XXXV Brygada Piechoty (II RP)

XXXV Brygada Piechotyjednostka taktyczna odradzającego się Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.

XXXV Brygada Piechoty
Historia
Państwo

 Polska

Rozformowanie

1921

Działania zbrojne
wojna polsko-bolszewicka
Bitwa pod Mławą
Organizacja
Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

18 Dywizja Piechoty

Wchodziła w skład 18 Dywizji Piechoty.

Działania brygady edytuj

Klęska brygady pod Iwaszczukami i Sitnem
Osobny artykuł: Bitwa pod Iwaszczukami.

24 lipca 1920 dowódca brygady nakazał 42 pp z trzema bateriami nacierać na głównym kierunku z Iwaszczuk, przez wzgórze 245 w kierunku na Chotyń. 9 pułk strzelców granicznych wsparty dwiema bateriami miał maszerować na Zabokrzyki i dalej na Boratyn i Korytno. Dwa bataliony 144 pp z dwiema bateriami miały obsadzić przejścia przez rzekę Płaszewkę. Szwadron 6 pułku ułanów prowadzić miał działania rozpoznawcze. Kompania saperów, pozostająca przy sztabie brygady, miała po zakończeniu natarcia fortyfikować pozycję obronną na wschód od rzeczki[1].

Już na wzgórzu 245 nieprzyjaciel stawił opór. 42 pułk piechoty nie zdołał przełamać jego obrony. Później nieprzyjaciel uderzył wzdłuż Płaszewki na 9 pułk strzelców granicznych. Strzelcy graniczni zaczęli się cofać, a odwodowy 144 pułk piechoty nie był w stanie udzielić wojskom pierwszego rzutu udzielić pomocy. XXXV Brygada rozpoczęła odwrót na Iwaszczuki[2].

9 pułk strzelców granicznych i 42 pułk piechoty wraz z taborami, częściowo w bezładzie, skupiły się w Iwaszczukach. Części 42 pp i 144 pp z artylerią obsadziły wzgórze na południe i zachód od wsi. W wyniku nieprzyjacielskiej szarży dowódca brygady wraz z całym sztabem dostał się do niewoli. Oddziały 144 pp i artylerii oraz batalion I/42 pp z dowódcą pułku majorem Zagórskim broniły się, lecz ostatecznie musiały rozpocząć odwrót w kierunku południowym. Nieprzyjaciel ze wszystkich stron okrążał maszerującą brygadę. Brygada wycofała się do Sitna. 144 pp poniósł w tych walkach duże straty. Z Sitna już w bezwładzie grupy żołnierzy wycofywali się ku pociągowi pancernemu „Pionier”. Dzięki działaniu pociągu pancernemu nie doszło do całkowitego rozbicia brygady.

Inna grupa wycofywała się wzdłuż szosy na Krupiec i dotarła na tyły XXXVI Brygady[3] i dalej kierowała się do Krupca. Na tę grupę uderzyła pościgowa brygada nieprzyjacielskiej jazdy, otwierając równocześnie ogień artylerii na Krupiec. Równocześnie część batalionu II/49 pp i 1/18 pap przeszła do kontrataku i zmusiła nieprzyjaciela do odwrotu za wzgórze. Krupiec trzymany był przez 49 pp i 1/18 pap aż do usunięcia wszystkich taborów i zorganizowania obrony Radziwiłłowa przez dowódcę dywizji[4].

Brygada w ofensywie nad Bugiem

W nocy z 30 września na 1 października 1920 Rosjanie wycofali większość sił sprzed odcinka Grupy gen. Krajowskiego, pozostawiając jedynie drobne oddziały, które cofając się niszczyły wszystkie mosty. 1 października XXXV BP przełamała opór nieprzyjaciela i stanęła na linii Dobrostawka – Pogost. Dowództwo XXXV BP rozlokowało się w Dobrostawce[5].

Struktura organizacyjna edytuj

do wyprawy kijowskiej[6] 8 VII 1920[7] 1 VIII 1920[8] 2 IX 1920[9]
Dowództwo Dowództwo
42 pułk piechoty 49 pułk piechoty I/42 pp 42 pp
I i II/144 pułku piechoty I/144 pp 49 pp
II/18 pułku artylerii polowej II/144 pp
4/6 pułku ułanów
1/XVIII kompanii saperów

Żołnierze brygady edytuj

Dowódcy brygady
stopień Imię i nazwisko okres pełnienia służby kolejne stanowisko
płk Stanisław Machcewicz[7] 1 lipca 1920[10] – 26 VII 1920[11])
płk Jan Szyszkowski był 24 lipca 1920 dostał się do niewoli
płk Józef Becker był 1 sierpnia 1920[8]
płk Gustaw Truskolaski[a] od 26 sierpnia 1920[12]
gen. Jan Ślepwron Wróblewski był 2 IX 1920[9] -27 IX[13] dowódca XXXVI Brygady Piechoty
płk Romuald Jelita Dąbrowski 27 IX[14][b] – 1 XII 1920
ppłk Jan Tabaczyński (w.z.) 1 XII 1920[16] – 25 I 1921
płk Romuald Jelita Dąbrowski 25 I 1921[16] -

Uwagi edytuj

  1. Rozkaz NDWP z 26 lipca 1920[11].
  2. Wyszczelski napisał: Odwołani zostali ze stanowisk dowódca 35 BP płk Machcewicz, którego zmienił gen. Jan Wróblewski, poprzednio kwatermistrz 1 Armii, i dowódca 36 BP płk Junosza-Załuski[15]. Przeczy to ustaleniom Zakrzewskiego[14]

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj