Wybory samorządowe w Polsce w 2010 roku

Wybory samorządowe w Polsce w 2010 – odbyły się 21 listopada (I tura). II tura (ponowne głosowanie w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast) odbyła się 5 i 19 grudnia 2010[3].

Wybory samorządowe w Polsce
w 2010 roku
Państwo

 Polska

Rodzaj

wybory samorządowe

Data przeprowadzenia

21 listopada (I tura);
5 i 19 grudnia 2010 (II tura)

Data zarządzenia

17 września 2010
przez: Prezesa Rady Ministrów
Donalda Tuska[1]

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 16 lipca 1998 r. – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw

Koszt

115 600 332 zł[2]

Głosowanie
poprzednie:
wybory 2006
następne:
wybory 2014
Strona internetowa

Koniec V kadencji

edytuj

V kadencja organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego upłynęła w dniu 12 listopada 2010.

Kalendarz wyborczy

edytuj
  • 16 listopada 2009 – informacja Państwowej Komisji Wyborczej o terminie przeprowadzenia w 2010 roku wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast
  • 15 września 2010 – ogłoszenie przez Prezesa Rady Ministrów terminu wyborów. Początek kampanii wyborczej
  • 2 października 2010 – podanie do publicznej wiadomości, w formie obwieszczenia, informacji o okręgach wyborczych, ich granicach, numerach i liczbie radnych wybieranych w każdym okręgu wyborczym oraz o wyznaczonej siedzibie terytorialnej komisji wyborczej
  • 4 października 2010 – składanie zawiadomień o utworzeniu komitetu wyborczego i zamiarze zgłaszania kandydatów na radnych
  • 4 października 2010 – zgłaszanie komisarzom wyborczym kandydatów na członków terytorialnych komisji wyborczych
  • 7 października 2010 – powołanie przez komisarza wyborczego terytorialnych komisji wyborczych
  • 22 października 2010 – zgłaszanie terytorialnym komisjom wyborczym list kandydatów na radnych
  • 27 października 2010 – przyznanie przez PKW jednolitych numerów dla list tych komitetów wyborczych, które zarejestrowały listy kandydatów w ponad połowie okręgów w wyborach do wszystkich sejmików województw i zarejestrowały je w każdym województwie. Numery list wyborczych dla komitetów, które spełniły ten warunek, to[4]:
1 – Sojusz Lewicy Demokratycznej
2 – Polskie Stronnictwo Ludowe
3 – Polska Partia Pracy – Sierpień 80
4 – Platforma Obywatelska
5 – Prawo i Sprawiedliwość
  • 27 października 2010 – zgłaszanie gminnym komisjom wyborczym kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast
 
Kampania wyborcza
  • 29 października 2010 – przyznanie przez komisarza wyborczego, wykonującego zadania o charakterze ogólnowojewódzkim, numerów dla list tych komitetów wyborczych, które zarejestrowały co najmniej jedną listę kandydatów w wyborach do sejmiku województwa i nie został im przyznany numer przez Państwową Komisję Wyborczą
  • 31 października 2010 – przyznanie przez komisarza wyborczego numerów dla list tych komitetów wyborczych, które zarejestrowały co najmniej jedną listę kandydatów w wyborach do rady powiatu i nie został im przyznany numer przez Państwową Komisję Wyborczą ani przez komisarza wyborczego wykonującego zadania o charakterze ogólnowojewódzkim
  • 31 października 2010 – podanie do publicznej wiadomości, w formie obwieszczenia, informacji o numerach i granicach obwodów głosowania oraz o wyznaczonych siedzibach obwodowych komisji wyborczych
  • 6 listopada 2010 – rozplakatowanie obwieszczeń właściwych terytorialnych komisji wyborczych o zarejestrowanych listach kandydatów na radnych zawierających numery list, skróty nazw komitetów, dane o kandydatach umieszczone w zgłoszeniach list wraz z ewentualnymi oznaczeniami kandydatów oraz treść oświadczeń lustracyjnych stwierdzających fakt pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi
  • 6 listopada 2010 – rozplakatowanie obwieszczeń gminnych komisji wyborczych o zarejestrowanych listach kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, na których umieszczone są, w kolejności alfabetycznej nazwisk: nazwiska, imiona, wiek, wykształcenie, miejsce zamieszkania, nazwa komitetu zgłaszającego kandydata, nazwa partii politycznej, do której należy kandydat, oraz treść oświadczeń lustracyjnych stwierdzających fakt pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi
  • 6 listopada 2010 – nieodpłatne rozpowszechnianie audycji wyborczych w programach telewizji publicznej i publicznego radia
  • 7 listopada 2010 – powołanie przez gminną komisję wyborczą obwodowych komisji wyborczych, sporządzenie spisów wyborców w urzędzie gminy
  • 11 listopada 2010 – składanie wniosków o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania
  • 16 listopada 2010 – składanie wniosków przez wyborców niepełnosprawnych o dopisanie ich do spisu w wybranym obwodzie głosowania na obszarze gminy
  • 19 listopada 2010, godz. 24:00 – koniec kampanii wyborczej, początek ciszy wyborczej
  • 20 listopada 2010 – przekazanie przewodniczącym obwodowych komisji wyborczych spisów wyborców
  • 21 listopada 2010 – głosowanie (lokale wyborcze czynne w godzinach 8.–22.)
  • 5 grudnia 2010 – II tura wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast
  • 19 grudnia 2010 – II tura wyborów w kilku gminach

