Zachodnioeuropejski Egzarchat Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego

Zachodnioeuropejski Egzarchat Rosyjskiego Kościoła Prawosławnegoegzarchat podległy Patriarchatowi Moskiewskiemu obejmujący obszar Europy zachodniej. Został powołany przez patriarchę moskiewskiego i całej Rusi 21 kwietnia 1921. Funkcjonował do 1990. W 2018 r. został ustanowiony powtórnie.

Zachodnioeuropejski Egzarchat Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego
l'Exarchat patriarcal en Europe occidentale
Państwo

 Francja

Siedziba

Paryż
26, rue Péclet
75015 Paris

Data powołania

21 kwietnia 1921;
28 grudnia 2018 (reaktywacja)

Data zamknięcia

1990

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Sobór

Świętej Trójcy

Metropolita

metropolita korsuński i zachodnioeuropejski, patriarszy egzarcha Europy Zachodniej Antoni (Siewriuk)

Sufragan

biskup bogorodzki Ambroży (Munteanu)

Dane statystyczne (2019)
Liczba diecezji

5

Położenie na mapie Paryża
Położenie na mapie Francji
Położenie na mapie Île-de-France
Ziemia48°50′27,9″N 2°17′58,3″E/48,841083 2,299528
Strona internetowa

Historia edytuj

 
Metropolita Eulogiusz (Gieorgijewski)

Egzarchat został powołany dla prowadzenia opieki nad parafiami prawosławnymi w Europie Zachodniej. Początkowo jego zwierzchnikiem był wikariusz metropolity petersburskiego z tytułem zarządzającego parafiami rosyjskimi w Europie Zachodniej. Pierwszym pełniącym tę funkcję był metropolita Eulogiusz (Gieorgijewski), powołany 30 stycznia 1922 przez patriarchę Tichona. Katedrą egzarchatu był paryski sobór św. Aleksandra Newskiego.

W 1931 większość hierarchów egzarchatu na czele z metropolitą Eulogiuszem przeszła pod jurysdykcję patriarchy Konstantynopola tworząc Zachodnioeuropejski Egzarchat Parafii Rosyjskich, by zaprotestować przeciw postępowaniu Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego względem władz radzieckich. Kwestia poparcia Cerkwi dla białej emigracji i ruchów antybolszewickich była również tematem polemik prowadzonych przez przedstawicieli egzarchatu z Kościołem Prawosławnym poza granicami Rosji. Zwolennicy apolityczności struktur cerkiewnych związani z egzarchatem zyskali miano „eulogian”. Po II wojnie światowej siedziba egzarchatu najpierw znajdowała się w Paryżu, a następnie w Londynie.

W 1945 metropolita Eulogiusz zdecydował się na powrót pod jurysdykcję patriarchy Moskwy i został przyjęty. Decyzji tej nie przyjęła jednak do wiadomości większość kleru i wiernych egzarchatu, który postanowili pozostać w dotychczasowej jurysdykcji. Ten rozłam w środowiskach rosyjskiej emigracji, pogłębiający jeszcze dotychczasowe spory, przetrwał do końca istnienia egzarchatu. W 1990 sobór biskupów Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, podjął decyzję o reorganizacji zagranicznych eparchii i egzarchatów Kościoła, likwidując egzarchat zachodnioeuropejski[1].

W 2018 r. egzarchat zachodnioeuropejski został erygowany ponownie. Siedzibą egzarchy ponownie został Paryż, a na urząd został powołany biskup Jan (Roszczin). W jurysdykcji egzarchy znalazły się parafie Patriarchatu Moskiewskiego na terytorium Francji, Szwajcarii, Włoch, Holandii, Belgii, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Portugalii, Hiszpanii, Andory, Monako, Luksemburga i Liechtensteinu[2].

Egzarchowie zachodnioeuropejscy edytuj

Hierarcha Lata sprawowania obowiązków Uwagi
Eulogiusz (Gieorgijewski) 1922–1930 odszedł pod jurysdykcję patriarchy Konstantynopola
Eleuteriusz (Bogojawleński) 1930–1940 równolegle metropolita wileński i litewski; zrezygnował z urzędu z powodu złego stanu zdrowia[3]
Eulogiusz (Gieorgijewski) 1945–1946 wrócił pod jurysdykcję patriarchy Moskwy
Serafin (Łukianow) 1946–1949
Focjusz (Topiro) 1950–1951 równocześnie metropolita wileński
Borys (Wik) 1951–1954 równocześnie metropolita Berlina i całych Niemiec, locum tenens
Mikołaj (Jeriomin) 1954–1963 równocześnie biskup korsuński
Antoni (Bloom) 1963–1974 równocześnie metropolita suroski, do 1966 locum tenens
Nikodem (Rotow) 1974–1978 równocześnie metropolita leningradzki i nowogrodzki
Filaret (Wachromiejew) 1978–1984 równocześnie metropolita miński i słucki
Włodzimierz (Sabodan) 1984–1990 równocześnie metropolita rostowski i nowoczerkaski
Jan (Roszczin) 2018–2019
Antoni (Siewriuk) od 2019

Podział administracyjny edytuj

W skład egzarchatu wchodziły w różnych okresach następujące eparchie: suroska, brukselsko-belgijska, zuryska, haska i niderlandzka, chersoneska, berlińska i niemiecka.

Od 28 grudnia 2018 r. w skład reaktywowanego egzarchatu wchodzą następujące administratury:[4]

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj