Zagłębie Sosnowiec (piłka nożna)
Zagłębie Sosnowiec – polski klub piłkarski z Sosnowca, w latach 1955–1958, 1960–1986, 1989–1992, 2007–2008, 2018–2019 występujący na pierwszym poziomie rozgrywkowym. Od sezonu 2024/2025 występujący w II lidze. Czterokrotny zdobywca Pucharu Polski, czterokrotny wicemistrz Polski.
Przydomek |
Sosnowiczanie, Zagłębiacy, Chłopcy znad Brynicy, Fanatycy znad Brynicy, Łowcy Hanysów, Łowcy Flag, ZS (Zagłębie Sosnowiec) |
---|---|
Maskotka |
Łowca |
Barwy |
czerwono-zielono-białe |
Data założenia | |
Debiut w najwyższej lidze |
20 marca 1955 |
Liga | |
Państwo | |
Siedziba | |
Adres |
ul. Kresowa 1 |
Stadion |
ArcelorMittal Park |
Sponsor techniczny | |
Właściciel |
Miasto Sosnowiec 98% |
Prezes | |
Trener | |
Asystent trenera | |
Strona internetowa |
Historia
edytujOd KS Milowice do Unionu Sosnowiec
edytujPierwsza organizacja sportowa na terenie Sosnowca powstała w 1906 – przy hucie „Milowice” w dzielnicy o tej samej nazwie. Wśród założycieli powstałego wówczas klubu sportowego byli: Aleksander Rene, Edward Michałowski i Józef Komander. Powstała drużyna nie miała stałego boiska – w piłkę grano praktycznie wszędzie tam, gdzie się dało.
W 1908 m.in. za prowadzenia nielegalnego klubu, aresztowany i osadzony w więzieniu w Łodzi został jeden z jego założycieli Aleksander Rene. Wydawało się, że nowo powstały klub nie ma szans na przetrwanie zwłaszcza że gubernator piotrkowski (któremu administracyjnie podlegał Sosnowiec) odmówił pomocy w stworzeniu w mieście filii petersburskiego Unionu.
Pomimo tak niesprzyjających okoliczności Rene nie rezygnował i jeszcze w 1908 r. zwrócił się z prośbą wprost do władz Unionu. Tym razem sprawę udało się załatwić pozytywnie i jeszcze w tym samym roku klubik z Sosnowca mógł nosić dumne miano „TS Union”. Organizacją nowego klubu zajął się m.in. wypuszczony na wolność Aleksander Rene.
Wtedy też powstał pierwszy w mieście plac do gry (stadionem to jeszcze to miejsce trudno było nazwać) przy skrzyżowaniu ulic Swobodnej i Starososnowieckiej[1], gdzie starano się rozgrywać mecze z drużynami ościennych miast. Union grał w barwach białych z poprzecznie przechodzącym czerwonym pasem. Oprócz drużyny piłkarskiej w klubie istniały również sekcje: cyklistów i kręglarska. W składzie Unionu grali: Peterek, Kwapisz, Nalewka, Bińkowski, Rene, Pladek, Plich, Kandziora, Twardoch, Kiel, Brinwgwald, Lenger, bracia Heizelmannowie, Oskar[2].
Czasy Victorii, KS Sosnowiec i Unii
edytujPodczas I wojny światowej wszelka działalność sportowa w Sosnowcu uległa zawieszeniu. Drużynę piłkarską udało się reaktywować dopiero pod koniec 1918, kiedy przy Towarzystwie Kulturalno-Oświatowym „Świt” powstał klub TS „Victoria”. Drużyna przyjęła barwy biało-zielone, a w jej składzie możemy odnaleźć m.in. braci Kiepurów (przez krótki czas w klubie grał późniejszy słynny tenor Jan Kiepura), Filipkowskiego, Judę, Okularczyka, Muszyńskiego, Rolskiego, Siwka, Słomczyńskiego, Wieprzyckiego, Wiewiórkę i Zygmuntowskiego.
W 1919 powstał drugi z sosnowieckich klubów – TS Sosnowiec (przemianowany w 1921 na KS Sosnowiec), który poprzez kierownika Aleksandra Rene nawiązywał do wcześniejszych sosnowieckich klubów – KS Milowice i Unionu.