Wyniki wyborów

edytuj
 
Frekwencja w powiatach po pierwszej turze
 
Podział mandatów w sejmikach wojewódzkich po wyborach

Frekwencja

edytuj

I tura wyborów, frekwencja w kraju:

  • do 10:00 wyniosła 5,29%
  • do 15:00 wyniosła 27,55%
  • do 19:00 wyniosła 43,23%
  • ostateczna – 47,32%

II tura wyborów, frekwencja w kraju:

  • do 10:00 wyniosła 3,50%
  • do 15:00 wyniosła 20,45%
  • ostateczna – 35,31%

Wybory wójtów, burmistrzów i prezydentów miast[5]

edytuj
Komitet wyborczy Prezydenci miast Burmistrzowie Wójtowie
Platforma Obywatelska 26 48 15
Sojusz Lewicy Demokratycznej 10 8 12
Prawo i Sprawiedliwość 4 24 40
Polskie Stronnictwo Ludowe 1 48 231

Spośród kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, którzy zwyciężyli już w pierwszej turze, największą przewagę nad konkurentami w I turze uzyskali kandydaci w gminach: Budzyń, Puńsk i Szczytna; w każdej z nich uzyskali oni ponad 95% głosów[6]. W miastach wojewódzkich w pierwszej turze wynik został rozstrzygnięty w Białymstoku, Gdańsku, Katowicach, Kielcach, Rzeszowie, Toruniu, Warszawie, we Wrocławiu i w Zielonej Górze, przy czym największą przewagę nad konkurentami w spośród tych miast uzyskał Rafał Dutkiewicz we Wrocławiu, uzyskując ponad 71% głosów[6] (spośród miast niebędących siedzibami województw najwyższy wynik zanotowano w Gdyni, gdzie Wojciech Szczurek wygrał uzyskując ponad 87% głosów[7]). Druga tura wyborów na prezydentów miast wojewódzkich potrzebna była w: Krakowie (Jacek MajchrowskiStanisław Kracik), Łodzi (Hanna ZdanowskaDariusz Joński), Poznaniu (Ryszard GrobelnyGrzegorz Ganowicz), Olsztynie (Czesław MałkowskiPiotr Grzymowicz), Bydgoszczy (Rafał BruskiKonstanty Dombrowicz), Opolu (Ryszard ZembaczyńskiTomasz Garbowski), Szczecinie (Piotr KrzystekArkadiusz Litwiński) i Lublinie (Lech SprawkaKrzysztof Żuk).

Druga tura wyborów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast odbyła się – tam, gdzie rozstrzygnięcia nie uzyskano w I turze – w większości[8] w dwa tygodnie po pierwszej turze, tzn. 5 grudnia. Podczas tych wyborów, w których frekwencja wyniosła 35,31%, w jednej z gmin (gmina Siemkowice, woj. łódzkie) zanotowano rzadki przypadek: dwóch kandydatów uzyskało identyczną liczbę głosów: po 1107. Pomimo to, zgodnie z ordynacją, zwyciężył ten z kandydatów, który zwyciężył w większej liczbie obwodów głosowania (gdyby i tu nastąpił remis, to o wyniku zdecydowałoby losowanie)[9].

