Zagłębie Sosnowiec (piłka nożna)

polski klub piłkarski

Zagłębie Sosnowiecpolski klub piłkarski z Sosnowca, w latach 1955–1958, 1960–1986, 1989–1992, 2007–2008, 2018–2019 występujący na pierwszym poziomie rozgrywkowym. Od sezonu 2024/2025 występujący w II lidze. Czterokrotny zdobywca Pucharu Polski, czterokrotny wicemistrz Polski.

Zagłębie Sosnowiec
ilustracja
Przydomek

Sosnowiczanie, Zagłębiacy, Chłopcy znad Brynicy, Fanatycy znad Brynicy, Łowcy Hanysów, Łowcy Flag, ZS (Zagłębie Sosnowiec)

Maskotka

Łowca

Barwy

czerwono-zielono-białe

Data założenia

1906

Debiut w najwyższej lidze

20 marca 1955
Zagłębie – Górnik Radlin 4:0

Liga

II liga

Państwo

 Polska

Siedziba

Sosnowiec

Adres

ul. Kresowa 1
41-209 Sosnowiec

Stadion

ArcelorMittal Park
(Pojemność: 11 600)

Sponsor techniczny

Hummel

Właściciel

Miasto Sosnowiec 98%

Prezes

Rafał Collins

Trener

Marek Saganowski

Asystent trenera

Seweryn Gancarczyk

Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Strona internetowa

Historia

edytuj

Od KS Milowice do Unionu Sosnowiec

edytuj

Pierwsza organizacja sportowa na terenie Sosnowca powstała w 1906 – przy hucie „Milowice” w dzielnicy o tej samej nazwie. Wśród założycieli powstałego wówczas klubu sportowego byli: Aleksander Rene, Edward Michałowski i Józef Komander. Powstała drużyna nie miała stałego boiska – w piłkę grano praktycznie wszędzie tam, gdzie się dało.

W 1908 m.in. za prowadzenia nielegalnego klubu, aresztowany i osadzony w więzieniu w Łodzi został jeden z jego założycieli Aleksander Rene. Wydawało się, że nowo powstały klub nie ma szans na przetrwanie zwłaszcza że gubernator piotrkowski (któremu administracyjnie podlegał Sosnowiec) odmówił pomocy w stworzeniu w mieście filii petersburskiego Unionu.

Pomimo tak niesprzyjających okoliczności Rene nie rezygnował i jeszcze w 1908 r. zwrócił się z prośbą wprost do władz Unionu. Tym razem sprawę udało się załatwić pozytywnie i jeszcze w tym samym roku klubik z Sosnowca mógł nosić dumne miano „TS Union”. Organizacją nowego klubu zajął się m.in. wypuszczony na wolność Aleksander Rene.

Wtedy też powstał pierwszy w mieście plac do gry (stadionem to jeszcze to miejsce trudno było nazwać) przy skrzyżowaniu ulic Swobodnej i Starososnowieckiej[1], gdzie starano się rozgrywać mecze z drużynami ościennych miast. Union grał w barwach białych z poprzecznie przechodzącym czerwonym pasem. Oprócz drużyny piłkarskiej w klubie istniały również sekcje: cyklistów i kręglarska. W składzie Unionu grali: Peterek, Kwapisz, Nalewka, Bińkowski, Rene, Pladek, Plich, Kandziora, Twardoch, Kiel, Brinwgwald, Lenger, bracia Heizelmannowie, Oskar[2].

Czasy Victorii, KS Sosnowiec i Unii

edytuj

Podczas I wojny światowej wszelka działalność sportowa w Sosnowcu uległa zawieszeniu. Drużynę piłkarską udało się reaktywować dopiero pod koniec 1918, kiedy przy Towarzystwie Kulturalno-Oświatowym „Świt” powstał klub TS „Victoria”. Drużyna przyjęła barwy biało-zielone, a w jej składzie możemy odnaleźć m.in. braci Kiepurów (przez krótki czas w klubie grał późniejszy słynny tenor Jan Kiepura), Filipkowskiego, Judę, Okularczyka, Muszyńskiego, Rolskiego, Siwka, Słomczyńskiego, Wieprzyckiego, Wiewiórkę i Zygmuntowskiego.