Już w 1922 sosnowieccy działacze piłkarscy podjęli rozmowy nad stworzeniem jednej, silnej organizacji sportowej. Niestety nie udało się im wówczas dojść do porozumienia.
Do szczebla ogólnokrajowego (pierwszej ligi) Victoria miała szansę awansować w 1928, kiedy to po wygraniu kieleckiej klasy A (Sosnowiec należał wówczas administracyjnie do województwa kieleckiego), w pierwszej rundzie eliminacji drużyna zagrała z Garbarnią Kraków i Pogonią Katowice. Spotkania te zakończyły się jednak znaczącymi porażkami klubu.
Brak sukcesów na arenie ogólnopolskiej skłoniły działaczy do ponownego podjęcia rozmów w sprawie fuzji. Ostatecznie realizacja śmiałych planów doszła do skutku dopiero w 1931, kiedy to na bazie Victorii i KS Sosnowiec stworzono Unię Sosnowiec. Nowa drużyna miała rozgrywać swoje mecze na boisku przy Alei Mireckiego (otwartym kilka lat wcześniej w 1926). Pierwszym sprawdzianem nowej drużyny był mecz towarzyski z pierwszoligowym Ruchem Hajduki Wielkie zakończony zaszczytnym dla nowej drużyny remisem 1:1. Prezesem nowo utworzonego klubu został inż. Jerzy Bijasiewicz, a do zarządu weszli Bronisław Bitnerowski, Stanisław Iskry, Teofil Kubiczek i Aleksander Wiprzycki[3]. Wśród wybijających się graczy tego okresu widzimy: Dudka, Gwoździa, Słotę, Suwałę i Widawskiego. Klub oprócz sekcji piłki nożnej prowadził jeszcze sekcje: hokeja na lodzie, bokserską, gier sportowych, łyżwiarską, kolarską, motocyklową, lekkoatletyczną, tenisa ziemnego oraz turystyczno-krajoznawczą.
Unia Sosnowiec aż do wybuchu II wojny światowej swoją wyższość w klasie A udowadniała 4 -krotnie. W każdym z tych przypadków nie udawało się jednak awansować do pierwszej ligi.
Za pierwszym razem w 1933 drużyna zajęła drugie miejsce w pierwszej rundzie eliminacji za Naprzodem Lipiny (remis i porażka), a przed Olszą Kraków (zwycięstwo i porażka).
Trochę lepiej Unii poszło rok później, kiedy to odniosła zwycięstwo i remis nad Grzegórzeckim Kraków oraz remis i porażkę ze Śląsk Świętochłowice. Zajęte ponownie drugie miejsce nie dawało prawa do dalszych gier eliminacyjnych.
Ostatnią przed wojną szansę na awans drużyna z Sosnowca miała w 1939, którą jednak tak jak i poprzednio nie udało się wykorzystać. Co więcej Unia przegrała wówczas wszystkie cztery mecze i zajęła ostatnie miejsce w tabeli za Śląskiem Świętochłowice i Fablokiem Chrzanów.
W drużynie grał wtedy m.in. wyróżniający się junior, późniejszy prezes PZPN Wiesław Ociepka.
Późniejsze losy
edytujPodczas okupacji początkowo grano sporadycznie, potem przeprowadzano regularne konspiracyjne rozgrywki z udziałem zespołów z Czeladzi, Piasków, Dąbrowy Górniczej, Niwki, Będzina, Zagórza i Sosnowca.
Afera korupcyjna
edytuj2 sierpnia 2007 Wydział Dyscypliny PZPN za udział w największej w historii polskiego futbolu ujawnionej aferze korupcyjnej ukarał Zagłębie Sosnowiec degradacją o jedną klasę rozgrywkową, karą czterech ujemnych punktów oraz grzywną w wysokości 50 tys. złotych. Karą punktową klub ukarany został w sezonie 2007/08 zaś karą degradacji w sezonie 2008/09[4]. Później karę punktów przeniesiono na sezon 2008/09.
Powrót i spadek z Ekstraklasy
edytuj27 maja 2018, po zwycięstwie 1:0 z Ruchem Chorzów, Zagłębie Sosnowiec po 10 latach przerwy powróciło do Ekstraklasy. 5 maja 2019 po porażce ze Śląskiem Wrocław 2:4, klub spadł do I ligi.
Dotychczasowe nazwy
edytuj- 1906 – Klub Sportowy Milowice
- 1908 – Towarzystwo Sportowe Union Sosnowiec (jako filia Unionu Petersburg)
- 1918 – Towarzystwo Sportowe Victoria Sosnowiec
- 1919 – KS Sosnowiec
- 1931 – Po fuzji KS Sosnowiec z Towarzystwem Sportowym Victoria Sosnowiec powstaje Unia Sosnowiec
- 1945 – Robotniczy Klub Sportowy Sosnowiec
- 1945 – Rejonowa Komenda Uzupełnień Sosnowiec
- 1948 – ZKSM Unia Sosnowiec
- 1949 – Zakładowy Klub Sportowy Stal Sosnowiec
- 1962 – Górniczy Klub Sportowy Zagłębie Sosnowiec[5]
- 1990 – Klub Sportowy Zagłębie Sosnowiec
- 1993 – Stal Sosnowiec
- 1994 – Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji Sosnowiec
- 1995 – Sosnowieckie Towarzystwo Sportowe Zagłębie Sosnowiec
- 2001 – Zagłębie Sosnowiec Sportowa Spółka Akcyjna
- 2004 – Zagłębie Sosnowiec Spółka Akcyjna
Sukcesy
edytuj- Mistrzostwa Polski:
- Puchar Polski:
- Puchar Ligi Polskiej:
- 2. miejsce (1x): 1978
- Półfinał Pucharu Karla Rappana (Intertoto): 1966/67.
- Mistrzostwo w International Soccer League, czyli promującej w Stanach Zjednoczonych piłkę nożną, czyli „europejską odmianę futbolu” amerykańskiej lidze międzynarodowej – i związany z tym udział w Finale Pucharu Ameryki tejże organizacji – 1964.
Statystyki drużyny
edytujRekordy
edytujW pierwszej lidze 36 sezonów: 1955-58, 60-85/86, 89/90-91/92, 2007/08, 2018/19
- Debiut w ekstraklasie:
- 20 marca 1955 z Górnikiem Radlin u siebie 4:0 (1:0)
- Najwyższa wygrana w I lidze:
- 9 kwietnia 1966 z ŁKS Łódź u siebie 6:0 (2:0)
- Najwyższe przegrane w I lidze:
- 14 sierpnia 1958 z ŁKS-em Łódź na wyjeździe 0:7 (0:5)
- 1 czerwca 1991 ze Śląskiem Wrocław na wyjeździe 0:7 (0:5)
- Zagłębie Sosnowiec zajmuje 15. miejsce w tabeli Wszech czasów Ekstraklasy.
Europejskie puchary
edytuj
|
Sezon | Rozgrywki | Runda | Przeciwnik | Dom | Wyjazd | Ogólnie |
---|---|---|---|---|---|---|
1962/1963 | Puchar Zdobywców Pucharów | Q | Újpest FC | 0–0 | 0–5 | 0–5 |
1963/1964 | Puchar Zdobywców Pucharów | 1R | Olympiakos SFP | 1–0 | 1–2 | 2–2, 0–2 (N) |
1971/1972 | Puchar Zdobywców Pucharów | 1R | Åtvidabergs FF | 3–4 | 1–1 | 4–5 |
1972/1973 | Puchar UEFA | 1R | Vitória Setúbal | 1–0 | 1–6 | 2–6 |
1977/1978 | Puchar Zdobywców Pucharów | 1R | PAOK FC | 0–2 | 0–2 | 0–4 |
1978/1979 | Puchar Zdobywców Pucharów | 1R | SSW Innsbruck | 2–3 | 1–1 | 3–4 |
Statystyki piłkarzy
edytujKrólowie strzelców
edytuj- Królowie strzelców w Ekstraklasie w barwach Zagłębia:
- 1964 – Józef Gałeczka – 18 bramek
- 1970 – Andrzej Jarosik – 18 bramek
- 1971 – Andrzej Jarosik – 13 bramek
- 1977 – Włodzimierz Mazur – 17 bramek
Najskuteczniejsi strzelcy
edytujW meczach rozgrywanych w ekstraklasie najwięcej bramek zdobyli:
- Andrzej Jarosik 113
