Wybory prezydenckie na Ukrainie w 2019 roku

Wybory prezydenckie na Ukrainie w 2019 roku – zostały przeprowadzone w dwóch turach 31 marca i 21 kwietnia[1]. W pierwszej turze wyborów zwyciężył Wołodymyr Zełenski z wynikiem 30,2%. Drugie miejsce z wynikiem ponad 15,9% głosów zajął urzędujący prezydent Petro Poroszenko[2]. Według sondaży exit poll II turę wyborów wygrał Wołodymyr Zełenski zdobywając około 73% głosów. Petro Poroszenko zdobył 27,3% głosów[3].

Wybory prezydenckie na Ukrainie w 2019 roku
Państwo

 Ukraina

Rodzaj

prezydenckie

Data przeprowadzenia

31 marca 2019 (I tura)
21 kwietnia 2019 (II tura)

Podstawa prawna

ustawa o wyborze Prezydenta Ukrainy

Koszt

2,4 mld. UAH

Głosowanie
poprzednie:
2014
następne:
brak

Podłoże edytuj

Zgodnie z prawem wybór prezydenta Ukrainy musi odbyć się w ostatnią niedzielę marca piątego roku kadencji urzędującego prezydenta. Parlament Ukrainy był zobowiązany zatwierdzić datę wyborów prezydenckich nie później niż na 100 dni przed końcem kadencji. W dniu 26 listopada 2018 Rada Najwyższa Ukrainy podjęła decyzję o zarządzeniu wyborów na dzień 31 marca 2019[4][5].

W związku z aneksją Krymu przez Rosję w 2014 roku oraz kontrolowaniem części donieckiego i obwodu ługańskiego przez separatystów (od kwietnia 2014) około 12% uprawnionych do głosowania nie może uczestniczyć w wyborach[6].

Prawo wyborcze edytuj

O trybie wyboru Prezydenta Ukrainy decydują odpowiednie artykuły obecnej Konstytucji Ukrainy[7], a także ustawa „O wyborach Prezydenta Ukrainy”[8].

Artykuł 103 Prezydent Ukrainy jest wybierany przez obywateli Ukrainy na podstawie powszechnego, równego i bezpośredniego prawa wyborczego w tajnym głosowaniu na okres pięciu lat. Prezydentem Ukrainy może być obywatel Ukrainy, który osiągnął trzydzieści pięć lat, ma prawo do głosowania, przebywał na Ukrainie w ciągu ostatnich dziesięciu lat poprzedzających dzień wyborów i posługuje się językiem państwowym. Jedna i ta sama osoba nie może być Prezydentem Ukrainy dłużej niż przez dwie kolejne kadencje.

Artykuł 104 Nowo wybrany prezydent Ukrainy obejmuje urząd nie później niż trzydzieści dni po oficjalnym ogłoszeniu wyników wyborów, składając ślubowanie narodowi na uroczystym posiedzeniu Rady Najwyższej Ukrainy.

Kandydaci edytuj

W terminie przewidzianym prawem (do 9 lutego 2019) Centralna Komisja Wyborcza zarejestrowała 44 kandydatów ubiegających się o urząd prezydenta Ukrainy[9][10]. Centralna Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji 47 osób, w większości z powodu niezapłacenia kaucji w wysokości 2,5 mln hrywien[11].

