Zakłady dla dzieci robotnic zagranicznych w III Rzeszy

Zakłady dla dzieci robotnic zagranicznych w III Rzeszy (niem. Ausländerkinder-Pflegestätte, także Säuglingsheim, Entbindungsheim) – zakłady tworzone od 1943 dla niemowląt i dzieci robotnic zagranicznych, w tym polskich, w III Rzeszy. Ze względu na niedożywienie śmiertelność przekraczała w nich często 50%, a nawet dochodziła do 90%[1]. Serwisy internetowy Krieg gegen Kinder informuje o ponad 400 takich zakładach.

Tablica pamiątkowa upamiętniająca 76 polskich i 15 rosyjskich niemowląt zmarłych z wycieńczenia w domu dziecka w Velpke w 1944 roku
Tablica pamiątkowa na zbiorowej mogile zamordowanych dzieci, na cmentarzu w Rühen
Zbiorowa mogiła ok. 100 polskich i rosyjskich dzieci, ofiar zakładu dla dzieci w Rühen, w latach 1944–1945

Robotnice zmuszano często do aborcji. Część dzieci przekazano niemieckim rodzinom do adopcji. Głównych sprawców tych zbrodni osądzono w procesie RuSHA.

Oddziałowa komisja ścigania zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Poznaniu prowadzi dwa śledztwa:

  • S. 5/00/Zn – zakład w Wąsoszu
  • S. 58/03/Zn – zbrodnie na terenie III Rzeszy.

8 maja 2001 w Brunszwiku poświęcono tablicę pamiątkową na cmentarzu przy Hochstraße.

Na cmentarzu w Rühen znajduje się zbiorowa mogiła z tablicą pamiątkową, poświęconą polskim i rosyjskim dzieciom.

Lista zakładów, obozów i cmentarzy

edytuj
  • Wąsosz, Säuglings- und Altersheim St. Josefsstift für Säuglinge und Kleinkinder St. Josefsstift
  • Langenhagen, Godshorn[2]
  • Słupsk, obóz przejściowy przy ulicy Deotymy.
  • Brunszwik, Entbindungsheim fuer Ostarbeiterinnen, Broitzemer Str. 200, cmentarz przy Hochstraße, ponad 360 dzieci[3]
  • Velpke, Powiat Helmstedt, Kinderheim – po wojnie brytyjski sąd skazał dwóch Niemców na śmierć za zabójstwo polskich dzieci[4]
  • Gantenwald, gmina Bühlerzell, pomnik na cmentarzu „Ausländerkinder-Pflegestätte”[5][6]. W zakładzie urodziło się 50 dzieci, z tego zmarło 20 i jedna matka, 12 pochowano na cmentarzu.
  • Drezno, Dr.-Todt-Straße 120 (Radeburger Straße 12a), Auslandskinderpflegestätte, urodziło się tu 497 dzieci, spośród pozostawionych w obozie zmarło w ciągu roku ponad 40%[7]
  • Gienau, Siecke 3, zmarło 12 niemowląt[8]
  • Pasawa i okolice, zbrodnie opisane przez Annę Elisabeth Rosmus, m.in. w Wintergrün. Verdrängte Morde
  • Wolfsburg (przy Schachtweg) oraz Rühen – domy opieki i zakłady dla dzieci zagranicznych robotników przymusowych, pracujących w fabryce Volkswagena[9][10]

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Schwangerschaften und Kinder [online], bundesarchiv.de [zarchiwizowane z adresu 2024-09-25] (niem.).
  2. Niemcy: Książka o zmarłych dzieciach polskich robotnic przymusowych | Polonia.net. polonia.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-11)]..
  3. METALODLEW – Odlewamy Zadowolenie | Poświęcenie Cmentarza Wojennego w Brunszwiku.
  4. Trial of Heinrich Gerike and Seven Others. The Velpke Children’s Home Case. United Nations War Crimes Commission, 1948 [online], ess.uwe.ac.uk [zarchiwizowane z adresu 2008-01-12] (ang.)..
  5. Gedenkstätten [online], crailsheim.de [dostęp 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2007-09-28] (niem.).
  6. GS01 [online], museen-in-hohenlohe-franken.de [zarchiwizowane z adresu 2007-09-29] (niem.)..
  7. Gravuren des Krieges – Mahndepots in Dresden | Ort 60 [online], dresden-1945.de [zarchiwizowane z adresu 2012-11-21] (niem.)..
  8. Gienau [online], jak-lueneburg.de [zarchiwizowane z adresu 2007-09-27] (niem.)..
  9. Olga Doleśniak-Harczuk: W Brunszwiku śpią polskie dzieci. Tu nigdy nie było spokojnie. niezalezna.pl, 2020-11-03. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-09-25)].
  10. "Ausländer-Kinderheim" am Schachtweg [online], wolfsburg.de [zarchiwizowane z adresu 2024-09-25] (niem.).

Bibliografia

edytuj
  • Cordula Wächtler, Irmtraud Heike, Janet Anschütz, Stephanus Fischer Gräber ohne Namen, Die toten Kinder Hannoverscher Zwangsarbeiterinnen, Vsa Verlag, 2006, ISBN 3-89965-207-X.
  • Haida, Gerd E., Koziol, Michael S., Schmidt, Alfred: Gantenwald. Eine „Ausländerkinder-Pflegestätte”, w: Faschismus in Deutschland, Köln 1985, s. 194–229.
  • Lamberg-Scherl, Inge, Förtsch, Folker: „...leistungsfähige Arbeitskräfte billigst zur Verfügung stellen”. Fremdarbeiterinnen im Altkreis Hall 1939-1945, w: Folker Förtsch, Andreas Maisch (Hgg.), Frauenleben in Schwäbisch Hall 1933-1945. Realitäten und Ideologien, Schwäbisch Hall 1997, S. 245–273.
  • Anna Elizabeth Rosmus, Wintergrün. Verdrängte Morde, Labhard-Verlag 2000, ISBN 3-926937-11-4.

Linki zewnętrzne

edytuj