- Józef Gałeczka 98
- Włodzimierz Mazur 79
- Ginter Piecyk 61
- Czesław Uznański 42
Reprezentanci Polski
edytujW reprezentacji Polski grało 19 zawodników Zagłębia[6]. Zaszczytu tego dostąpili:
- 57 – Jan Urban
- 38 – Wojciech Rudy w latach 1974–1981
- 25 – Andrzej Jarosik w latach 1965–1972
- 21 – Roman Bazan w latach 1963–1968
- 21 – Włodzimierz Mazur w latach 1976–1982
- 20 – Józef Gałeczka w latach 1962–1966
- 18 – Roman Strzałkowski w latach 1966–1970
- 8 – Włodzimierz Śpiewak
- 7 – Witold Majewski
- 3 – Witold Szyguła
- 3 – Czesław Uznański
- 2 – Marian Masłoń
- 1 – Jerzy Dworczyk
- 1 – Witold Kasperski
- 1 – Zdzisław Kostrzewa
- 1 – Józef Kowalczyk
- 1 – Jan Leszczyński
- 1 – Zbigniew Myga
- 1 – Zbigniew Mikołajów
Występy zawodników w I lidze
edytujNajwięcej meczów rozegrali:
- Roman Bazan 304
- Włodzimierz Mazur 282
- Wojciech Rudy 275
- Andrzej Jarosik 265
- Zbigniew Seweryn 263
Trenerzy (po 1945)
edytujLp. | Imię i nazwisko | Okres urzędowania | |
– | nieznany | 1945 | 1956 |
1. | Hubert Skolik | 1.07.1956 | 1.01.1957 |
– | nieznany | 1957 | 1962 |
2. | Teodor Wieczorek | 1.01.1962 | 30.06.1966 |
– | nieznany | 1966 | 1968 |
3. | Tibor Kemény | 8.02.1968 | 30.06.1970 |
4. | Ferenc Farsang | 25.07.1970 | 30.06.1972 |
5. | Antoni Brzeżańczyk | 1.07.1972 | 30.06.1973 |
– | nieznany | 1973 | 1974 |
6. | Józef Gałeczka (1. kadencja) | 1.07.1974 | 30.06.1975 |
– | nieznany | 1975 | 1976 |
(6.) | Józef Gałeczka (2. kadencja) | 1.07.1976 | 31.12.1979 |
7. | Andrzej Strejlau | 1.01.1980 | 31.12.1980 |
– | nieznany | 1980 | 1983 |
8. | Hubert Kostka | 26.04.1983 | 30.06.1983 |
– | nieznany | 1983 | 1986 |
9. | Jerzy Kopa | 1.07.1986 | 27.12.1986 |
(6.) | Józef Gałeczka (3. kadencja) | 1.01.1987 | 30.06.1989 |
– | nieznany | 1989 | 2000 |
10. | Jerzy Dworczyk (1. kadencja) | 22.10.2000 | 23 maja 2001 |
– | nieznany | 2001 | 2002 |
11. | Krzysztof Tochel | 28 maja 2002 | 2.04.2006 |
12. | Janusz Białek | 4.04.2006 | 29.08.2006 |
(10.) | Jerzy Dworczyk (2. kadencja) | 29.08.2006 | 15 maja 2007 |
13. | Robert Moskal | 15 maja 2007 | 28.06.2007 |
14. | Jerzy Kowalik | 1.07.2007 | 23.10.2007 |
15. | Andrzej Orzeszek (1. kadencja) | 23.10.2007 | 30.10.2007 |
16. | Romuald Szukiełowicz | 31.10.2007 | 18.12.2007 |
(15.) | Andrzej Orzeszek (2. kadencja) | 18.12.2007 | 23.03.2008 |
17. | Piotr Pierścionek | 24.03.2008 | 8.09.2008 |
18. | Miroslav Copjak | 10.09.2008 | 15.12.2008 |
19. | Janusz Kudyba | 15.12.2008 | 14.04.2009 |
20. | Jerzy Dworczyk | 14.04.2009 | 30.06.2009 |
21. | Piotr Pierścionek | 14.04.2009 | 18 maja 2010 |
22. | Marek Chojnacki | 18 maja 2010 | 5.10.2010 |
p.o. | Tomasz Łuczywek (tymczasowo) | 6.10.2010 | 13.10.2010 |
23. | Leszek Ojrzyński | 13.10.2010 | 30.06.2011 |
24. | Piotr Stach | 1.07.2011 | 3.10.2011 |
p.o. | Robert Stanek (tymczasowo) | 3.10.2011 | 4.10.2011 |
25. | Jerzy Wyrobek | 4.10.2011 | 22.11.2012 |
