia, jak i Dom Wolności.

Rząd Romano Prodiego znalazł się w kryzysie na początku 2008. Ustąpił wówczas z niego minister sprawiedliwości Clemente Mastella, gdy ujawniono, iż razem z żoną znalazł się wśród osób zamieszanych w skandal korupcyjny w publicznej służbie zdrowia w regionie Kampania[4]. Jego chadecka partia Popolari-UDEUR opuściła natomiast koalicję rządową.

Jeszcze w styczniu tego samego roku gabinet nie uzyskał wotum zaufania w Senacie (wynikiem głosów 161 do 156), co doprowadziło do dymisji premiera[5]. 6 lutego 2008 prezydent Włoch Giorgio Napolitano podpisał dekret o rozwiązaniu obu izb parlamentu. Dekret o przedterminowych wyborach zakończył trwający przez dwa tygodnie kryzys polityczny[6].

Ordynacja wyborcza edytuj

Większość spośród 630 posłów do Izby Deputowanych została wybrana w wielomandatowych okręgach wyborczych odpowiadających regionowi lub jego części, 1 poseł został wybrany w okręgu wyborczym utworzonym w regionie Dolina Aosty, a 12 w czterech większościowych okręgach dla Włochów mieszkających poza granicami kraju. Ordynacja do Senatu przewidywała wybór większości spośród 315 senatorów w wielomandatowych okręgach wyborczych utworzonych w 18 regionach. 7 senatorów wybrano w okręgach jednomandatowych w Trydencie-Górnej Adydze, 1 w Dolinie Aosty, a 6 w czterech większościowych okręgach dla Włochów mieszkających poza granicami kraju. W przypadku wyborów proporcjonalnych obowiązywały progi wyborcze.

Kampania wyborcza edytuj

Centroprawica skupiła się wokół byłego premiera Silvia Berlusconiego z Forza Italia i jego wieloletniego sojusznika Gianfranca Finiego z Sojuszu Narodowego. Obie te partie stały się głównymi uczestnikami Ludu Wolności. Poza nimi PdL zasiliła grupa średnich i małych ugrupowań, wśród nich Chrześcijańska Demokracja dla Autonomii, Nowa Włoska Partia Socjalistyczna, Liberalni Demokraci, Liberalni Reformatorzy, Włoska Partia Republikańska, Akcja Socjalna, Partia Emerytów, Liberalni Ludowcy i Włosi w Świecie. Umowy o blokowaniu list z PdL podpisały natomiast Liga Północna i Ruch dla Autonomii, startujące odpowiednio w północnych i południowych regionach. 5 marca 2008 Silvio Berlusconi, wystawiony jako kandydat na premiera, ogłosił, że startuje po raz ostatni[7].

Partia Demokratyczna zawiązała blok wyborczy z Włochami Wartości Antonio Di Pietro. Z kolei na listach PD znaleźli się przedstawiciele zachowującego pewną autonomię Europejskiego Ruchu Republikańskiego i Włoskich Radykałów minister Emmy Bonino. Liderem koalicji został przywódca demokratów Walter Veltroni. Urzędujący premier Romano Prodi zapowiedział zakończenie kariery politycznej[8] i nie kandydował do parlamentu.

Dotychczasowi sojusznicy centroprawicy, Unia Chrześcijańskich Demokratów i Centrum, zawiązali tym razem własną koalicję wyborczą pod nazwą Unia Centrum, współtworzoną też przez Białą Różę i parę mniejszych ugrupowań chadeckich.

Lewicowe partie wchodzące w skład dawnej Unii, tj. Odrodzenie Komunistyczne, Partia Komunistów Włoskich, Demokratyczna Lewica i Federacja Zielonych, powołały blok Lewica-Tęcza.

Odrębne listy wystawiły też Prawica wspólnie z Trójkolorowym Płomieniem oraz nowo powstała Partia Socjalistyczna. W wyborach nie wystartowały Popolari-UDEUR i PSDI.

Sondaże z drugiej połowy marca 2008 przewidywały uzyskanie przez koalicję PdL-LN-MpA 43,3–46% głosów, PD–IdV 35,5–39,1% głosów, Lewicę-Tęczę 6,0–7,8% głosów, UdC 5,1–7,7% głosów, Prawicę 2,0–4,0% głosów, PS 0,7–2,3% głosów. Sondaże z ostatnich dni kampanii dawały 5–8% przewagi Ludowi Wolności i jego sojusznikom w 630-osobowej Izbie Deputowanych, przewidując zarazem równowagę w przyszłym 315-osobowym Senacie[9].

Wyniki do Izby Deputowanych edytuj

Wyniki w regionach Włoch edytuj

Kandydat na premiera Lista wyborcza Głosy % Miejsca
Silvio Berlusconi Lud Wolności 13 629 464 37,388 272
Liga Północna 3 024 543 8,297 60
Ruch dla Autonomii 410 499 1,126 8
Walter Veltroni Partia Demokratyczna 12 095 306 33,174 211
Włochy Wartości 1 594 024 4,371 28
Pier Ferdinando Casini Unia Centrum 2 050 229 5,624 36
Fausto Bertinotti Lewica-Tęcza 1 124 298 3,084 –
Daniela Santanchè Prawica-Trójkolorowy Płomień 884 961 2,428 –
Enrico Boselli Partia Socjalistyczna 355 495 0,975 –
Marco Ferrando Komunistyczna Partia Pracujących 208 296 0,571 –
Flavia D’Angeli Krytyczna Lewica 168 916 0,459 –
Siegfried Brugger SVP 147 718 0,405 2
Giuliano Ferrara Associazione difesa della vita Aborto? No grazie 135 535 0,371 –
Stefano Montanari Per il Bene Comune 119 569 0,327 –
Roberto Fiore Forza Nuova 109 699 0,298 –
Stefano De Luca Włoska Partia Liberalna 104 053 0,284 –
Bruno De Vita Unia Demokratyczna na rzecz Konsumentów 91 106 0,25 –
Renzo Rabellino No Euro 66 835 0,183 –
Giorgio Vido Liga Veneta Repubblica 31 353 0,086 –
Die Freiheitlichen 28 340 0,077 –
Sergio Riboldi Movimento Europeo Diversabili Associati 16 483 0,045 –
Giacomo Sanna Partito Sardo d’Azione 14 860 0,04 –
Eva Rossi Lega per l’Autonomia Alleanza Lombarda Lega Pensionati 13 992 0,038 –
Andreas Poder Unia na rzecz Południowego Tyrolu 12 981 0,035 –
Bustianu Cumpostu Sardigna Natzione 7176 0,019 –
Gianfranco Vestuto Lega Sud 4399 0,011 –
Carlo Covi L’intesa Veneta 2388 0,006 –
Fabiana Stefanoni Partia Alternatywy Komunistycznej 1993 0,005 –
Luigi Ferrante Il Loto 1797 0 004 –
Antonio Piarulli Movimento Politico Pensiero Azione 946 0,002 –
Razem 36 457 254 100 617
 
Wygrane w regionach

Dolina Aosty edytuj

Lista wyborcza Głosy % Miejsca
Autonomia Wolność Demokracja 29 311 39,12 1
Vallée d’Aoste Autonomie Progrès Fédéralisme 28 349 37,84 –
Lud Wolności 13 877 18,52 –
Liga Północna 2322 3,10 –
Akcja Socjalna 1066 1,42 –
Razem 74 925 100 1

Zagranica edytuj

Lista wyborcza Miejsca
Partia Demokratyczna 6
Lud Wolności 4
Ruch Stowarzyszeniowy Włochów Zagranicą 2
Razem 12

Senat edytuj

Wyniki w regionach Włoch edytuj

Lista wyborcza Głosy % Miejsca
Lud Wolności 12 510 306 38,174 141
Liga Północna 2 642 167 8,062 25
Ruch dla Autonomii 355 076 1,083 2
Partia Demokratyczna 11 042 325 33,695 116
Włochy Wartości 1 414 118 4,315 14
Unia Centrum 1 866 294 5,694 3
Lewica-Tęcza 1 053 154 3,213 –
Prawica-Trójkolorowy Płomień 687 211 2,096 –
Partia Socjalistyczna 284 428 0,867 –
Komunistyczna Partia Pracujących 180 454 0,55 –
Krytyczna Lewica 136 396 0,416 –
Per il Bene Comune 105 937 0,323 –
Włoska Partia Liberalna 100 721 0,307 –
Nowa Siła 85 630 0,261 –
Unia Demokratyczna na rzecz Konsumentów 77 725 0,237 –
No Euro 49 476 0,15 –
Liga Veneta Repubblica 47 677 0,145 –
Lega per l’Autonomia Alleanza Lombarda Lega Pensionati 45 622 0,139 –
Movimento Europeo Diversabili Associati 20 029 0,061 –
Partito Sardo d’Azione 15 292 0,046 –
Popolari Uniti 12 388 0,037 –
Włoska Partia Komunistyczna Marksistowsko-Leninowska 8078 0,024 –
Lega Sud 7119 0,021 –
Sardigna Natzione 6966 0,021 –
Fronte Indipendentista Lombardia 5249 0,016 –
L’intesa Veneta 4275 0,013 –
Partito del Sud – Alleanza Meridionale 3736 0,011 –
Sud Libero 1776 0,005 –
Movimento Politico Pensiero Azione 1602 0,004 –
Razem 301