Przeniesiona na 19 grudnia druga tura wyborów odbyła się w gminach: m. Piechowice (woj. dolnośląskie), Jeziora Wielkie (woj. kujawsko-pomorskie), Janowiec (woj. lubelskie), Jerzmanowice-Przeginia (woj. małopolskie), Jasionówka, Rajgród i Wiżajny (woj. podlaskie), m. Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie) oraz Marianów (woj. zachodniopomorskie)[10].

Sejmiki województw

edytuj
 
Koalicje w sejmikach

W wyborach do sejmików województw frekwencja wyniosła 47,26% uprawnionych do głosowania. Oddano 12,06% głosów nieważnych. Ważnych głosów oddano 12 721 376[11].

Wyniki głosowania

edytuj

Wszystkie dane wyrażono w procentach.

Sejmik PO PiS PSL SLD PPP Regionalne
z mandat.
Inne
dolnośląski[12] 30,41 17,42 8,28 12,34 1,16 22,201 8,19
kujawsko-pomorski[13] 33,81 17,77 14,49 17,35 1,35 15,23
lubelski[14] 22,97 28,38 23,12 12,58 0,83 12,12
lubuski[15] 33,89 16,97 14,49 26,09 1,16 7,40
łódzki[16] 27,00 24,22 18,84 18,01 1,15 10,78
małopolski[17] 33,82 31,69 10,33 9,46 1,07 13,62
mazowiecki[18] 28,56 23,85 22,30 14,51 0,73 10,05
opolski[19] 31,93 17,43 12,13 16,71 2,16 17,772 1,86
podkarpacki[20] 21,71 38,54 21,53 12,32 0,92 4,98
podlaski[21] 31,43 30,09 19,23 12,72 1,00 5,52
pomorski[22] 43,76 18,79 9,43 12,11 1,57 5,043 9,30
śląski[23] 33,66 20,76 7,11 16,42 1,21 8,494 12,35
świętokrzyski[24] 15,86 20,50 32,91 13,86 1,24 9,535 6,10
warmińsko-mazurski[25] 34,84 16,56 24,17 15,98 1,76 6,68
wielkopolski[26] 32,04 17,95 18,00 21,60 1,46 8,94
zachodniopomorski[27] 40,80 18,67 12,96 18,52 1,38 7,67
Polska 30,89 23,05 16,30 15,20 1,18 3,69 9,69

Objaśnienia:
1 KWW Rafała Dutkiewicza,
2 KW Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim,
3 KWW Krajowa Wspólnota Samorządowa,
4 Ruch Autonomii Śląska,
5 KWW Porozumienie Samorządowe.

Podział mandatów

edytuj

Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza [dostęp 18 czerwca 2015].

Sejmik PO PiS PSL SLD RD MN RAŚ KWS PS Razem
dolnośląski 15 7 1 4 9 36
kujawsko-pomorski 16 6 5 6 33
lubelski 9 11 9 4 33
lubuski 11 5 5 9 30
łódzki 13 10 7 6 36
małopolski 17 16 4 2 39
mazowiecki 17 14 13 7 51
opolski 12 5 2 5 6 30
podkarpacki 7 15 7 4 33
podlaski 11 11 5 3 30
pomorski 19 7 3 3 1 33
śląski 22 11 2 10 3 48
świętokrzyski 6 7 13 3 1 30
warmińsko-mazurski 14 5 7 4 30
wielkopolski 17 6 7 9 39
zachodniopomorski 16 5 3 6 30
Polska 222 141 93 85 9 6 3 1 1 561

Rady powiatów

edytuj
Głosowanie do rad powiatów – wyniki sumaryczne w skali ogólnokrajowej
Komitet wyborczy % głosów Liczba mandatów
Platforma Obywatelska 20,91% 1315
Prawo i Sprawiedliwość 17,25% 1085
Polskie Stronnictwo Ludowe 15,88% 999
Sojusz Lewicy Demokratycznej 7,84% 493
Pozostałe 38,12% 2398

Rady gmin

edytuj
Głosowanie do rad gminnych – wyniki sumaryczne w skali ogólnokrajowej
Miasta na prawach powiatu Gminy pow. 20 tys. mieszk. Gminy pon. 20 tys. mieszk.
Komitet wyborczy % głosów Liczba mandatów % głosów Liczba mandatów % głosów Liczba mandatów
Platforma Obywatelska 30,30% 600 20,44% 1138 3,04% 981
Prawo i Sprawiedliwość 18,43% 365 13,68% 762 5,13% 1655
Polskie Stronnictwo Ludowe 0,40% 8 3,56% 198 12,93% 4175
Sojusz Lewicy Demokratycznej 24,90% 493 6,77% 377 1,85% 596
Pozostałe 25,96% 514 55,55% 3093 77,05% 24 873
Obejmuje dane na temat radnych gmin, radnych miast oraz na prawach powiatu
Komitet wyborczy Liczba mandatów % głosów
Polskie Stronnictwo Ludowe 4381 11%
Prawo i Sprawiedliwość 2782 7%
Platforma Obywatelska 2719 6,82%
Sojusz Lewicy Demokratycznej 1466 3,68%
Pozostałe 28 480 71,5%

