Zasłonakowate (Cortinariaceae R. Heim ex Pouzar) – rodzina grzybów znajdująca się w rzędzie pieczarkowców (Agaricales)[1].

Zasłonakowate
Ilustracja
Zasłonak purpurowoblaszkowy (Cortinarius semisanguineus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

zasłonakowate

Nazwa systematyczna
Cortinariaceae R. Heim ex Pouzar
Česká Mycol. 37: 174 1983
Typ nomenklatoryczny

Cortinarius (Pers.) Gray

Charakterystyka edytuj

Grzyby kapeluszowe o mięsistym owocniku, często uderzająco ubarwione. Szczególnie typowe są kolory żółtawe, czerwonawe lub brązowawe. Skórka kapelusza może być sucha, jedwabiście włóknista, promieniście włóknista, łuszcząca się, lepka lub śliska. Brzeg kapelusza czasami może być prążkowany. Hymenofor blaszkowaty, trzon centralny. Kształt i właściwości trzonu są ważne dla identyfikacji i systematycznej klasyfikacji gatunku. Może być suchy, lepki lub śliski, a czasami ma bulwiastą podstawę. Często tworzy się na nim pierścień lub strefa pierścieniowa. Są to pozostałości osłony, które u wielu gatunków mogą rozpadać się na wczesnym etapie rozwoju. Blaszki są często w tym samym kolorze co czapka, ale mogą być też w innym kolorze. Z wiekiem zmieniają kolor na mniej lub bardziej rdzawobrązowy z powodu brązowawego pyłu zarodników. Ostrza blaszek są u niektórych gatunków orzęsione ze względu na występowanie cheilocystyd. Strzępki często barwią się jodem, sprzążki mogą być obecne lub nieobecne. Mogą występować cystydy. Podstawki są 2- lub 4-zarodnikowe. Bazydiospory o mniej lub bardziej brązowawym zabarwieniu mogą mieć różny kształt (od prawie kulistego do wydłużonego) i mogą być cienkie do grubościennych. Są gładkie lub brodawkowate, zwykle bez pory rostkowej[2].

Rosną na ziemi lub na drewnie[3].

Systematyka edytuj

Według aktualizowanej klasyfikacji Index Fungorum bazującej na Dictionary of the Fungi do rodziny tej należą rodzaje:

Liczne rodzaje dawniej zaliczane do tej rodziny w wyniku badań filogenetycznych uznane zostały za synonimy rodzaju Cortinarius[4]. Polskie nazwy na podstawie pracy Władysława Wojewody z 2003 r.[5]

Przypisy edytuj

  1. Index Fungorum [online] [dostęp 2021-10-25].
  2. Paul F. Cannon, Paul MM. Kirk, Fungal families of the world. CABI Europe, Wallingford: Oxfordshire (UK), 2007, s. 87, ISBN 978-0-85199-827-5.
  3. Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0.
  4. a b CABI databases [online] [dostęp 2023-01-14].
  5. Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.