Dolina Aosty edytuj

Lista wyborcza Głosy % Miejsca
Vallée d’Aoste 29 186 41,39 1
Autonomia Wolność Demokracja 26 375 37,4 –
Lud Wolności 12 166 17,25 –
Liga Północna 2081 2,95 –
Akcja Socjalna 712 1,01 –
Razem 70 520 100 1

Trydent-Górna Adyga edytuj

Lista wyborcza Głosy % Miejsca
Lud Wolności (w tym Liga Północna) 156 318 28,193 3[10]
SVP-IplA 153 965 27,769 2
SVP 98 947 17,845 2
Lewica-Tęcza 39 981 7,210 –
Unia Centrum 32 548 5,870 –
Die Freiheitlichen 24 770 4,467 –
Partia Demokratyczna 19 252 3,471 –
Prawica-Trójkolorowy Płomień 16 474 2,971 –
Unia na rzecz Południowego Tyrolu 11 820 2,131 –
Partia Socjalistyczna 374 0,067
Razem 554 449 7

Zagranica edytuj

Lista wyborcza Miejsca
Lud Wolności 3
Partia Demokratyczna 2
Ruch Stowarzyszeniowy Włochów Zagranicą 1
Razem 6

Łączny podział mandatów edytuj

Koalicja Lista wyborcza Izba Deputowanych Senat
PdL – LN – MpA Lud Wolności 276 147
Liga Północna 60 25
Ruch dla Autonomii 8 2
Koalicja razem 344 174
PD – IdV Partia Demokratyczna 217 118
Włochy Wartości 29 14
SVP-IplA – 2
Autonomia Wolność Demokracja 1 0
Koalicja razem 247 134
– Unia Centrum 36 3
– SVP 2 2
– Ruch Stowarzyszeniowy Włochów Zagranicą 1 1
– Vallée d’Aoste 0 1
Razem 630 315

Przypisy edytuj

  1. ↑ Rozpoczęło się dwudniowe głosowanie. rp.pl, 13 kwietnia 2008. [dostęp 2010-11-13].
  2. ↑ Elezioni Politiche 2006. la Repubblica.it. [dostęp 2010-11-12]. (wł.).
  3. ↑ Berlusconi rozwiązuje Forza Italia. wprost.pl, 18 listopada 2007. [dostęp 2010-11-13].
  4. ↑ Włochy: 300 tys. euro odprawy dla byłego ministra. gazeta.pl, 26 marca 2008. [dostęp 2010-11-13].
  5. ↑ Prodi resigns after losing Senate vote. jpost.com, 25 stycznia 2008. [dostęp 2010-11-13]. (ang.).
  6. ↑ Przedterminowe wybory we Włoszech 13–14 kwietnia. gazeta.pl, 6 lutego 2008. [dostęp 2010-11-13].
  7. ↑ Berlusconi kandyduje po raz ostatni i pewny jest zwycięstwa. rp.pl, 5 marca 2008. [dostęp 2010-11-13].
  8. ↑ Romano Prodi skończył z polityką. rp.pl, 9 marca 2008. [dostęp 2010-11-13].
  9. ↑ Kampania bez większych emocji. rp.pl, 11 kwietnia 2008. [dostęp 2010-11-13].
  10. ↑ Jeden z trzech mandatów Ludu Wolności w Trydencie-Górnej Adydze przypadł kandydatowi Ligi Północnej.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wybory_parlamentarne_we_Włoszech_w_2008_roku&oldid=71418894”