Złotomysz amerykańska

gatunek gryzonia

Złotomysz amerykańska[13] (Ochrotomys nuttalli) – gatunek ssaka z podrodziny nowików (Neotominae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae)[14].

Złotomysz amerykańska
Ochrotomys nuttalli[1]
(Harlan, 1832)
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

chomikowate

Podrodzina

nowiki

Plemię

Ochrotomyini
Musser & Carleton, 2005[2]

Rodzaj

Ochrotomys
Osgood, 1909[3]

Gatunek

złotomysz amerykańska

Synonimy
Podgatunki[10][11]
  • O. n. nuttalli (Harlan, 1832)
  • O. n. aureolus (Audubon & Bachman, 1841)
  • O. n. flammeus (A.E. Goldman, 1941)
  • O. n. floridanus Packard, 1969[8]
  • O. n. lisae Packard, 1969[9]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[12]

Zasięg występowania edytuj

Złotomysz amerykańska występuje we wschodniej Ameryce Północnej zamieszkując zależności od podgatunku[10][11]:

  • O. nuttalli nuttalli – od południowej Wirginii na południe do południowo-zachodniej Alabamy (południowo-wschodnie Stany Zjednoczone).
  • O. nuttalli aureolus – od Kentucky i Wirginii Zachodniej na południe do północnej Alabamy i północnej Georgii (wschodnie Stany Zjednoczone).
  • O. nuttalli flammeus – wschodnia Oklahoma, południowo-zachodnie Missouri i Arkansas (środkowe Stany Zjednoczone).
  • O. nuttalli floridanusFloryda (południowo-wschodnie Stany Zjednoczone).
  • O. nuttalli lisae – od południowo-wschodniego Missouri i północnego Illinois na południe do północno-wschodniego Teksasu, Luizjany i Missisipi (południowo-środkowe Stany Zjednoczone).

Taksonomia edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1832 roku amerykański zoolog i paleontolog Richard Harlan nadając mu nazwę Arvicola nuttalli[4]. Holotyp pochodził z Norfolk w Wirginii, w Stanach Zjednoczonych[14]. Jedyny przedstawiciel rodzaju złotomysz[13] (Ochrotomys) który opisał w 1909 roku amerykański teriolog Wilfred Hudson Osgood[3] oraz plemienia Ochrotomyini które opisali w 2005 roku amerykańscy teriolodzy Guy G. Musser i Michael D. Carleton[2].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają pięć podgatunków[10].

Etymologia edytuj

  • Ochrotomys: gr. ωχρος ōkhros „jasnożółty”[15]; ους ous, ωτος ōtos „ucho”[16]; μυς mus, μυος muos „mysz”[17].
  • nuttalli: Thomas Nuttall (1786–1859), angielski botanik i zoolog[18].
  • aureolus: łac. aureolus „złoty, błyskotliwy”[19].
  • flammeus: łac. flammeus „ognisty, flaming, koloru płomienia, spalony”, od flamma „płomień”, od flagrare „płonąć, palić się”[19].
  • floridanus: Floryda, Stany Zjednoczone[19].
  • lisae: Lisa Ann Packard (1954–1965), córka amerykańskiego zoologa Roberta L. Packarda[20].

Morfologia edytuj

Długość ciała (bez ogona) 51–115 mm, długość ogona 50–97 mm, długość ucha 11–26 mm, długość tylnej stopy 12–29 mm; masa ciała 18–27 g[11].

Tryb życia edytuj

Ten mały gryzoń większość życia spędza między pędami dziko rosnących wiciokrzewów i kolcorośli. Buduje wśród nich solidne gniazda, w których może żyć zarówno jeden osobnik, jak i całą rodzina. W innym miejscu złociszka buduje proste gniazdo w kształcie platformy, służące jako jadalnia, gdzie w spokoju zjada stanowiące podstawę jej pokarmu nasiona i orzechy.

Rozmnażanie edytuj

Rozmnaża się od wiosny po początku jesieni. Ciąża trwa około 4 tygodni, a w miocie rodzą się zwykle 2 lub 3 młode.

Przypisy edytuj

  1. Ochrotomys nuttalli, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b G.G. Musser & M.D. Carleton: Superfamily Muroidea. W: D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference. Cz. 2. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 2005, s. 1060. ISBN 0-8018-8221-4. (ang.).
  3. a b W.H. Osgood. A revision of the mice of the American genus Peromyscus. „North American Fauna”. 28, s. 222, 1909. (ang.). 
  4. a b R. Harlan. Arvicola nuttalli. Description of a new species of quadruped of the genus Arvicola, of Lacepede, or Hypudaeus, of Illiger. „Monthly American Journal of Geology and Natural Science”. 1, s. 446, 1832. (ang.). 
  5. J.J. Audubon & J. Bachman. Descriptions of new species of quadrupeds inhabiting North America. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 1 (7), s. 98, 1843. (ang.). 
  6. A.H. Howell. Description of a new subspecies of the golden mouse. „Journal of Mammalogy”. 20 (4), s. 498, 1939. DOI: 10.2307/1374599. (ang.). 
  7. E.A. Goldman. A new western subspecies of golden mouse. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 54, s. 190, 1941. (ang.). 
  8. Packard 1969 ↓, s. 397.
  9. Packard 1969 ↓, s. 398.
  10. a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 370. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  11. a b c U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 365. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
  12. F. Cassola, Ochrotomys nuttalli, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-10-08] (ang.).
  13. a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 241. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  14. a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Ochrotomys nuttalli. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-28].
  15. Jaeger 1944 ↓, s. 150.
  16. Jaeger 1944 ↓, s. 158.
  17. Jaeger 1944 ↓, s. 141.
  18. B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 295. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
  19. a b c The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
  20. Packard 1969 ↓, s. 400.

Bibliografia edytuj