Zachari Zachariew (generał)

bułgarski generał-pułkownik

Zachari Zachariew, nazwisko używane w ZSRR: Wołkan Siemionowicz Goranow (bułg. Захари Захариев (Волкан Семёнович Горанов), ur. 4 lutego 1904 w Basarbowie, zm. 29 kwietnia 1987 w Sofii) – bułgarski działacz komunistyczny i wojskowy, generał pułkownik, lotnik wojskowy, Bohater Ludowej Republiki Bułgarii (1974), Bohater Związku Radzieckiego (1936).

Zachari Zachariew
Захари Захариев
Wołkan Goranow (Волкан Горанов), Halil Ekrem
generał pułkownik generał pułkownik
Data i miejsce urodzenia

4 lutego 1904
Basarbowo

Data i miejsce śmierci

29 kwietnia 1987
Sofia

Przebieg służby
Lata służby

1924–1931, 1944–1973

Siły zbrojne

Wojskowe Siły Powietrzne
Brygady Międzynarodowe
Bułgarskie Siły Powietrzne

Główne wojny i bitwy

hiszpańska wojna domowa,
II wojna światowa

Odznaczenia
Bohater Ludowej Republiki Bułgarii Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego
Order Georgi Dimitrowa (Bułgaria) Order Lenina Order Czerwonej Gwiazdy Order Przyjaźni Narodów Medal „Za zasługi bojowe” Medal „Za umacnianie braterstwa broni”

Życiorys edytuj

Urodził się w rodzinie nauczyciela. W 1923 skończył gimnazjum w Razgradzie, podczas nauki związał się z kółkami marksistowskimi i wstąpił do Związku Młodzieży Robotniczej. Od 1924 służył w bułgarskiej armii, uczył się w szkole lotnictwa w Bożuriszte, w 1926 wstąpił do nielegalnej Bułgarskiej Partii Komunistycznej, w 1927 ukończył szkołę lotniczą i został lotnikiem wojskowym. Otrzymał stopień porucznika. W 1931 był jednym z organizatorów manifestacji pierwszomajowej, za co został aresztowany i oddany pod sąd, a następnie zwolniony z armii, później przeszedł na nielegalną stopę i w listopadzie 1931 wyemigrował do ZSRR. Mieszkał tam jako Wołkan Siemionowicz Goranow, został lotnikiem-instruktorem w lotniczej szkole floty cywilnej w Tambowie. W lipcu 1936 po wybuchu wojny domowej w Hiszpanii napisał list do ludowego komisarza obrony Woroszyłowa i przewodniczącego Kominternu Georgi Dimitrowa, deklarując gotowość walki po stronie Republiki Hiszpańskiej. Latem 1936 wraz z pierwszą grupą radzieckich ochotników przybył do Hiszpanii; miał tam dokumenty na tureckie nazwisko Halil Ekrem, ponieważ dobrze znał turecki. Walczył na Froncie Madryckim w składzie 1 Międzynarodowej Lotniczej Eskadry Bombowców, w której był pilotem bombowca Potez-54. Głównymi celami eskadry były lotniska buntowników w Grenadzie, port w Kadyksie i inne obiekty wojskowe. 31 października 1936 został ranny w ataku frankistowskich myśliwców. 31 grudnia 1936 został pierwszym cudzoziemcem uhonorowanym tytułem Bohatera Związku Radzieckiego.

Po powrocie do ZSRR został naczelnikiem szkoły lotnictwa cywilnego w Tambowie i otrzymał stopień pułkownika. Został też deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR 1 kadencji. W 1939 został szefem Zarządu Przysposobienia Bojowego Powietrznej Floty Powietrznej ZSRR. Po ataku Niemiec na ZSRR w czerwcu 1941 zwrócił się z prośbą o skierowanie na front, jednak został wysłany na tyły jako szef nowo utworzonego Zarządu Instytucji Edukacyjnych Cywilnej Floty Powietrznej ZSRR; w latach 1941-1944 w nadzorowanych przez niego instytucjach wyszkolono ponad 20 tysięcy lotników kierowanych do armii oraz cywilnego lotnictwa. Jesienią 1944 po przewrocie w Bułgarii wrócił do kraju, powracając do swojego prawdziwego nazwiska. Stał się tam jednym z organizatorów i kierowników bułgarskich Sił Powietrznych, w 1945 został zastępcą dowódcy Sił Powietrznych Bułgarii, 1947-1955 pełnił funkcję dowódcy Sił Powietrznych i jednocześnie wiceministra obrony Ludowej Republiki Bułgarii. W 1947 otrzymał stopień generała majora, a w 1951 generała porucznika bułgarskiej armii. W 1959 został wojskowym attaché Bułgarii w ZSRR, a 1965-1973 ponownie był wiceministrem obrony Bułgarii, otrzymał stopień generała pułkownika, w 1973 z powodu wieku został zwolniony z armii. Uchwałą Zgromadzenia Narodowego Ludowej Republiki Bułgarii z 1974 otrzymał tytuł Bohatera Ludowej Republiki Bułgarii z wręczeniem medalu "Złota Gwiazda" i Orderu Georgi Dimitrowa. Pracował w Komitecie Przyjaźni Bułgarsko-Radzieckiej. Otrzymał wiele bułgarskich orderów i medali, a także odznaczenia ZSRR, m.in. Order Przyjaźni Narodów (1974), posiadał też tytuł Zasłużonego Lotnika Ludowej Republiki Bułgarii (jako pierwszy otrzymał ten tytuł).

Bibliografia edytuj