Oficjalnie zarejestrowani kandydaci:
Nr Zdjęcie Imię i nazwisko Partia wystawiająca kandydata Funkcja/Zawód Data rejestracji
1   Ihor Szewczenko Bezpartyjny Były Minister Środowiska 4 stycznia 2019[12]
2   Serhij Kaplin Partia Socjaldemokratyczna Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy z Bloku Petra Poroszenki 8 stycznia 2019[13]
3   Wałentyn Naływajczenko Sprawiedliwość Były szef SBU i deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy (2012–2014) 8 stycznia 2019
4   Witalij Skocyk Bezpartyjny Ekonomista 8 stycznia 2019
5   Andrij Sadowy Samopomoc Mer Lwowa 8 stycznia 2019
6   Jewhenij Murajew Nasi Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy 15 stycznia 2019
7   Anatolij Hrycenko Pozycja Obywatelska, poparcia udzieliły: EPU, „Ojczyzna” Mykoły Tomenko, „Alternatywa” Były Minister Obrony 15 stycznia 2019
8   Witalij Kuprij Bezpartyjny Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy 15 stycznia 2019[14]
9   Hennadij Bałaszow 5.10 Biznesmen i deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy (1998–2002) 18 stycznia 2019[15]
10   Olha Bohomołeć Bezpartyjna Deputowana do Rady Najwyższej Ukrainy z Bloku Petra Poroszenki 18 stycznia 2019
11   Ołeksandr Szewczenko UKROP Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy 21 stycznia 2019[16]
12   Roman Nasirow Bezpartyjny Szef Państwowej Służby Podatkowej 22 stycznia 2019
13   Jurij Bojko Opozycyjna Platforma – Za Życie Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy, były Minister ds. paliw i energetyki Ukrainy 22 stycznia 2019[17]
14   Ołeh Laszko Partia Radykalna Ołeha Laszki Polityk i dziennikarz, poseł do Rady Najwyższej Ukrainy V- VIII kadencji 25 stycznia 2019[18]
15   Arkadij Kornacki Bezpartyjny Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy 25 stycznia 2019[19]
16   Ołeksandr Wiłkuł Blok Opozycyjny – Partia Pokoju i Rozwoju Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy 25 stycznia 2019[20]
17   Julia Tymoszenko Batkiwszczyna Deputowana do Rady Najwyższej Ukrainy 25 stycznia 2019[21]
18 Dmytro Dobrodomow Kontrola Ludowa Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy. Były dyrektor ZIK Media Holdings 25 stycznia 2019[22]
19   Ołeksandr Moroz Socjalistyczna Partia Aleksandra Moroza Emeryt 25 stycznia 2019[23]
20 Ilja Kywa Socjalistyczna Partia Ukrainy Urzędnik państwowy 25 stycznia 2019[24]
21   Rusłan Koszułynski Ogólnoukraińskie Zjednoczenie „Swoboda” Szef Sekretariatu i członek partii „Swoboda” 28 stycznia 2019[25]
22   Ołeksandr Danyluk Bezpartyjny Szef organizacji pozarządowej „Centrum Reform Obronnych”, 28 stycznia 2019[26]
23   Serhij Taruta Osnowa Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy 29 stycznia 2019[27]
24   Ihor Smeszko Bezpartyjny Profesor Wydziału Instytutu Stosunków Międzynarodowych Kijowskiego Narodowego Uniwersytetu im. Tarasa Szewczenki, członek partii politycznej „Siła i honor” 30 stycznia 2019[28]
25   Inna Bohosłowska Bezpartyjna Polityk 30 stycznia 2019[29]
26   Wołodymyr Zełenski Sługa Ludu Dyrektor artystyczny spółki „Kwartał 95” 30 stycznia 2019[30]
27 Mykoła Haber Bezpartyjny Szef Partii Patriotycznej Ukrainy 1 lutego 2019[31]
28 Jurij Derewjanko Bezpartyjny Przedsiębiorca i filantrop 1 lutego 2019[32]
29   Roman Bezsmertny Bezpartyjny Profesor nadzwyczajny Wydziału Stosunków Międzynarodowych Kijowskiego Narodowego Uniwersytetu Kultury i Sztuki 4 lutego 2019[33]
30   Wiktor Bondar Partia Odrodzenia Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy 4 lutego 2019[34]
31 Serhij Nosenko Bezpartyjny Przedsiębiorca 5 lutego 2019[35]
32   Wiktor Krywenko Ludowy Ruch Ukrainy Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy, zastępca przewodniczącego Komisji Najwyższej Ukrainy ds. Budżetu 5 lutego 2019[36]
33 Serhij Krywonos Żołnierze ATO Pułkownik Sił Zbrojnych Ukrainy, pierwszy zastępca dowódcy Sił Specjalnych Sił Zbrojnych Ukrainy 5 lutego 2019[37]
34 Rusłan Rygowanow Bezpartyjny Dyrektor Państwowego Przedsiębiorstwa „Sewastopolski Port Morski” 5 lutego 2019[38]
35 Jurij Tymoszenko Bezpartyjny Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy, członek Komisji Najwyższej Ukrainy ds. Zapobiegania i Przeciwdziałania Korupcji 6 lutego 2019[39]
36 Andrij Nowak Patriot Ekonomista i politolog 6 lutego 2019[40]
37 Wasyl Żurawlow Stabilność Prezes organizacji publicznej „Federacja Piłkarska Mariupola” 6 lutego 2019[41]
38   Petro Poroszenko Bezpartyjny Prezydent Ukrainy 7 lutego 2019[42]
39   Jurij Karmazin Bezpartyjny Prezes Instytutu Prawa i Społeczeństwa, członek Partii Politycznej „Partia Obrońców Ukrainy” 7 lutego 2019[43]
40 Julia Łytwynenko Bezpartyjna Bezrobotna 7 lutego 2019[44]
41 Ołeksandr Waszczenko Bezpartyjny Przewodniczący organizacji publicznej „Władza ludu” 7 lutego 2019[45]
42 Wołodymyr Petrow Bezpartyjny 7 lutego 2019[46]
43 Dmytro Hnap Potęga Ludu Dziennikarz, prezenter telewizyjny Perszyj kanał 8 lutego 2019[47]
44 Ołeksandr Sołowjow Inteligentna moc Przewodniczący partii „Inteligentna moc” 8 lutego 2019[48]

