Zapylak fioletowy

Zapylak fioletowy
	Campylopterus hemileucurus
	(Deppe, 1830)
	; samiec
	; samica
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	krótkonogie
Rodzina	kolibrowate
Podrodzina	kolibry
Plemię	Trochilini
Rodzaj	Campylopterus
Gatunek	zapylak fioletowy
Synonimy
	Trochilus hemileucurus Deppe, 1830;
	Trochilus hemileucurus Deppe, 1830;
Podgatunki
	C. h. hemileucurus (Deppe, 1830); C. h. mellitus Bangs, 1902;
	C. h. hemileucurus (Deppe, 1830); C. h. mellitus Bangs, 1902;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zapylak fioletowy^[3] (Campylopterus hemileucurus) – gatunek małego ptaka z rodziny kolibrowatych (Trochilidae). Zasiedla Amerykę Centralną i południowy Meksyk.

Podgatunki i zasięg występowania edytuj

Wyróżnia się dwa podgatunki C. hemileucurus^[4]^[5]:

C. h. hemileucurus (Deppe, 1830) – południowy Meksyk do południowo-środkowej Nikaragui
C. h. mellitus Bangs, 1902 – Kostaryka i zachodnia Panama

Morfologia edytuj

długość ciała: 15,2 cm^[6]
rozpiętość skrzydeł: 8,3 cm^[6]
masa ciała^[7]
- samce: 11,8 g
- samice: 9,5 g

Jest to największy koliber Ameryki Centralnej^[8]. Występuje dymorfizm płciowy. U samca dolne części ciała i brzuch są ciemnofioletowe lub niebieskie, a po stronie grzbietowej ciemnozielone lub czarne. Samice na spodzie ciała są zielonkawe, na wierzchu czarne. U obu płci występuje fioletowe gardło. Ogon jest czarny z białym zakończeniem. Pióra mają fioletową lub granatową opalizację. Dziób długi i zagięty^[6].

Środowisko edytuj

Środowiskiem życia tego gatunku są nadbrzeżne zbocza górskie, lasy w głębi lądu i tropikalne łąki^[6], ale spotykany jest także na obrzeżach lasów, plantacjach bananów czy w ogrodach z kwiatami^[8]. Nie migruje, ponieważ pożywienie jest dostępne cały rok i są dostępne dobre miejsca do lęgów^[6]. W Meksyku spotykany jest głównie na wysokości 500–2000 m n.p.m., a w Kostaryce 1500–2400 m n.p.m., choć poza sezonem lęgowym schodzi też na niższe wysokości^[8].

Pożywienie edytuj

Podobnie jak większość kolibrów żywi się nektarem, ale i owadami, jak muchówki, pająki, błonkoskrzydłe, chrząszcze i inne małe stawonogi. Nektar pobiera najchętniej z jasno ubarwionych kwiatów, szczególnie z rodzaju Marcgravia, największe zainteresowanie wykazują kwiatami czerwonymi i żółtymi. W trakcie sezonu lęgowego często latają nad strumieniami, łapiąc komary. Ta technika jest pospolita u wszystkich kolibrów^[6].

Rozród edytuj

Campylopterus hemileucurus wyprowadza 2 lęgi w sezonie trwającym w porze deszczowej, od maja do sierpnia^[6]. Rola samca w zasadzie ogranicza się do zalotów i kopulacji. Samica buduje gniazdo na gałęzi krzewu lub drzewa, zwykle nad strumieniem^[9]. Zazwyczaj składa 2 jaja, a inkubacja trwa 20–21 dni. Pisklęta po wykluciu ważą 1,05–1,17 g. Po 11 lub 12 dniach uzyskują właściwą dla dorosłych osobników masę, a po 22–24 dniach są w pełni opierzone. Samica opiekuje się młodymi, które żywią się pająkami. Wiek umożliwiający rozród, długość życia i wielkość terytorium nie są znane^[6].

Status edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje zapylaka fioletowego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Całkowita liczebność populacji według szacunków z 2008 roku mieści się w przedziale 50–500 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji nie jest znany^[2]^[10].

Przypisy edytuj

↑ Campylopterus hemileucurus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Campylopterus hemileucurus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Trochilini Vigors, 1825 (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-25].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hummingbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-25]. (ang.).
↑ Violet Sabrewing (Campylopterus hemileucurus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h P. Boyd, H. Vining: ADW: Campylopterus hemileucurus: Information. [dostęp 2012-06-16]. (ang.).
↑ J. del Hoyo, A. Elliot, J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World, Volume 5, Barn-owls to Hummingbirds. s. 759. ISBN 84-87334-25-3.
↑ ^a ^b ^c Dema L, Tshering: Violet Sabrewing (Campylopterus hemileucurus). [w:] Neotropical Birds Online (red. T. S. Schulenberg) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, 2011. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-10)]. (ang.).
↑ Violet Sabrewings. [w:] BeautyOfBirds.com [on-line]. Avianweb LLC. [dostęp 2020-08-25]. (ang.).
↑ BirdLife International: Violet Sabrewing (Campylopterus hemileucurus) - BirdLife Species Factsheet. [dostęp 2012-06-16]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Campylopterus hemileucurus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Campylopterus hemileucurus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Trochilini Vigors, 1825 (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-25].

[ioc-4] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hummingbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-25]. (ang.).

[ibc-5] Violet Sabrewing (Campylopterus hemileucurus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. (ang.).

[adw-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h P. Boyd, H. Vining: ADW: Campylopterus hemileucurus: Information. [dostęp 2012-06-16]. (ang.).

[hbw-7] J. del Hoyo, A. Elliot, J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World, Volume 5, Barn-owls to Hummingbirds. s. 759. ISBN 84-87334-25-3.

[neo-8] Dema L, Tshering: Violet Sabrewing (Campylopterus hemileucurus). [w:] Neotropical Birds Online (red. T. S. Schulenberg) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, 2011. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-10)]. (ang.).

[bob-9] Violet Sabrewings. [w:] BeautyOfBirds.com [on-line]. Avianweb LLC. [dostęp 2020-08-25]. (ang.).

[bl-10] BirdLife International: Violet Sabrewing (Campylopterus hemileucurus) - BirdLife Species Factsheet. [dostęp 2012-06-16]. (ang.).

[3]

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]