Závadka nad Hronom
Závadka nad Hronom – wieś (obec) w środkowej Słowacji, położona w kraju bańskobystrzyckim, w powiecie Brezno.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Powiat | |
| Starosta |
Ján Tešlár[1] |
| Powierzchnia |
41,18[2] km² |
| Wysokość |
108[3] m n.p.m. |
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
+421 56[3] |
| Kod pocztowy |
072 33[3] |
| Tablice rejestracyjne |
BR |
Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego  | |
Położenie na mapie Słowacji  | |
| 48°51′N 19°55′E/48,850000 19,916667 | |
| Strona internetowa | |
Położenie edytuj
Wieś leży w dolinie Hronu, ograniczonej łańcuchem Niżnych Tatr od północy i pasmem Rudaw Słowackich od południa, w historycznym regionie Horehronie. Centrum zabudowy rozwinęło się u ujścia do Hronu jego lewobrzeżnego dopływu, potoku Hronec[6]. Przez miejscowość biegnie linia kolejowa nr 116 A Červená Skala – Banská Bystrica oraz droga krajowa nr 66[6].
Historia edytuj
Wieś została założona na prawie wołoskim już w XVI w.[7] Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z roku 1611[8]. Należała do rozległego "państwa" feudalnego z siedzibą na zamku murańskim[7]. Mieszkańcy zajmowali się pasterstwem, ubogim rolnictwem oraz pracą w lasach przy pozyskiwaniu drewna. Od XVIII w. na terenie wsi wydobywano rudę żelaza. Powstała huta i kuźnice napędzane kołami wodnymi, a później także walcownia blach. W XIX w. znacznie rozwinęła się hodowla owiec i wyrób owczych serów, a także produkcja płótna i sukiennictwo. Po wyczerpaniu złóż rudy i zaniku przemysłu zapanowało wielkie bezrobocie, skutkujące w latach międzywojennych znaczną emigracją[7].
Demografia edytuj
Według danych z dnia 31 grudnia 2012, wieś zamieszkiwało 2427 osób, w tym 1250 kobiet i 1177 mężczyzn[9].
W 2001 roku rozkład populacji względem narodowości i przynależności etnicznej wyglądał następująco[10]:
Ze względu na wyznawaną religię struktura mieszkańców kształtowała się w 2001 roku następująco[10]:
- Katolicy rzymscy – 89,02%
- Grekokatolicy – 1,26%
- Ewangelicy – 1,09%
- Ateiści – 4,98%
- Przedstawiciele innych wyznań – 0,08%
- Nie podano – 1,86%
Źródło: Štatistický úrad Slovenskej republiky
Zabytki edytuj
- Kościół katolicki z 1784 r. p.w. św. Jana Nepomucena. Murowany, z wieżą na osi, w stylu późnobarokowym, z wyposażeniem z tego samego okresu[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Lista wybranych wójtów, burmistrzów gmin i miast w wyborach do organów gminy. Štatistický úrad Slovenskej republiky. [dostęp 2013-09-09]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 41,18S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ a b c Mapa turystyczna. [dostęp 2024-01-17].
- ↑ a b c Kamil Linhart a kolektív: Slovenské rudohorie. Stolické vrchy, Muránska planina. Bratislava: Šport. Slovenské telovýchovné vydavateľstvo, 1987, s. 220-222, seria: Turistický sprievodca ČSSR č. 25.
- ↑ Statystyki ogólne miejscowości. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2013-09-09]. (ang.).
- ↑ Dane statystyczne dotyczące liczby mieszkańców. Štatistický úrad Slovenskej republiky. [dostęp 2013-09-09]. (słow.).
- ↑ a b Statystyki mieszkańców na podstawie spisu statystycznego z roku 2001. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2013-09-09]. (ang.).