26. | Miroslaw Kmieć | 22.11.2012 | 21.10.2013 |
p.o. | Artur Derbin (tymczasowo) | 21.10.2013 | 22.10.2013 |
p.o. | Robert Stanek (tymczasowo) | 21.10.2013 | 22.10.2013 |
27. | Miroslaw Smyła | 22.10.2013 | 9.03.2015 |
28. | Robert Stanek (1. kadencja) | 9.03.2015 | 11.06.2015 |
29. | Artur Derbin (1. kadencja) | 9.03.2015 | 11.06.2015 |
30. | Romuald Szukiełowicz | 11.06.2015 | 15.07.2015 |
(28.) | Robert Stanek (2. kadencja) | 15.07.2015 | 7 maja 2016 |
(29.) | Artur Derbin (2. kadencja) | 15.07.2015 | 7 maja 2016 |
32. | Tomasz Łuczywek | 7 maja 2016 | 6.06.2016 |
33. | Jacek Magiera | 6.06.2016 | 22.09.2016 |
34. | Jarosław Araszkiewicz | 23.09.2016 | 3.10.2016 |
35. | Piotr Mandrysz | 3.10.2016 | 29.11.2016 |
36. | Dariusz Banasik | 2.01.2017 | 18.08.2017 |
37. | Dariusz Dudek (1. kadencja) | 21.08.2017 | 8.10.2018 |
38. | Valdas Ivanauskas | 15.10.2018 | 30.06.2019 |
39. | Radosław Mroczkowski | 1.07.2019 | 27.09.2019 |
p.o. | Michal Farkas (tymczasowo) | 27.09.2019 | 30.09.2019 |
(37.) | Dariusz Dudek (2. kadencja) | 30.09.2019 | 28.04.2020 |
40. | Krzysztof Dębek | 1 maja 2020 | 6.11.2020 |
p.o. | Łukasz Matusiak (tymczasowo) | 6.11.2020 | 9.11.2020 |
41. | Kazimierz Moskal | 9.11.2020 | 7.09.2021 |
p.o. | Łukasz Matusiak (tymczasowo) | 9.09.2021 | 17.09.2021 |
p.o. | Grzegorz Bąk (tymczasowo) | 9.09.2021 | 17.09.2021 |
42. | Artur Skowronek | 17.09.2021 | 5.12.2022 |
(37.) | Dariusz Dudek (3. kadencja) | 7.12.2022 | 12.04.2023 |
p.o. | Marcin Malinowski (tymczasowo) | 12.04.2023 | 30.06.2023 |
43. | Krzysztof Gorecko | 1.07.2023 | 22.08.2023 |
(29.) | Artur Derbin (3. kadencja) | 22.08.2023 | 16.01.2024 |
44. | Alaksandr Chackiewicz | 16.01.2024 | 05.04.2024 |
45. | Marek Saganowski | 05.04.2024 | obecnie |
Prezesi klubu (po II wojnie światowej)
edytuj- 1945–1945 Jan Nalepa
- 1946–1947 Marian Rodzaj
- 1948–1950 Wacław Heldt
- 1951–1958 Eugeniusz Zawadzki
- 1958–1959 Lucjan Kochański
- 1960–1961 Henryk Studencki
- 1962–1966 Franciszek Wszołek
- 1967–1967 Bronisław Wartak
- 1968–1972 Zdzisław Sender
- 1973–1973 Mieczysław Kopka
- 1974–1978 Marian Gustek
- 1979–1980 Jan Rodzoń
- 1980–1982 Krzysztof Krajewski
- 1983–1986 Franciszek Gaździk
- 1987–1990 Marian Janowski
- 1991–1991 Andrzej Wydrychiewicz
- 1992–1992 Jan Szot
- 1993–1995 Maciej Opalski
- 1995–2001 Leszek Baczyński
- 2001–2003 Francesco Cimminelli
- 3 lipca 2003 – 20 czerwca 2007 Giancarlo Motto
- 21 czerwca 2007 – 24 czerwca 2007 Irena Kurdziel
- 25 czerwca 2007 – 17 grudnia 2007 Leszek Baczyński
- 24 stycznia 2008 – 7 lipca 2010 Paweł Hytry
- 8 lipca 2010 – 29 czerwca 2011 Marek Adamczyk
- 30 czerwca 2011 – 2013 Leszek Baczyński
- 2013–2021 Marcin Jaroszewski
- 2021–2022 Łukasz Girek
- 2022–2024 Arkadiusz Aleksander
- 2024- Katarzyna Biały
Stadion
edytujZagłębiowski Park Sportowy został otwarty 25 lutego 2023 r. Pojemność nowego stadionu przy Placu Zagłębia 1 w Sosnowcu wynosi 11600 widzów[7].
