Zaburzenia rozwoju płci

Zaburzenia rozwoju płci[1], także zaburzenia determinacji i różnicowania płci[2]stany chorobowe związane z układem rozrodczym. Dokładniej mówiąc, terminy te odnoszą się do "wrodzonych schorzeń, w których rozwój płci chromosomalnej, gonadalnej lub anatomicznej jest nietypowy"[3]. Wyróżnia się różne rodzaje zaburzeń rozwoju płci, a ich wpływ na zewnętrzne i wewnętrzne organy rozrodcze jest bardzo zróżnicowany.

Zaburzenia rozwoju płci
Ilustracja
Skala Quigley – metoda opisywania rozwoju narządów płciowych w AIS
Klasyfikacje
MeSH

D012734

Termin ten wzbudził wiele kontrowersji, a badania wykazały, że osoby dotknięte tym zjawiskiem doświadczają jego negatywnego wpływu, a stosowana terminologia wpływa na wybór i stosowanie usług medycznych[4]. Światowa Organizacja Zdrowia i wiele czasopism medycznych nadal przywołuje zaburzenia rozwoju płci jako cechy lub zaburzenia interpłciowe[5]. Rada Europy i organizacja Inter-American Commission on Human Rights wezwały do dokonania przeglądu klasyfikacji medycznych, które niepotrzebnie medykalizują cechy interpłciowe[6][7][8].

Obecnie w oczekiwaniu na zaplanowane na 1 stycznia 2022 roku wejście w życie nowej klasyfikacji ICD-11[9] stosuje się równolegle nowy podział opracowany przez amerykańskie towarzystwo Lawson Wilkins Pediatric Endocrine Society (LWPES) oraz Europejskie Towarzystwo Endokrynologii Dziecięcej (ESPE). Tak jak w ICD-11, jest on oparty na klasyfikacji etiologicznej, w przeciwieństwie do poprzedniego opartego na morfologii gonad.

Klasyfikacja wg konsensusu LWPES/ESPE

edytuj

Klasyfikacja ICD10

edytuj
kod ICD10 nazwa choroby
ICD-10: Q56 Płeć niezdeterminowana i obojniactwo rzekome
ICD-10: Q56.0 Obojniactwo, niesklasyfikowane gdzie indziej
ICD-10: Q56.1 Męskie obojniactwo rzekome, niesklasyfikowane gdzie indziej
ICD-10: Q56.2 Żeńskie obojniactwo rzekome, niesklasyfikowane gdzie indziej
ICD-10: Q56.3 Obojniactwo rzekome, nieokreślone
ICD-10: Q56.4 Płeć niezdeterminowana, nieokreślona
ICD-10: E25 obojniactwo rzekome żeńskie, z zaburzeniami kory nadnerczy
ICD-10: E34.5 obojniactwo rzekome męskie, z opornością na androgeny
ICD-10: Q96-Q99 obojniactwo rzekome z określoną aberracją chromosomalną

Przypisy

edytuj
  1. Jolanta Słowikowska-Hilczer, Maria Szarras-Czapnik, Katarzyna Bajszczak, Zaburzenia rozwoju płci — nowa nomenklatura oraz wytyczne w postępowaniu terapeutycznym, „Seksuologia Polska”, 12 (2), 2014, ISSN 1731-9544 [dostęp 2019-09-04] (pol.).
  2. Krzysztof Kula, Jolanta Słowikowska-Hilczer, Zaburzenia determinacji i różnicowania płci, [w:] Gajewski i inni, Interna Szczeklika : podręcznik chorób wewnętrznych 2013, Kraków: Medycyna Praktyczna, 2013, s. 1312-1317, ISBN 978-83-7430-379-8, OCLC 857935396 [dostęp 2019-09-04] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-17].
  3. I A Hughes i inni, Consensus statement on management of intersex disorders, „Archives of Disease in Childhood”, 91 (7), 2006, s. 554–563, DOI10.1136/adc.2006.098319, ISSN 0003-9888, PMID16624884, PMCIDPMC2082839 [dostęp 2019-09-04].
  4. Emilie K. Johnson i inni, Attitudes towards "disorders of sex development" nomenclature among affected individuals, „Journal of Pediatric Urology”, 13 (6), 2017, 608.e1–608.e8, DOI10.1016/j.jpurol.2017.03.035, ISSN 1873-4898, PMID28545802 [dostęp 2019-09-05].
  5. Rebecca M. Jordan-Young, Peter H. Sönksen, Katrina Karkazis, Sex, health, and athletes, „BMJ (Clinical research ed.)”, 348, 2014, g2926, DOI10.1136/bmj.g2926, ISSN 1756-1833, PMID24776640 [dostęp 2019-09-05].
  6. Human rights and intersex people [online] [dostęp 2019-09-05] (ang.).
  7. http://www.oas.org/es/cidh/informes/pdfs/ViolenciaPersonasLGBTI.pdf
  8. https://fra.europa.eu/sites/default/files/fra-2015-focus-04-intersex.pdf
  9. World Health Assembly Update, 25 May 2019 [online], 25 maja 2019.

Bibliografia

edytuj

Zobacz też

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
  • Disorders of Sex Development Research Website [online], www.dsdgenetics.org [dostęp 2019-09-04].
  • Accord Alliance [online], Accord Alliance [dostęp 2019-09-04] (ang.).
  • Consortium on the Management of Disorders of Sex Development, DSD Guidelines [online], www.dsdguidelines.org [dostęp 2019-09-04].