Wyspa Edwarda – wyspa o powierzchni 3 ha na Jeziorze Raczyńskim położona w woj. wielkopolskim w powiecie średzkim w Zaniemyślu.

Wyspa Edwarda
Ilustracja
Dom szwajcarski
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Akwen

Jezioro Raczyńskie

Powierzchnia

0,031[1] km²

Położenie na mapie gminy Zaniemyśl
Mapa konturowa gminy Zaniemyśl, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Wyspa Edwarda”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Wyspa Edwarda”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wyspa Edwarda”
Położenie na mapie powiatu średzkiego
Mapa konturowa powiatu średzkiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wyspa Edwarda”
Ziemia52°08′52″N 17°09′50″E/52,147778 17,163889

Charakterystyka edytuj

Nazwa wyspy pochodzi od hrabiego Edwarda Raczyńskiego, który w latach 1815–1845 był zarządcą gruntu na wyspie. Hrabia popełnił na tejże wyspie samobójstwo, strzelając sobie w głowę z armaty[2].

W latach 1817–1819 wybudował na niej modrzewiowy dom szwajcarski. Jest to budowla piętrowa, konstrukcji zrębowej, od wewnątrz ściany ceglane. Dachy kryte matami słomianymi, podtrzymywane przez słupy. Na ścianie domu tablica z 1971 upamiętniająca Mieczysława Orłowicza, często goszczącego w Zaniemyślu, którego imieniem nazwano pieszy szlak turystyczny z Zaniemyśla do Kórnika[1].

Florę wyspy stanowi ok. 60 dębów, z których 50 uznano za pomniki przyrody[3][4]. Wyspa odgrywała rolę ośrodka wypoczynkowego i atrakcji turystycznej, w sezonie letnim czynna była przeprawa promowa.

Zespół dworski na wyspie jest wpisany do rejestru zabytków woj. wielkopolskiego: dom szwajcarski pod numerem 2503/A, zaś park pod numerem 2124/A[5].

Od marca 2011 właścicielem wyspy jest gmina Zaniemyśl[6]. W latach 2011–2016 wykonano remont infrastruktury. W 2016 zarządcą wyspy zostało Powiatowe Centrum Rozwoju w Środzie Wielkopolskiej. Od lipca 2016 wyspa została ponownie otwarta dla zwiedzających.

 
Wyspa Edwarda

Przypisy edytuj

  1. a b Słownik krajoznawczy Wielkopolski. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992, s. 314. ISBN 83-01-10630-1.
  2. Hrabia, zostawszy sam na wyspie, ustawił na progu domku szwajcarskiego nabitą armatkę, ukląkł przed nią, przyłożył twarz do wylotu lufy i zapalił proch świecą przywiązaną do kija. Kula rozerwała prawie całą jego głowę, rozrzucając w dość dużym promieniu od armatki cząstki mózgu i czaszki. Witold Molik: Edward Raczyński. 1786-1845. Poznań: WBP, 1999, s. 234-235. ISBN 83-85811-63-4.
  3. Pomnik przyrody Dęby Raczyńskiego. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-12-09].
  4. Pomnik przyrody Edward Raczyński. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-12-09].
  5. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków woj. wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 222. [dostęp 2011-05-25].
  6. Wyspa Edwarda własnością gminy. 24.03.2011. [dostęp 2011-08-14].

Linki zewnętrzne edytuj