Zamętnica

rodzaj roślin

Zamętnica (Zannichellia L.) – rodzaj roślin z rodziny rdestnicowatych, czasem wyłączany w monotypową rodzinę zamętnicowatych (Zannichelliaceae), obejmujący 6 gatunków występujących na całym świecie z wyjątkiem Antarktyki. Gatunkiem rodzimym flory Polski jest zamętnica błotna.

Zamętnica
Ilustracja
Zamętnica błotna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

żabieńcowce

Rodzina

rdestnicowate

Rodzaj

zamętnica

Nazwa systematyczna
Zannichellia L.
Sp. Pl. 969. 1753
Typ nomenklatoryczny

Zannichellia palustris L.[3]

Synonimy
  • Pelta Dulac
  • Pseudalthenia (Graebn.) Nakai
  • Vleisia Toml. & Posl.[4]

Morfologia i biologia edytuj

Rośliny wodne, zanurzone, zasiedlające wody słodkie lub brachiczne. Kłącze płożące, przeważnie smukłe, rozgałęzione, ukorzeniające się w węzłach. Pędy wydłużone, smukłe, bardzo rozgałęzione. Liście zanurzone, siedzące, naprzemianległe, niemal naprzeciwległe lub stłoczone w węzłach, równowąskie, całobrzegie, z wyraźną żyłką główną. Rośliny jednopienne. Kwiaty bardzo drobne, jednopłciowe, wyrastające pachwinowo pojedynczo lub zebrane w wierzchotkę. Kwiaty męskie pojedyncze, szypułkowe, pozbawione okwiatu, 1- lub 2-pręcikowe. Pręciki o smukłych nitkach, z 2-pylnikowymi główkami. Kwiaty żeńskie z filiżankowatym okwiatem, siedzące, 1–9-słupkowe, wolne. Szyjki słupków proste, smukłe, wydłużone, zakończone skośno tarczowatymi znamionami. Owoce niełupko- lub orzeszkokształtne, lekko spłaszczone. Nasiona bez bielma[5].

Systematyka edytuj

Rodzaj m.in. w systemie Cronquista z 1981[6] i Takhtajana z 2009 wyłączany był w rodzinę zamętnicowatych Zannichelliaceae[7].

Systematyka według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Klad okrytonasienne, klad jednoliścienne (monocots), rząd żabieńcowce (Alismatales), rodzina rdestnicowate (Potamogetonaceae)[2].

Gatunek flory Polski[8]
  • zamętnica błotna (Zannichellia palustris L.)
    • podgatunek zamętnica błotna typowa (Zannichellia palustris L. subsp. palustris)
    • podgatunek zamętnica błotna trzoneczkowata (Zannichellia palustris L. subsp. pedicellata (Wahlenb. & Rosén) Hegi)
Pozostałe gatunki[4]

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-01-23] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-04-25].
  4. a b Zannichellia. World Checklist of selected plant families. Kew Gardens. [dostęp 2011-02-07]. (ang.).
  5. Youhao Guo, Robert R. Haynes i C. Barre Hellquist: Flora of China. Vol. 23: Zannichelliaceae. [dostęp 2011-02-07].
  6. Arthur Cronquist: An integrated system of classification of flowering plants. New York: Columbia University Press, 1981, s. 1068-1069. ISBN 0-231-03880-1.
  7. Armen Takhtajan: Flowering Plants. Springer Netherlands, 2009, s. 612. ISBN 978-1-4020-9609-9.
  8. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 204, ISBN 978-83-62975-45-7.