Rady dzielnic Warszawy

edytuj

W warszawskich dzielnicach przeprowadzono wybory rad dzielnic, których wyniki przedstawiają się następująco[28]:

Wyniki głosowania w wyborach do rad dzielnic Warszawy
Rada dzielnicy: Bemowo Białołęka Bielany Mokotów Ochota Praga-Południe Praga-Północ Rembertów Śródmieście
Ugrupowanie % l.m. % l.m. % l.m. % l.m. % l.m. % l.m. % l.m. % l.m. % l.m.
Platforma Obywatelska 47,75% 14 40,72% 12 49,55% 13 46,54% 15 37,43% 9 47,12% 15 36,02% 9 17,48% 4 44,81% 13
Prawo i Sprawiedliwość 19,21% 5 17,10% 4 30,88% 8 25,55% 7 21,87% 5 28,12% 7 29,83% 8 10,14% 2 28,75% 7
Sojusz Lewicy Demokratycznej 15,90% 3 10,46% 2 17,64% 4 21,28% 6 17,90% 4 14,74% 3 18,68% 3 12,04% 3 19,85% 5
Pozostałe 17,14% 3 31,72% 5 1,93% 6,63% 22,70% 5 10,02% 15,47% 3 60,36% 12 6,58%
Suma 100,0% 25 100,0% 23 100,0% 25 100,0% 28 100,0% 23 100,0% 25 100,0% 23 100,0% 21 100,0% 25
Wyniki głosowania w wyborach do rad dzielnic Warszawy
Rada dzielnicy: Targówek Ursus Ursynów Wawer Wesoła Wilanów Wola Włochy Żoliborz
Ugrupowanie % l.m. % l.m. % l.m. % l.m. % l.m. % l.m. % l.m. % l.m. % l.m.
Platforma Obywatelska 34,71% 11 29,72% 7 35,99% 11 39,83% 12 34,09% 6 41,60% 7 47,80% 14 28,69% 6 38,57% 9
Prawo i Sprawiedliwość 27,83% 9 23,78% 5 14,94% 4 26,40% 6 20,40% 3 17,42% 3 30,88% 6 28,16% 6 28,04% 8
Sojusz Lewicy Demokratycznej 11,83% 1 7,72% 8,27% 4,94% 5,39% 8,37% 19,91% 5 10,45% 1 10,21%
Pozostałe 25,63% 4 38,78% 9 40,80% 10 28,83% 5 40,12% 6 32,61% 5 1,41% 32,70% 8 23,18% 4
Suma 100,0% 25 100,0% 21 100,0% 25 100,0% 23 100,0% 15 100,0% 15 100,0% 25 100,0% 21 100,0% 21

Statystyka głosów nieważnych

edytuj
 
% głosów nieważnych w wyborach do sejmików województw w 2002, 2006, 2010 i 2014 roku

W porównaniu z poprzednimi wyborami samorządowymi w wyborach w 2010 spadła liczba głosów nieważnych. Jednocześnie, podobnie jak w poprzednich wyborach, zauważalny jest wzrost odsetka liczby głosów nieważnych wraz ze wzrostem szczebla jednostki samorządu terytorialnego. Najniższy odsetek wystąpił w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów oraz wyborach do rad gmin. Znacznie wyższy był odsetek głosów nieważnych w wyborach do rad powiatów, zaś najwyższy – w wyborach do sejmików województw (12,06%; w 2006 – 12,7%, a w 2002 – 14,43%). Stosunkowo wysoka liczba głosów nieważnych w wyborach do rad powiatów i sejmików województw tłumaczona jest z jednej strony świadomym działaniem niektórych wyborców (manifestacja niezadowolenia ze wszystkich kandydatów), a z drugiej strony skomplikowaniem wyborów samorządowych (duża liczba kart wyborczych).