Kibice
edytujKibice Zagłębia Sosnowiec przyjaźnią się z kibicami Legii Warszawa[8] (od połowy lat 70.), Olimpii Elbląg (od drugiej połowy 2004 roku), BKS Stal Bielsko-Biała od 1982 roku[9], a także od niedawna z kibicami Czuwaju Przemyśl.
Piłkarze
edytujObecny skład
edytuj- Stan na 7 października 2024 roku.
Nr | Poz. | Piłkarz |
---|---|---|
1 | BR | Mateusz Kabała |
2 | OB | Oleksiy Bykov |
3 | OB | Grzegorz Janiszewski |
4 | OB | Roko Kurtović |
6 | OB | Andrzej Niewulis (kapitan) |
7 | PO | Szymon Zalewski |
8 | PO | Piotr Marciniec |
9 | NA | Kamil Biliński |
10 | PO | Patryk Mularczyk |
11 | NA | Bartosz Snopczyński |
13 | OB | Artem Suchocki |
17 | PO | Joel Valencia |
18 | PO | Piotr Mielczarek |
19 | PO | Mateusz Duda |
Sztab szkoleniowy
edytuj- Stan na 7 października 2024
Funkcja | Imię i nazwisko |
---|---|
Trener | Marek Saganowski |
Asystent | Bartłomiej Bobla |
Asystent | Marek Marciniak |
Trener przygotowania fizycznego | Marcin Nawrat |
Trener bramkarzy | Matko Perdijić |
Fizjoterapeuta | Maja Marczyńska |
Masażysta | Grzegorz Buczek |
Kierownik drużyny | Marcel Płachta |
Kierownik techniczny | Mirosław Janosz |
Przypisy
edytuj- ↑ Błędnie podano: przy Swobodnej i Staropogońskiej, gdyż ulice te nie zbiegają się ze sobą i są dość odległe.
- ↑ Mirosław Ponczek – „Męska piłka nożna w stuleciu miasta Sosnowca 1902-2002” Sosnowiec 2002, s. 11.
- ↑ Tamże s. 19.
- ↑ 90minut.pl: Zagłębie Sosnowiec ukarane degradacją. 90minut.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-09)].
- ↑ Roman Grzywonowicz , Wiadomości Zagłębia, 1962, [R. 7], Nr 4, 1962, s. 6 [dostęp 2024-10-08] (pol.).
- ↑ Za „Polski Związek Piłki Nożnej. Zarys historii 1919 – 1994”, Warszawa 1994.
- ↑ Luka Pawlik , Zagłębie – GKS Katowice: nowy stadion w Sosnowcu oficjalnie otwarty – minireportaż [online], Goal.pl, 26 lutego 2023 [dostęp 2023-02-27] (pol.).
- ↑ gazeta.pl: Historia zgody Zagłębia i Legii Warszawa.
- ↑ Zgody Zagłębia Sosnowiec. kibicezaglebia.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-29)].
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona klubu (pol.)