Zacheuszek
Zacheuszki – krzyże apostolskie (niem. Apostelkreuze), świeczniki apostolskie (niem. Apostelleuchter)[1].
W kościołach katolickich zacheuszki są umieszczane w tych miejscach, zwyczajowo dwunastu, które biskup namaścił podczas dedykacji kościoła. Występują w formie klocka, płytki z symbolicznym krzyżykiem, są malowane, lub ryte w ścianie. Pod nimi umieszcza się jednoramienny świecznik lub lampkę. W rycie rzymskim podczas dedykacji (poświęcenia) kościoła zapalano 12 świec zwanych zacheuszkami[2].
Po soborze watykańskim II zredukowano liczbę namaszczenia ścian kościoła do czterech. Nie zakazano jednak namaszczenia w 12 miejscach (dwunastu Apostołów)[3].
Zwyczaj pochodzi z liturgii starogalijskiej[1]. Nazwa polska pochodzi od biblijnego imienia Zacheusz[4], który przyjął Jezusa Chrystusa w swoim domu[1] a tym samym dom pogardzanego celnika stał się domem, do którego wszedł Bóg. Świeczniki zapala się w rocznicę dedykacji kościoła[5].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Leksykon ↓, s. 1716.
- ↑ Leksykon ↓, s. 299.
- ↑ Leksykon ↓, s. 300.
- ↑ Sztuka L-Ż ↓, s. 346.
- ↑ Leksykon ↓, s. 1303.
Bibliografia edytuj
- Bogusław Nadolski: Leksykon liturgii. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 2006, s. 1339. ISBN 83-7014-531-0.
- Sztuka świata. Słownik terminów L-Ż. Warszawa: Arkady, 2013, s. 346. ISBN 978-83-213-4727-1.