Wzgórze Kombatantów w Lwówku Śląskim

Wzgórze Kombatantów w Lwówku Śląskim (również skwer Kombatantów, Bucholec, Wzgórze Buchholza[1]; niem. Parkwirtschaft Buchholz[2], Buchholz[3]) – park w południowo-wschodniej części miasta Lwówek Śląski, przy ul. Kombatantów, w pobliżu Szwajcarii Lwóweckiej. Było to miejsce szczególne, urokliwe i reprezentacyjne w Lwówku. Park założony przez podskarbiego Scholza w 1813[4] jako reprezentacyjne miejsce spotkań i spacerów. Otoczenie parku stanowiły rozrzucone po okolicy ławeczki, muszla koncertowa, okazałym pawilonem, pomnikami[4] i altaną zwaną Świątynią Dumania (niem. Tempel)[5]. Zagospodarowana i utrzymywana część Parku Kombatantów zajmuje obecnie powierzchnię 1,60 ha, czyli mniej niż założenie parkowe z XX wieku.

Wzgórze Kombatantów w Lwówku Śląskim
Obiekt zabytkowy nr rej. b.d.
Ilustracja
Restauracja Pod Bukami (Buchholz) z widocznym pomnikiem, restauracją, muszlą koncertową, armatami i pomnikami lwów
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Lwówek Śląski

Powierzchnia

1,60 ha

Data założenia

1813

Położenie na mapie Lwówka Śląskiego
Mapa konturowa Lwówka Śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Wzgórze Kombatantów w Lwówku Śląskim”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wzgórze Kombatantów w Lwówku Śląskim”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wzgórze Kombatantów w Lwówku Śląskim”
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego
Mapa konturowa powiatu lwóweckiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wzgórze Kombatantów w Lwówku Śląskim”
Położenie na mapie gminy Lwówek Śląski
Mapa konturowa gminy Lwówek Śląski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Wzgórze Kombatantów w Lwówku Śląskim”
Ziemia51°06′03,3199″N 15°36′06,5984″E/51,100922 15,601833
Uroczystość przy pomniku Blüchera.
Powojenne uroczystości na Wzgórzu Kombatantów podczas VI Zlotu Kombatantów Ziemi Lwóweckiej. W tle Kamień Kombatantów.

Historia edytuj

 
Lew ze Wzgórza Kombatantów.

Przed II wojną światową, w górnej (południowej) części parku istniała restauracja[6][7] Pod Bukami[3]. Na wzniesieniu, przed wejściem do restauracji stały dwie armaty z bitew nad Bobrem[8], a boki schodów prowadzących do budynku strzegły dwa pomniki kamiennych lwów[9] (niem. Buchholz Löwe[10]), z których jeden[11], zachowany do współczesności, został przeniesiony na planty w Lwówku Śląskim i stoi przy Baszcie Bramy Lubańskiej (ul. Orzeszkowej)[12]. W zachodniej części Bucholca umiejscowiona była również muszla koncertowa.

Przy wjeździe do parku, od 1841 r.[13] znajdował się pomnik Gebharda Leberechta von Blüchera (niem. Blücher-Denkmal)[13]. Twórcą pomnika był berliński rzeźbiarz Christian Daniel Rauch. Pomnik został po 1945 roku poważnie zniszczony. Zachowało się jedynie mocno uszkodzone popiersie[14]. Zachowaną część pomnika można obecnie podziwiać w placówce historyczno-muzealnej w ratuszu w Lwówku Śląskim[15]. Pomnik pruskiego feldmarszałka w Lwówku Śląskim postawiono w tym miejscu, by upamiętnić pokonanie wojsk napoleońskich w drugiej bitwie nad Bobrem i uczcić zwycięstwo Blüchera nad wojskami VI koalicji antyfrancuskiej. Dzięki tym wydarzeniom, w późniejszych latach, Bucholec stał się miejscem uroczystych Blücherfestów (niem. Blücherfest), czyli hucznych zabaw ku czci feldmarszałka[16][17][18], m.in. opisywanymi przez dr. Augusta Hübnera, który obrazowo opisywał przebieg święta[1]. Według historii opowiedzianej przez Hübnera 20 sierpnia 1841 r., okolica Bucholca skrywa napoleońskie skarby[1].

Na południowym pograniczu obecnego parku i dawnego rezerwatu przyrody Szwajcaria Lwówecka (obecnie Park Krajobrazowy Doliny Bobru) znajduje się kamień pamięci Roberta Sachssego[19]. Nieco dalej na południe od parku znajdują się pozostałości obelisku[20]. W okolicy restauracji znajdował się jeszcze jeden obelisk – pomnik Fryderyka III (niem. Kaiser Friedrich Denkmal), dedykowany temu cesarzowi Niemiec[21].

Według niektórych doniesień w latach 1941–1942 doszło do wywiezienia licznych skrzyń ze Świeradowa-Zdroju, które przetransportowano ciężarówkami do Lwówka Śląskiego i umieszczono w tunelach pod Bucholcem, przy których budowie pracowało trzystu jeńców, którzy mieli zostać następnie straceni. Wejście do tunelu wysadzono później w powietrze. Tunel miał znajdować się gdzieś pod lub w okolicy stojącego na Bucholcu pomnika, a w skrzyniach znajdować się miały skarby ukryte w Lwówku Śląskim przez hitlerowców[22][23].