Odmowa rejestracji edytuj

  • Wołodymyr Ratusz, działacz na rzecz praw człowieka: w dniu 4 stycznia 2019 Centralna Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji z powodu nieprawidłowej dokumentacji i nieuiszczenia depozytu w wysokości 2,5 mln hrywien (około 90 000 dolarów amerykańskich)[49].
  • Serhij Fareniuk: w dniu 11 stycznia 2019 Centralna Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji z powodu nieprawidłowej dokumentacji i zapłacenia depozytu w wysokości tylko 3 hrywien[50].
  • Witalij Welidczenko: w dniu 11 stycznia 2019 Centralna Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji z powodu nieprawidłowej dokumentacji i nieuiszczenia wymaganego depozytu[51].
  • Wołodymyr Wasyłenko: w dniu 21 stycznia 2019 Centralna Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji z powodu nieprawidłowej dokumentacji i zapłacenia depozytu w wysokości tylko 25 hrywien[52]
  • Jurij Bojarski: w dniu 22 stycznia 2019 Centralna Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji z powodu nieprawidłowej dokumentacji i zapłacenia depozytu w wysokości tylko 155 hrywien[53]
  • Peter Rekało: w dniu 22 stycznia 2019 Centralna Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji z powodu nieprawidłowej dokumentacji i nieuiszczenia wymaganego depozytu[54]
  • Petro Symonenko: Przewodniczący Komunistycznej Partii Ukrainy. Nominowany podczas kongresu partii w dniu 1 grudnia 2018[55]. 2 lutego 2019 Centralna Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji[56].
  • Wołodymyr Olijnyk: Były prezydent miasta Czerkasy. 7 lutego 2019 Centralna Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji z powodu nieprawidłowej dokumentacji[57]
  • Nadija Sawczenko: Deputowana do Rady Najwyższej Ukrainy. 7 lutego 2019 Centralna Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji z powodu nieprawidłowej dokumentacji[58]

Rezygnacja z kandydowania edytuj

  • Andrij Biłecki: deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy, przywódca partii politycznej „Korpus Narodowy”; nominowany przez jego partię w dniu 20 listopada 2018 roku[59]. Biłecki powiedział później, że nie miał zamiaru brać udziału w „farsie” wyborów prezydenckich[60].
  • Wadym Rabinowycz: polityk, biznesmen i działacz sportowy, 15 listopada 2018 Rabinowicz ogłosił, że nie weźmie udziału w wyborach prezydenckich; zapowiadając jednocześnie swój start w wyborach parlamentarnych z ramienia „Opozycyjnej Platformy - Za Życie[61].
  • Ołeh Tiahnybok: przewodniczący partii Swoboda. 14 października 2018 ogłosił, że nie będzie kandydował na prezydenta, a partia zdecydowała się nominować Koszułynskiego jako kandydata nacjonalistycznych sił politycznych[62].
  • Miszel Tereszczenko: Tereszczenko ustąpił ze stanowiska burmistrza Głuchowa 1 października 2018, aby zostać kandydatem[63]. Jednak podczas trwającego od 30 listopada do 30 listopada stanu wojennego na Ukrainie, powrócił na stanowisko burmistrza, a 3 stycznia 2019 ogłosił swoje poparcie dla kandydata Andrija Sadowego podczas kongresu Samopomocy[64].
  • Swiatosław Wakarczuk: wokalista zespołu Okean Elzy. Pod koniec stycznia 2019 roku Wakarczuk opublikował wideo, w którym ogłosił, że nie będzie kandydował na urząd prezydenta[65]
  • Mychajło Dobkin: deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy, były burmistrz Charkowa i gubernator obwodu charkowskiego[66]

Wyniki edytuj

Frekwencja w pierwszej turze wyborów 31 marca wyniosła 62,8% czyli około 18,9 mln wyborców[67]. Do drugiej tury wyborów przeszli Wołodymyr Zełenski z partii Sługa Narodu i urzędujący prezydent Petro Poroszenko[68] W pierwszej rundzie Zełenski zdobył 30% głosów a Poroszenko 16%[69].

Sondaże przeprowadzone przed drugą turą wyborów przewidywały, że Zełenski wygra z ponad 70% głosów[70]. Wyniki wstępne zostały potwierdzone po przeliczeniu już 3% głosów[71]. Poroszenko przyznał, że wyniki wyborów zostały ogłoszone wkrótce po sondażach i opublikowaniu sondażu exit poll[71][72]. Napisał na Twitterze: „Udało nam się zapewnić wolne, uczciwe, demokratyczne i pluralistyczne wybory ... Przyjmę wolę narodu ukraińskiego”[73].

Według wstępnych wyników z około 89,41% liczonych głosów wskazują, że Zełenski otrzymał około 73,19% głosów urzędujący prezydent otrzymał 24,48% głosów[70]