W 1919 powstał drugi z sosnowieckich klubów – TS Sosnowiec (przemianowany w 1921 na KS Sosnowiec), który poprzez kierownika Aleksandra Rene nawiązywał do wcześniejszych sosnowieckich klubów – KS Milowice i Unionu.

Już w 1922 sosnowieccy działacze piłkarscy podjęli rozmowy nad stworzeniem jednej, silnej organizacji sportowej. Niestety nie udało się im wówczas dojść do porozumienia.

Do szczebla ogólnokrajowego (pierwszej ligi) Victoria miała szansę awansować w 1928, kiedy to po wygraniu kieleckiej klasy A (Sosnowiec należał wówczas administracyjnie do województwa kieleckiego), w pierwszej rundzie eliminacji drużyna zagrała z Garbarnią Kraków i Pogonią Katowice. Spotkania te zakończyły się jednak znaczącymi porażkami klubu.

Brak sukcesów na arenie ogólnopolskiej skłoniły działaczy do ponownego podjęcia rozmów w sprawie fuzji. Ostatecznie realizacja śmiałych planów doszła do skutku dopiero w 1931, kiedy to na bazie Victorii i KS Sosnowiec stworzono Unię Sosnowiec. Nowa drużyna miała rozgrywać swoje mecze na boisku przy Alei Mireckiego (otwartym kilka lat wcześniej w 1926). Pierwszym sprawdzianem nowej drużyny był mecz towarzyski z pierwszoligowym Ruchem Hajduki Wielkie zakończony zaszczytnym dla nowej drużyny remisem 1:1. Prezesem nowo utworzonego klubu został inż. Jerzy Bijasiewicz, a do zarządu weszli Bronisław Bitnerowski, Stanisław Iskry, Teofil Kubiczek i Aleksander Wiprzycki[3]. Wśród wybijających się graczy tego okresu widzimy: Dudka, Gwoździa, Słotę, Suwałę i Widawskiego. Klub oprócz sekcji piłki nożnej prowadził jeszcze sekcje: hokeja na lodzie, bokserską, gier sportowych, łyżwiarską, kolarską, motocyklową, lekkoatletyczną, tenisa ziemnego oraz turystyczno-krajoznawczą.

Unia Sosnowiec aż do wybuchu II wojny światowej swoją wyższość w klasie A udowadniała 4 -krotnie. W każdym z tych przypadków nie udawało się jednak awansować do pierwszej ligi.

Za pierwszym razem w 1933 drużyna zajęła drugie miejsce w pierwszej rundzie eliminacji za Naprzodem Lipiny (remis i porażka), a przed Olszą Kraków (zwycięstwo i porażka).

Trochę lepiej Unii poszło rok później, kiedy to odniosła zwycięstwo i remis nad Grzegórzeckim Kraków oraz remis i porażkę ze Śląsk Świętochłowice. Zajęte ponownie drugie miejsce nie dawało prawa do dalszych gier eliminacyjnych.

Ostatnią przed wojną szansę na awans drużyna z Sosnowca miała w 1939, którą jednak tak jak i poprzednio nie udało się wykorzystać. Co więcej Unia przegrała wówczas wszystkie cztery mecze i zajęła ostatnie miejsce w tabeli za Śląskiem Świętochłowice i Fablokiem Chrzanów.

W drużynie grał wtedy m.in. wyróżniający się junior, późniejszy prezes PZPN Wiesław Ociepka.

Późniejsze losy

edytuj

Podczas okupacji początkowo grano sporadycznie, potem przeprowadzano regularne konspiracyjne rozgrywki z udziałem zespołów z Czeladzi, Piasków, Dąbrowy Górniczej, Niwki, Będzina, Zagórza i Sosnowca.

Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Afera korupcyjna

edytuj

2 sierpnia 2007 Wydział Dyscypliny PZPN za udział w największej w historii polskiego futbolu ujawnionej aferze korupcyjnej ukarał Zagłębie Sosnowiec degradacją o jedną klasę rozgrywkową, karą czterech ujemnych punktów oraz grzywną w wysokości 50 tys. złotych. Karą punktową klub ukarany został w sezonie 2007/08 zaś karą degradacji w sezonie 2008/09[4]. Później karę punktów przeniesiono na sezon 2008/09.

Powrót i spadek z Ekstraklasy

edytuj

27 maja 2018, po zwycięstwie 1:0 z Ruchem Chorzów, Zagłębie Sosnowiec po 10 latach przerwy powróciło do Ekstraklasy. 5 maja 2019 po porażce ze Śląskiem Wrocław 2:4, klub spadł do I ligi.