Po II wojnie światowej niemiecki Buchholz przemianowano na Wzgórze Kombatantów, choć spolszczona nazwa Bucholec funkcjonuje równolegle. Z czasem, w 1966 r.[24], w najwyższym miejscu założenia parkowego postawiono Kamień Kombatantów Ziemi Lwóweckiej[24], przy którym miały miejsce cykliczne zloty kombatantów ziemi lwóweckiej[25]. Na pomniku umieszczono napis: „Zlot Kombatantów Ziemi Lwóweckiej W Roku Tysiąclecia Państwa Polskiego”. Później na pomniku-postumencie umieszczane były pamiątkowe tabliczki z kolejnych Zlotów Kombatantów. Ostatni zlot miał miejsce w 1995 r.[26]

Po drugiej stronie ul. Kombatantów, która oddziela park od zabudowań, w czasach PRL istniał kemping Bóbr[27], a obecnie funkcjonuje Zajazd Leśny.

Z przedwojennych obiektów, oprócz rzeźby lwa i popiersia Blüchera, w miejscu parku zachowały się jedynie pozostałości pomników[4] i kamienne schodki[28][29] prowadzące niegdyś do restauracji.

W 2018 r. Park Kombatantów przeszedł niewielką modernizację – postawiono nowe ławki, altany i stworzono miejsce na ognisko[30]. Wzgórze Kombatantów to obecnie miejsce niewielkich wydarzeń, imprez i uroczystości[31].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Tajemnicze Wzgórze Buchholza [online], książki autorzy – Wydawnictwo Psychoskok [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  2. Lwówek Śląski – Restauracja „Buchholz” [online], Fotopolska [dostęp 2019-07-21].
  3. a b Gruss aus dem Buchholz b. Löwenberg i. Schl. [Dokument ikonograficzny], Hermann Hayder, 1905 [dostęp 2019-07-21].
  4. a b c Wzgórze Kombatantów, ul. Kombatantów, Lwówek Śląski [online], polska-org.pl [dostęp 2019-07-21].
  5. Wzgórze Kombatantów (Buchholz), Lwówek Śląski – 1898 rok [online], Fotopolska [dostęp 2019-07-21].
  6. Restauracja Buchholz (dawna), Lwówek Śląski [online], polska-org.pl [dostęp 2019-07-21].
  7. Lwówek Śląski – Restauracja „Buchholz” [online], Fotopolska [dostęp 2019-07-21].
  8. Pomnik Gebharda Leberechta von Blüchera (Blücher-Denkmal), Lwówek Śląski – 1920 rok [online], Fotopolska [dostęp 2019-07-21].
  9. Lwówek Śląski – Restauracja „Buchholz” [online], Fotopolska [dostęp 2019-07-21].
  10. Lwówek Śląski – Lew ze Wzgórza Kombatantów [online], Fotopolska [dostęp 2019-07-21].
  11. Rzeźba lwa, Lwówek Śląski [online], polska-org.pl [dostęp 2019-07-21].
  12. Google Maps [online], Google Maps [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  13. a b Lwówek Śląski – Pomnik Gebharda Leberechta von Blüchera [online], Fotopolska [dostęp 2019-07-21].
  14. Pomnik G. Blüchera, Lwówek Śląski [online], polska-org.pl [dostęp 2019-07-21].
  15. Pomnik G. Blüchera, Lwówek Śląski [online], polska-org.pl [dostęp 2019-07-21].
  16. Pomnik G. Blüchera, Lwówek Śląski [online], polska-org.pl [dostęp 2019-07-21].
  17. Lwówek Śląski – Łuk Triumfalny [online], Fotopolska [dostęp 2019-07-21].
  18. Lwówek Śląski – Festyny ku czci Blüchera [online], Fotopolska [dostęp 2019-07-21].
  19. Lwówek Śląski – Kamień pamięci Roberta Sachsse [online], Fotopolska [dostęp 2019-07-21].
  20. Lwówek Śląski – Obelisk [online], Fotopolska [dostęp 2019-07-21].
  21. Lwówek Śląski – Pomnik Fryderyka III [online], Fotopolska [dostęp 2019-07-21].
  22. Akcja, której nie było [online], menway.interia.pl [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  23. Lwówek Śląski i okolice [online], www.facebook.com [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  24. a b Kamień Kombatantów Ziemi Lwóweckiej, Lwówek Śląski [online], polska-org.pl [dostęp 2019-07-21].
  25. VI Zlot Kombatantów Ziemi Lwóweckiej, Lwówek Śląski [online], polska-org.pl [dostęp 2019-07-21].
  26. Roman Kulczycki, Wzgórze Kombatantów [online] [dostęp 2019-07-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-13] (pol.).
  27. n, Harcerze- strażakami, zapomniana historia… [online], infolwowek24.pl, 30 stycznia 2019 [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  28. Google Maps [online], Google Maps [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  29. Wzgórze Kombatantów, ul. Kombatantów, Lwówek Śląski [online], polska-org.pl [dostęp 2019-07-21].
  30. Google Maps: Report Inappropriate Image [online], www.google.com [dostęp 2019-07-21].
  31. https://powiatlwowecki.pl/pl/article/1835.

Linki zewnętrzne edytuj