Kandydat Partia I tura II tura
Głosy % Głosy %
Wołodymyr Zełenski Sługa Narodu 5 714 034 30,24 13 541 528 73,22
Petro Poroszenko niezależny 3 014 609 15,95 4 522 320 24,45
Julia Tymoszenko Batkiwszczyna 2 532 452 13,40
Jurij Bojko niezależny 2 206 216 11,67
Anatolij Hrycenko Pozycja Obywatelska, poparcia udzieliły: EPU, Samopomoc, „Ojczyzna” Mykoły Tomenko, „Alternatywa” 1 306 450 6,91
Ihor Smeszko niezależny 1 141 332 6,04
Ołeh Łaszko Partia Radykalna Ołeha Laszki 1 036 003 5,48
Ołeksandr Wiłkuł Blok Opozycyjny – Partia Pokoju i Rozwoju 784 274 4,15
Rusłan Koszułynski Swoboda 307 244 1,62
Jurij Tymoszenko niezależny 117 693 0,62
Ołeksandr Szewczenko UKROP 109 078 0,57
Wałentyn Naływajczenko Sprawiedliwość 43 239 0,22
Olha Bohomołeć niezależny 33 966 0,17
Hennadij Bałaszow 5.10 32 872 0,17
Roman Bezsmertny niezależny 27 182 0,14
Wiktor Bondar Partia Odrodzenia 22 564 0,11
Julia Łytwynenko niezależny 20 014 0,10
Jurij Derewjanko Wola 19 542 0,10
Serhij Taruta Osnowa 18 918 0,10
Ihor Szewczenko niezależny 18 667 0,09
Inna Bohosłowska niezależny 18 482 0,09
Jurij Karmazin niezależny 15 965 0,08
Wołodymyr Petrow niezależny 15 587 0,08
Witalij Skocyk niezależny 15 118 0,08
Serhij Kaplin Partia Socjaldemokratyczna 14 532 0,07
Ołeksandr Moroz Socjalistyczna Partia Aleksandra Moroza 13 139 0,06
Wiktor Krywenko Ludowy Ruch Ukrainy 9 243 0,04
Wasyl Żurawlow Stabilność 8 453 0,04
Ilja Kywa Socjalistyczna Partia Ukrainy 5 869 0,03
Andrij Nowak Patriot 5 587 0,02
Ołeksandr Waszczenko niezależny 5 503 0,02
Mykola Haber niezależny 5 433 0,02
Ołeksandr Sołowjow Inteligentna moc 5 331 0,02
Rusłan Rygowanow niezależny 5 230 0,02
Ołeksandr Danyluk niezależny 4 648 0,02
Witalij Kuprij niezależny 4 508 0,02
Arkadij Kornacki niezależny 4 494 0,02
Serhij Nosenko niezależny 3 114 0,01
Roman Nasirow niezależny 2 579 0,01
nieważne/puste głosy 224 700 1,18 427 989 2,33
Suma 18 893 864 100 18 491 837 100
Ważne głosy/frekwencja 30 056 127 62,86 62,07
Źródło: Centralna Komisja Wyborcza I tura II Tura

