Zakład przyrodoleczniczy „Wojciech”

Zakład przyrodoleczniczy „Wojciech” (niem. Marienbad[1])– zakład przyrodoleczniczy w Lądku-Zdroju, wzniesiony w 1680, przebudowany w latach 1878–1880 w stylu neobarokowym; najokazalszy i najstarszy obiekt balneologiczny w uzdrowisku w Lądku-Zdroju.

Zakład przyrodoleczniczy „Wojciech”
Symbol zabytku nr rej. 558/1986 z 22 grudnia 1971
Ilustracja
Widok od południowego zachodu
Państwo

 Polska

Miejscowość

Lądek-Zdrój

Adres

pl. Mariański 13

Styl architektoniczny

neobarok

Architekt

Hermann Voelkel

Kondygnacje

2

Rozpoczęcie budowy

1678 r.

Ukończenie budowy

1680 r.

Ważniejsze przebudowy

1878-1880 r.

Położenie na mapie Lądku-Zdroju
Mapa konturowa Lądku-Zdroju, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zakład przyrodoleczniczy „Wojciech””
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Zakład przyrodoleczniczy „Wojciech””
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Zakład przyrodoleczniczy „Wojciech””
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zakład przyrodoleczniczy „Wojciech””
Położenie na mapie gminy Lądek-Zdrój
Mapa konturowa gminy Lądek-Zdrój, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zakład przyrodoleczniczy „Wojciech””
Ziemia50°20′37,71″N 16°53′18,74″E/50,343808 16,888539
Wnętrze kopuły

Historia edytuj

Budowla została wzniesiona w latach 1678–1680, pierwotnie nazwano ją Marienbad[2]. Wzorem dla budowniczych była łaźnia turecka w Budzie"[3]. W latach 1878-1880 obiekt został przebudowany w stylu neobarokowym[2]. Od roku 1974 do 1998. budowla była wielokrotnie restaurowana i remontowana[3]. Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 22 grudnia 1971 roku obiekt został wpisany do rejestru zabytków[4].

Jednym z gości zakładu był król pruski Fryderyk II, który od 5 do 24 sierpnia 1765 roku leczył się tam, biorąc kąpiele w wodzie ze źródła[3]. Poza nim w „Wojciechu” bywało wiele innych znanych osób, między innymi: książę Antoni Henryk Radziwiłł, prezydent USA John Quincy Adams, Oskar Kolberg, Iwan Turgieniew, Józef Cyrankiewicz Władysław Gomułka[5] i Lech Wałęsa[6].

Architektura edytuj

Zakład to obiekt dwukondygnacyjny, wzniesiony na planie koła i posiadający cztery ryzality wejściowe[2]. Ryzality są akcentowane frontonami, przerwanymi portykami wgłębnymi lub arkadowymi podcieniami. Front ozdobiony herbem Lądka-Zdroju[7]. Wszystkie elewacje posiadają bogate podziały pilastrami[2]. Wnętrze jest nakryte centralną kopułą, zwieńczoną wysoką latarnią z parami kolumn, które podtrzymują mniejszą kopułę z lukarnami[2]. Wnętrze utrzymane jest w stylu łaźni tureckiej[8]. Wewnątrz budynku znajduje się źródło „Wojciech”, zasilające także basen[3]. Na parterze obiektu odbywają się fizykoterapie oparte na wodzie mineralnej takie jak kąpiele perełkowe, natryski, wirówki i inne zabiegi balneologicznych, również z wykorzystaniem borowiny[9]. Na piętrze budynku urządzona jest pijalnia wód mineralnych i hotel z 47 miejscami noclegowymi w 23 pokojach[3].

Galeria edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Lądek-Zdrój [online], Dolny Śląsk, 17 lipca 2017 [dostęp 2024-02-04] (ang.).
  2. a b c d e Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 178. ISBN 83-213-4366-X.
  3. a b c d e Wratislaviae Amici. [dostęp 2014-05-01].
  4. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  5. Marek Perzyński: Lądek Zdrój. Wrocław: Wrocławski Dom Wydawniczy, 2005, s. 34. ISBN 83-921271-0-2.
  6. Lech Wałęsa przebywa na kuracji w Lądku-Zdroju. [dostęp 2020-09-22].
  7. Dom zdrojowy Wojciech. [dostęp 2024-03-26].
  8. Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 16. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo PTTK "Kraj", 1993, s. 175. ISBN 83-85773-06-1.
  9. Uzdrowisko Lądek-Długopole S.A.. [dostęp 2014-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-05)].

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj