Zamek Rozafy[1] (alb.: Kalaja e Shkodrës) – zamek w pobliżu Szkodry, w północno-zachodniej Albanii.

zamek Rozafy
Symbol zabytku nr rej. X1025
Ilustracja
Państwo

 Albania

Miejscowość

Szkodra

Położenie na mapie Albanii
Mapa konturowa Albanii, u góry nieco na lewo znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „zamek Rozafy”
Ziemia42°02′47,52″N 19°29′37,40″E/42,046533 19,493722
Strona internetowa

Według legendy nazwa twierdzy pochodzi od imienia kobiety – Rosaphy (Rozafy), którą żywcem zamurowano w murach zamku, aby jego mury nie zawaliły się po raz kolejny[2].

Zamek wznosi się na skalistej górze, na południe od Szkodry, otoczony rzekami Buna i Drin. W przeszłości otoczony terenami podmokłymi, z własnym ujęciem wody był niezwykle trudny do zdobycia. Z uwagi na swoje strategiczne położenie wzgórze, na którym zbudowano zamek było zamieszkane od czasów antycznych. Na wzgórzu miała znajdować się twierdza iliryjska, opanowana przez Rzymian w 167 p.n.e. Badania prowadzone na terenie twierdzy przez zespół kierowany przez prof. Piotra Dyczka doprowadziły w latach 2011–2012 do odkrycia jednego z najważniejszych ośrodków kultury iliryjskiej w północnej części Albanii[3].

Zamek, który przetrwał do dnia dzisiejszego, pochodzi z czasów dominacji weneckiej. Po przejęciu Rozafat w 1396 Wenecjanie dokonali jego przebudowy i umocnienia. W czasach osmańskich zamek stanowił centrum administracyjne do 1863, kiedy urzędnicy przenieśli się do miasta. Od tej pory zamek należał do garnizonu wojsk osmańskich. W historii Albanii znany jest przede wszystkim z heroicznej obrony przeciwko Turkom osmańskim w czasie bitwy o Szkodrę 1478-1479. Był także oblegany przez wojska czarnogórskie w czasie I wojny bałkańskiej. 7 kwietnia 1939 w czasie włoskiej inwazji na Albanię dwóch oficerów albańskich ostrzeliwało z zamku oddziały włoskie, dopóki nie skończyła im się amunicja[4].

Zamek zachował się w dobrym stanie i jest udostępniony do zwiedzania. Łączna długość murów przekracza 600 m, otaczają one obszar o powierzchni 9 ha. W 2022 był jedną z najczęściej odwiedzanych przez turystów atrakcji turystycznych Albanii[5].

Przypisy edytuj

  1. Polski egzonim uchwalony na 104. posiedzeniu KSNG, zmieniony na 111. posiedzeniu.
  2. H.T. Norris, Islam in the Balkans: Religion and Society Between Europe and the Arab World, C. Hurst & Co. Publishers 1993, s.62
  3. Djana Kolaj, Zbulimi i arkeologeve polake Kryeqendra Ilire ka qene Rozafa [online], shqiperia.com, 2012 [dostęp 2018-07-21] (alb.).
  4. O. Pearson, Albania and King Zog: independence, republic and monarchy 1908–1939, I.B.Tauris, 2004, s.454
  5. Rozafa, kalaja e preferuar e turistëve [online], gazetatema.net, 2022 [dostęp 2022-10-13] (alb.).

Bibliografia edytuj