Uwagi edytuj

  1. Uwzględniono tylko wyniki powyżej 1% głosów

Przypisy edytuj

  1. ЦВК оприлюднила календарний план президентських виборів. Ukraińska prawda, 2018-12-21. [dostęp 2018-12-21]. (ukr.).
  2. Serwis CVK – Wybory 2019. [dostęp 2019-04-03]. (ukr.).
  3. Wybory na Ukrainie. Zełenski wygrywa w exit poll, ponad 70 proc. Poroszenko uznaje przegraną. gazeta.pl. [dostęp 2019-04-20].
  4. Ukraine’s parliament sets presidential vote date for March 31. unian.info, 2018-11-26. [dostęp 2018-11-26]. (ang.).
  5. Ukrainian Presidential Election Set For March 31, 2019. rferl.org, 2018-11-28. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  6. Gerrymandering Ukraine? Electoral Consequences of Occupation. journals.sagepub.com, 2018-08-09. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  7. Конституція України. rada.gov.ua. (ukr.).
  8. Про вибори Президента України. rada.gov.ua, 1999-03-05. (ukr.).
  9. CEC registers 44 candidates in Ukraine’s presidential election. ukrinform.net. [dostęp 2019-02-09]. (ang.).
  10. Кандидати на пост Президента України. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-07)]. (ukr.).
  11. ЦВК відмовила у реєстрації майже півсотні „кандидатів” у президенти. www.pravda.com.ua. [dostęp 2019-02-08]. (ukr.).
  12. ЦВК зареєструвала першого кандидата в президенти. pravda.com.ua. [dostęp 2019-01-04]. (ukr.).
  13. ЦВК зареєструвала вже 5 кандидатів у президенти. pravda.com.ua. [dostęp 2019-01-08]. (ukr.).
  14. ЦВК зареєструвала Гриценка, Мураєва і Купрія кандидатами в президенти. pravda.com.ua. [dostęp 2019-01-15]. (ukr.).
  15. ЦВК зареєструвала ще 2 кандидатів в президенти. pravda.com.ua. [dostęp 2019-01-18]. (ukr.).
  16. Постанова №82 від 21.01.2019. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-22)]. (ukr.).
  17. Юрий Бойко стал 13-м кандидатом в президенты Украины. Interfax. [dostęp 2019-01-22]. (ukr.).
  18. Постанова Центральної виборчої комісії від 25 січня 2019 року № 99. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-25]. (ukr.).
  19. Постанова Центральної виборчої комісії від 25 січня 2019 року № 101. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-25]. (ukr.).
  20. Постанова Центральної виборчої комісії від 25 січня 2019 року № 104. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-25]. (ukr.).
  21. Постанова Центральної виборчої комісії від 25 січня 2019 року № 106. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-25]. (ukr.).
  22. Постанова Центральної виборчої комісії від 25 січня 2019 року № 108. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-25]. (ukr.).
  23. Постанова Центральної виборчої комісії від 25 січня 2019 року № 110. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-25]. (ukr.).
  24. Постанова Центральної виборчої комісії від 25 січня 2019 року № 126. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-26)]. (ukr.).
  25. Постанова Центральної виборчої комісії від 28 січня 2019 року № 127. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-28]. (ukr.).
  26. Постанова Центральної виборчої комісії від 28 січня 2019 року № 128. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-28]. (ukr.).
  27. Постанова Центральної виборчої комісії від 29 січня 2019 року № 138. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-29]. (ukr.).
  28. Постанова Центральної виборчої комісії від 30 січня 2019 року № 151. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-30]. (ukr.).
  29. Постанова Центральної виборчої комісії від 30 січня 2019 року № 152. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-30]. (ukr.).
  30. Постанова Центральної виборчої комісії від 30 січня 2019 року № 153. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-30]. (ukr.).
  31. Постанова Центральної виборчої комісії від 1 лютого 2019 року № 162. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-01]. (ukr.).
  32. Постанова Центральної виборчої комісії від 1 лютого 2019 року № 163. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-01]. (ukr.).
  33. „Постанова ЦВК від 4 лютого 2019 року № 20”. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-04]. (ukr.).
  34. Постанова ЦВК від 4 лютого 2019 року № 201. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-04]. (ukr.).
  35. Постанова ЦВК від 5 лютого 2019 року № 213. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-05]. (ukr.).
  36. Постанова ЦВК від 5 лютого 2019 року № 214. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-05]. (ukr.).