 
Mecz z Wisłą Kraków, 28 października 2022

Dotychczasowe nazwy

edytuj
  • 1906 – Klub Sportowy Milowice
  • 1908 – Towarzystwo Sportowe Union Sosnowiec (jako filia Unionu Petersburg)
  • 1918 – Towarzystwo Sportowe Victoria Sosnowiec
  • 1919 – KS Sosnowiec
  • 1931 – Po fuzji KS Sosnowiec z Towarzystwem Sportowym Victoria Sosnowiec powstaje Unia Sosnowiec
  • 1945 – Robotniczy Klub Sportowy Sosnowiec
  • 1945 – Rejonowa Komenda Uzupełnień Sosnowiec
  • 1948 – ZKSM Unia Sosnowiec
  • 1949 – Zakładowy Klub Sportowy Stal Sosnowiec
  • 1962 – Górniczy Klub Sportowy Zagłębie Sosnowiec[5]
  • 1990 – Klub Sportowy Zagłębie Sosnowiec
  • 1993 – Stal Sosnowiec
  • 1994 – Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji Sosnowiec
  • 1995 – Sosnowieckie Towarzystwo Sportowe Zagłębie Sosnowiec
  • 2001 – Zagłębie Sosnowiec Sportowa Spółka Akcyjna
  • 2004 – Zagłębie Sosnowiec Spółka Akcyjna

Sukcesy

edytuj

Statystyki drużyny

edytuj
 
Historia występów Zagłębia Sosnowiec w rozgrywkach ligowych

Rekordy

edytuj

W pierwszej lidze 36 sezonów: 1955-58, 60-85/86, 89/90-91/92, 2007/08, 2018/19

Europejskie puchary

edytuj

  Legenda do wszystkich tabel:

  • Q – runda eliminacyjna, 1/16, 1/8, 1/4, 1/2 – odpowiednia faza rozgrywek, Grupa – runda grupowa, 1r gr – pierwsza runda grupowa, 2r gr – druga runda grupowa, F – finał, R – runda, PO – play-off
  • k. – rzuty karne, los. – losowanie, Dogr. – dogrywka, w. – zasada bramek strzelonych na wyjeździe
Sezon Rozgrywki Runda Przeciwnik Dom Wyjazd Ogólnie
1962/1963 Puchar Zdobywców Pucharów Q   Újpest FC 0–0 0–5 0–5
1963/1964 Puchar Zdobywców Pucharów 1R   Olympiakos SFP 1–0 1–2 2–2, 0–2 (N)
1971/1972 Puchar Zdobywców Pucharów 1R   Åtvidabergs FF 3–4 1–1 4–5
1972/1973 Puchar UEFA 1R   Vitória Setúbal 1–0 1–6 2–6
1977/1978 Puchar Zdobywców Pucharów 1R   PAOK FC 0–2 0–2 0–4
1978/1979 Puchar Zdobywców Pucharów 1R   SSW Innsbruck 2–3 1–1 3–4

Statystyki piłkarzy

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Piłkarze Zagłębia Sosnowiec.

Królowie strzelców

edytuj

Najskuteczniejsi strzelcy

edytuj

W meczach rozgrywanych w ekstraklasie najwięcej bramek zdobyli:

  1. Andrzej Jarosik 113
  2. Józef Gałeczka 98
  3. Włodzimierz Mazur 79
  4. Ginter Piecyk 61
  5. Czesław Uznański 42

Reprezentanci Polski

edytuj

W reprezentacji Polski grało 19 zawodników Zagłębia[6]. Zaszczytu tego dostąpili:

Występy zawodników w I lidze

edytuj

Najwięcej meczów rozegrali:

