Xhem Hasa, znany także jako Xhemail Hasa lub Xhem Hasani (ur. marzec 1908 w Simnicy, zm. 6 maja 1945 w Beličicy) – albański wojskowy, jeden z najbardziej znanych działaczy Balli Kombëtar współpracujących z Osią.

Xhemë Hasa
Ilustracja
Xhem Hasa (w środku)
Data i miejsce urodzenia

1908
Simnica

Data i miejsce śmierci

6 maja 1945
Beličica

Przebieg służby
Lata służby

1943–1945

Formacja

Balli Kombëtar

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Życiorys edytuj

Xhemë Hasa pochodził z ubogiej, wielodzietnej rodziny i mieszkał w zachodniej Macedonii, będącą wówczas częścią Serbii, następnie Jugosławii[1]. Pracował jako rolnik na własnym gospodarstwie[1]. Antyalbańska polityka Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców (Jugosławii) zmusiła Hasę do porzucenia domu i emigracji do Albanii[1]. Tam wstąpił do wojska, gdzie po czasie uzyskał rangę oficera[1].

W 1941 wrócił na teren Macedonii, żeby pomagać Albańczykom zamieszkującym ten teren[1]. Po kapitulacji Włoch w 1943 był dowódcą oddziałów Balli Kombëtar w Macedonii[1][2][3][4]. Uważano go za kolaboranta i był znany z terroryzowania ludności bułgarskiej[a][2][3][4]. Był jednym z dowódców w walkach przeciwko albańskim, jak i jugosłowiańskim partyzantom[5]; Hasa, wraz z pomocą Niemiec pokonali jedną z partyzanckich brygad w potyczce między Debarem a Peshkopią[6][7].

6 maja 1945 został zabity przez żołnierzy Jugosłowiańskiej Armii Ludowej[1].

Uwagi edytuj

  1. Większość terytorum Macedonii należało ówcześnie do Bułgarii

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g Përmendorja e Ballistit të njohur Xhem Hasa - Gostivari. ballikombit.org, 2006-12-04. (alb.).
  2. a b Cohen & Riesman 1996 ↓, s. 100.
  3. a b Thomas & Abbott 1983 ↓, s. 27.
  4. a b Winnifrith 2002 ↓, s. 26.
  5. Pearson 2006 ↓, s. 228.
  6. Pearson 2004 ↓.
  7. Vebi Xhemaili: LUFTA E XHEMË-GOSTIVARIT PËR ÇLIRIM E BASHKIM KOMBËTAR. historia.ballikombetar.org. (alb.).

Bibliografia edytuj