W wyborach do sejmików w województwie mazowieckim wystąpił znaczący nadmiar głosów nieważnych z podwójnymi skreśleniami, w porównaniu z innymi województwami. Przyczyną tego był najprawdopodobniej fakt, iż tylko w województwie mazowieckim karta do głosowania w wyborach do sejmiku była przygotowana w formie broszury, a nie pojedynczej kartki jak w innych województwach, co prawdopodobnie zmyliło niektórych wyborców[29].

Głosy nieważne[30][31]
Ogółem w tym z powodu:
postawienia zbyt wielu znaków „x” niepostawienia znaku „x” z innych przyczyn
Rodzaj wyborów 2006 2010 2006 2010 2006 2010 2006 2010
Wybory wójtów, burmistrzów i prezydentów 1,91% 1,66% 24,80% 28,05% 71,04% 65,23% 4,16% 6,72%
Wybory do rad gmin 3,80% 3,66% 39,84% 44,11% 57,93% 52,85% 2,23% 3,04%
Wybory do rad dzielnic m.st. Warszawy 4,16% 3,40% 26,47% 31,94% 72,38% 66,27% 1,15% 1,79%
Wybory do rad powiatów 8,30% 8,18% 47,97% 54,88% 50,72% 43,44% 1,31% 1,68%
Wybory do sejmików województw 12,70% 12,06% 22,47% 26,74% 76,58% 71,92% 0,95% 1,34%

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 września 2010 r. w sprawie zarządzenia wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, Rady m. st. Warszawy i rad dzielnic m. st. Warszawy oraz wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. pkw.gov.pl. [dostęp 2016-03-04].
  2. Informacja o wydatkach z budżetu państwa poniesionych na przygotowanie i przeprowadzenie wyborów. pkw.gov.pl. [dostęp 2016-07-21].
  3. Dz.U. z 2010 r. nr 171, poz. 1151.
  4. Komunikat Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 27 października 2010 r. o wylosowanych jednolitych numerach dla list kandydatów na radnych w wyborach zarządzonych na dzień 21 listopada 2010 r..
  5. WYNIKI WYBORÓW WÓJTÓW, BURMISTRZÓW I PREZYDENTÓW MIAST W DNIU 21 LISTOPADA 2010 R. ORAZ W DNIU 5 GRUDNIA 2010 R. według komitetów wyborczych i województw.. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2024-04-19].
  6. a b Wykaz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast wybranych w dniu 21 listopada 2010 r.
  7. Wyniki wyborów na prezydenta miasta w Gdyni.
  8. W części gmin, w związku rezygnacją kandydatów, znalazły zastosowanie przepisy szczególne ordynacji wyborczej, zgodnie z którymi II turę wyborów przeniesiono tam na 19 grudnia.
  9. Remis w drugiej turze i co dalej?. tvn24.pl, 6 grudnia 2010.
  10. Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 6 grudnia 2010 r. o zbiorczych wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na obszarze kraju, przeprowadzonych w dniu 21 listopada 2010 r. oraz w dniu 5 grudnia 2010 r..
  11. Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 23 listopada 2010 r. o zbiorczych wynikach wyborów do rad na obszarze kraju, przeprowadzonych w dniu 21 listopada 2010 r..
  12. Sejmik Województwa Dolnośląskiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2014-06-17].
  13. Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  14. Sejmik Województwa Lubelskiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  15. Sejmik Województwa Lubuskiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  16. Sejmik Województwa Łódzkiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  17. Sejmik Województwa Małopolskiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  18. Sejmik Województwa Mazowieckiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  19. Sejmik Województwa Opolskiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  20. Sejmik Województwa Podkarpackiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  21. Sejmik Województwa Podlaskiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  22. Sejmik Województwa Pomorskiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  23. Sejmik Województwa Śląskiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  24. Sejmik Województwa Świętokrzyskiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  25. Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  26. Sejmik Województwa Wielkopolskiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  27. Sejmik Województwa Zachodniopomorskiego – wyniki wyborów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-06-28].
  28. Wyniki wyborów w Warszawie.
  29. Europoseł z PiS: Wybory mogły być sfałszowane. Pyta o nieważne głosy. gazeta.pl, 26 listopada 2010.
  30. Państwowa Komisja Wyborcza: Przyczyny nieważności głosów oddanych 12 listopada 2006 r. według kategorii jednostek samorządu terytorialnego.
  31. Państwowa Komisja Wyborcza: Przyczyny nieważności głosów oddanych 21 listopada 2010 r. według kategorii jednostek samorządu terytorialnego.

Linki zewnętrzne

edytuj