  1. Roman Bazan 304
  2. Włodzimierz Mazur 282
  3. Wojciech Rudy 275
  4. Andrzej Jarosik 265
  5. Zbigniew Seweryn 263

Trenerzy (po 1945)

edytuj
 
Tibor Kemeny – trener klubu w latach 1968–1970
 
Antoni Brzeżańczyk – trener klubu w latach 1972–1973
 
Andrzej Strejlau – trener klubu w 1980
 
Dariusz Dudek – trener klubu w latach 2017–2018, 2019-20, 2022-23
Lp. Imię i nazwisko Okres urzędowania
nieznany 1945 1956
1. Hubert Skolik 1.07.1956 1.01.1957
nieznany 1957 1962
2. Teodor Wieczorek 1.01.1962 30.06.1966
nieznany 1966 1968
3. Tibor Kemény 8.02.1968 30.06.1970
4. Ferenc Farsang 25.07.1970 30.06.1972
5. Antoni Brzeżańczyk 1.07.1972 30.06.1973
nieznany 1973 1974
6. Józef Gałeczka (1. kadencja) 1.07.1974 30.06.1975
nieznany 1975 1976
(6.) Józef Gałeczka (2. kadencja) 1.07.1976 31.12.1979
7. Andrzej Strejlau 1.01.1980 31.12.1980
nieznany 1980 1983
8. Hubert Kostka 26.04.1983 30.06.1983
nieznany 1983 1986
9. Jerzy Kopa 1.07.1986 27.12.1986
(6.) Józef Gałeczka (3. kadencja) 1.01.1987 30.06.1989
nieznany 1989 2000
10. Jerzy Dworczyk (1. kadencja) 22.10.2000 23 maja 2001
nieznany 2001 2002
11. Krzysztof Tochel 28 maja 2002 2.04.2006
12. Janusz Białek 4.04.2006 29.08.2006
(10.) Jerzy Dworczyk (2. kadencja) 29.08.2006 15 maja 2007
13. Robert Moskal 15 maja 2007 28.06.2007
14. Jerzy Kowalik 1.07.2007 23.10.2007
15. Andrzej Orzeszek (1. kadencja) 23.10.2007 30.10.2007
16. Romuald Szukiełowicz 31.10.2007 18.12.2007
(15.) Andrzej Orzeszek (2. kadencja) 18.12.2007 23.03.2008
17. Piotr Pierścionek 24.03.2008 8.09.2008
18. Miroslav Copjak 10.09.2008 15.12.2008
19. Janusz Kudyba 15.12.2008 14.04.2009
20. Jerzy Dworczyk 14.04.2009 30.06.2009
21. Piotr Pierścionek 14.04.2009 18 maja 2010
22. Marek Chojnacki 18 maja 2010 5.10.2010
p.o. Tomasz Łuczywek (tymczasowo) 6.10.2010 13.10.2010
23. Leszek Ojrzyński 13.10.2010 30.06.2011
24. Piotr Stach 1.07.2011 3.10.2011
p.o. Robert Stanek (tymczasowo) 3.10.2011 4.10.2011
25. Jerzy Wyrobek 4.10.2011 22.11.2012
26. Miroslaw Kmieć 22.11.2012 21.10.2013
p.o. Artur Derbin (tymczasowo) 21.10.2013 22.10.2013
p.o. Robert Stanek (tymczasowo) 21.10.2013 22.10.2013
27. Miroslaw Smyła 22.10.2013 9.03.2015
28. Robert Stanek (1. kadencja) 9.03.2015 11.06.2015
29. Artur Derbin (1. kadencja) 9.03.2015 11.06.2015
30. Romuald Szukiełowicz 11.06.2015 15.07.2015
(28.) Robert Stanek (2. kadencja) 15.07.2015 7 maja 2016
(29.) Artur Derbin (2. kadencja) 15.07.2015 7 maja 2016
32. Tomasz Łuczywek 7 maja 2016 6.06.2016
33. Jacek Magiera 6.06.2016 22.09.2016
34. Jarosław Araszkiewicz 23.09.2016 3.10.2016
35. Piotr Mandrysz 3.10.2016 29.11.2016
36. Dariusz Banasik 2.01.2017 18.08.2017
37. Dariusz Dudek (1. kadencja) 21.08.2017 8.10.2018
38. Valdas Ivanauskas 15.10.2018 30.06.2019
39. Radosław Mroczkowski 1.07.2019 27.09.2019
p.o. Michal Farkas (tymczasowo) 27.09.2019 30.09.2019
(37.) Dariusz Dudek (2. kadencja) 30.09.2019 28.04.2020
40. Krzysztof Dębek 1 maja 2020 6.11.2020
p.o. Łukasz Matusiak (tymczasowo) 6.11.2020 9.11.2020
41. Kazimierz Moskal 9.11.2020 7.09.2021
p.o. Łukasz Matusiak (tymczasowo) 9.09.2021 17.09.2021
p.o. Grzegorz Bąk (tymczasowo) 9.09.2021 17.09.2021
42. Artur Skowronek 17.09.2021 5.12.2022
(37.) Dariusz Dudek (3. kadencja) 7.12.2022 12.04.2023
p.o. Marcin Malinowski (tymczasowo) 12.04.2023 30.06.2023
43. Krzysztof Gorecko 1.07.2023 22.08.2023
(29.) Artur Derbin (3. kadencja) 22.08.2023 16.01.2024
44. Alaksandr Chackiewicz 16.01.2024 05.04.2024
45. Marek Saganowski 05.04.2024 obecnie

