Zasada dyferencji – zasada wywodząca się z częściowego egalitaryzmu Johna Rawlsa, według której nierówności w życiowym położeniu jednostki mogą być usprawiedliwione tylko wtedy, gdy powiązane są z korzyścią dla jednostek znajdujących się w najgorszym położeniu.

Zasada dyferencji
Na osiach wykresu oznaczono użyteczności człowieka A i B. Od punktu 0, do punktu a zasada dyferencji jest spełniona. Nierówność społeczną pomiędzy A i B oznacza odległość pomiędzy prostą o nachyleniu 450 a krzywą P. Punkt a jest również maksimum funkcji dobrobytu społecznego Rawlsa.

Przykładowo, gdy człowiekowi A powodzi się w życiu lepiej (np. jest majętny) niż człowiekowi B oraz jakieś działania lub czynniki poprawiają sytuację człowieka B (np. ma on prawo do piastowania dowolnych urzędów), to taki stan jest pożądany niezależnie od tego, czy poprawia się w nim sytuacja osoby A. Rawls argumentuje tę tezę, faktem iż wiele cech jakie posiadamy nie zależy od nas samych (np. nie wybieraliśmy swojej rodziny, czy też talentów jakie posiadamy), nie powinny one zatem wpływać na nasze szanse życiowe, czy perspektywy.

Bibliografia edytuj

  • John Rawls, Teoria sprawiedliwości, wyd. pol., Wyd. PWN, Warszawa, 1994, s. 107
  • Nicola Acocella, Zasady polityki gospodarczej, Andrzej Wojtyna (tłum.), Warszawa: PWN, 2002, s. 82, ISBN 83-01-13821-1, OCLC 749608388.