  37. Постанова ЦВК від 5 лютого 2019 року № 215. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-05]. (ukr.).
  38. Постанова ЦВК від 5 лютого 2019 року № 216. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-05]. (ukr.).
  39. ППостанова ЦВК від 6 лютого 2019 року № 229. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-06]. (ukr.).
  40. Постанова ЦВК від 6 лютого 2019 року № 230. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-06]. (ukr.).
  41. Постанова ЦВК від 6 лютого 2019 року № 231. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-06]. (ukr.).
  42. Постанова ЦВК від 7 лютого 2019 року № 253. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-07]. (ukr.).
  43. Постанова ЦВК від 7 лютого 2019 року № 254. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-07]. (ukr.).
  44. Постанова ЦВК від 7 лютого 2019 року № 255. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-07]. (ukr.).
  45. Постанова ЦВК від 7 лютого 2019 року № 256. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-07]. (ukr.).
  46. Постанова ЦВК від 7 лютого 2019 року № 265. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-07]. (ukr.).
  47. Постанова ЦВК від 8 лютого 2019 року № 276. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-08]. (ukr.).
  48. Постанова ЦВК від 8 лютого 2019 року № 277. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-08]. (ukr.).
  49. ЦВК зареєструвала першого кандидата в президенти. Ukraińska prawda. [dostęp 2019-01-04]. (ukr.).
  50. ЦВК відмовила двом охочим податися в президенти. Ukraińska prawda. [dostęp 2019-01-01]. (ukr.).
  51. Постанова Центральної виборчої комісії від 11 січня 2019 року № 48. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-11]. (ukr.).
  52. „Постанова Центральної виборчої комісії від 21 січня 2019 року № 83”. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-21]. (ukr.).
  53. Постанова Центральної виборчої комісії від 22 січня 2019 року № 97. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-23)]. (ukr.).
  54. Постанова Центральної виборчої комісії від 22 січня 2019 року № 98. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-23)]. (ukr.).
  55. Симоненко идет в Президенты: одобрена предвыборная программа кандидата. golos.ua. [dostęp 2018-12-02]. (ukr.).
  56. Симоненко идет в Президенты: одобрена предвыборная программа кандидата. ukraina.ru. [dostęp 2019-02-02]. (ukr.).
  57. Постанова ЦВК від 7 лютого 2019 року № 273. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-07]. (ukr.).
  58. Постанова ЦВК від 7 лютого 2019 року № 274. cvk.gov.ua. [dostęp 2019-02-07]. (ukr.).
  59. No unity among Ukraine nationalists ahead of elections. www.unian.info. [dostęp 2018-11-20]. (ang.).
  60. Biletsky has no intention to participate in presidential elections, will lead National Corps to parliament. Interfax. [dostęp 2019-01-26]. (ang.).
  61. For Life Party’s leader Rabinovich not to run for president of Ukraine. Interfax. [dostęp 2018-11-26]. (ang.).
  62. „Свобода” висуне в президенти не Тягнибока. Ukraińska prawda. [dostęp 2018-10-14]. (ukr.).
  63. Hlukhiv mayor steps down to run for president. en.lb.ua. [dostęp 2018-10-01]. (ang.).
  64. Терещенко підтримав кандидатуру Садового у президенти. Ukraińska prawda. [dostęp 2019-01-03]. (ukr.).
  65. Ukrainian rock star Vakarchuk not to run for president in 2019 (Video). www.unian.info. [dostęp 2019-01-29]. (ang.).
  66. Добкин идет в президенты. www.rian.com.ua, 2017-12-20. [dostęp 2022-01-21]. (ukr.).
  67. Final Ukraine Results Give Zelenskiy 30 Percent Of Presidential Vote. RadioFreeEurope/RadioLiberty. [dostęp 2019-04-21]. (ang.).
  68. Nathan Hodge, Anna-Maja Rappard, Jack Guy: Comedian Volodymyr Zelensky takes big lead in Ukraine elections. CNN, 1 kwietnia 2019. [dostęp 2019-04-21].
  69. Kara Fox, Lauren Said-Moorhouse: Ukrainians head to the polls for presidential elections. CNN, 21 kwietnia 2019. [dostęp 2019-04-21].
  70. a b Comedian wins Ukrainian presidency [online], BBC News, 21 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-21] (ang.).
  71. a b Zelenskiy Claims Victory, Poroshenko Concedes After Ukraine Presidential Vote. RadioFreeEurope/RadioLiberty. [dostęp 2019-04-21]. (ang.).
  72. Anton Troianovski. Comedian Volodymyr Zelensky unseats incumbent in Ukraine’s presidential election, exit poll shows. „The Washington Post”, 21 kwietnia 2019. [dostęp 2019-04-21]. 
  73. LIVE UPDATES: 36% of ballots counted; Zelenskiy heads to landslide victory as Poroshenko concedes | KyivPost - Ukraine's Global Voice. KyivPost, 21 kwietnia 2019. [dostęp 2019-04-21].