Prezesi klubu (po II wojnie światowej)

edytuj

Stadion

edytuj

Zagłębiowski Park Sportowy został otwarty 25 lutego 2023 r. Pojemność nowego stadionu przy Placu Zagłębia 1 w Sosnowcu wynosi 11600 widzów[7].

Kibice

edytuj
 
Kibice Zagłębia podczas meczu

Kibice Zagłębia Sosnowiec przyjaźnią się z kibicami Legii Warszawa[8] (od połowy lat 70.), Olimpii Elbląg (od drugiej połowy 2004 roku), BKS Stal Bielsko-Biała od 1982 roku[9], a także od niedawna z kibicami Czuwaju Przemyśl.

Piłkarze

edytuj

Obecny skład

edytuj
Stan na 7 października 2024 roku.
Nr Poz. Piłkarz
1 BR   Mateusz Kabała
2 OB   Oleksiy Bykov
3 OB   Grzegorz Janiszewski
4 OB   Roko Kurtović
6 OB   Andrzej Niewulis (kapitan)
7 PO   Szymon Zalewski
8 PO   Piotr Marciniec
9 NA   Kamil Biliński
10 PO   Patryk Mularczyk
11 NA   Bartosz Snopczyński
13 OB   Artem Suchocki
17 PO   Joel Valencia
18 PO   Piotr Mielczarek
19 PO   Mateusz Duda
Nr Poz. Piłkarz
20 PO   Miłosz Pawlusiński
21 NA   Emmanuel Agbor
22 OB   Miguel Acosta
23 OB   Bartosz Chęciński
25 OB   Paweł Szostek
27 OB   Bartosz Boruń
30 OB   Mikołaj Staniak
33 BR   Mateusz Kos
77 PO   Bartosz Zawojski
80 PO   Łukasz Uchnast
87 BR   Kacper Siuta
88 PO   Bartosz Paszczela
99 NA   Antoni Kulawiak

Sztab szkoleniowy

edytuj
Stan na 7 października 2024
Funkcja Imię i nazwisko
Trener Marek Saganowski
Asystent Bartłomiej Bobla
Asystent Marek Marciniak
Trener przygotowania fizycznego Marcin Nawrat
Trener bramkarzy Matko Perdijić
Fizjoterapeuta Maja Marczyńska
Masażysta Grzegorz Buczek
Kierownik drużyny Marcel Płachta
Kierownik techniczny Mirosław Janosz

Przypisy

edytuj
  1. Błędnie podano: przy Swobodnej i Staropogońskiej, gdyż ulice te nie zbiegają się ze sobą i są dość odległe.
  2. Mirosław Ponczek – „Męska piłka nożna w stuleciu miasta Sosnowca 1902-2002” Sosnowiec 2002, s. 11.
  3. Tamże s. 19.
  4. 90minut.pl: Zagłębie Sosnowiec ukarane degradacją. 90minut.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-09)].
  5. Roman Grzywonowicz, Wiadomości Zagłębia, 1962, [R. 7], Nr 4, 1962, s. 6 [dostęp 2024-10-08] (pol.).
  6. Za „Polski Związek Piłki Nożnej. Zarys historii 1919 – 1994”, Warszawa 1994.
  7. Luka Pawlik, Zagłębie – GKS Katowice: nowy stadion w Sosnowcu oficjalnie otwarty – minireportaż [online], Goal.pl, 26 lutego 2023 [dostęp 2023-02-27] (pol.).
  8. gazeta.pl: Historia zgody Zagłębia i Legii Warszawa.
  9. Zgody Zagłębia Sosnowiec. kibicezaglebia.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-29)].

Linki zewnętrzne

edytuj