Zawzięci (mac. Тврдоглави) – powieść Slavko Janevskiego, opublikowana w 1969 r.

Zawzięci
Тврдоглави
Autor

Slavko Janevski

Typ utworu

powieść

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Jugosławia

Język

macedoński

Data wydania

1971

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1981

Wydawca

Czytelnik

Przekład

Halina Kalita

Powieść na język polski przełożyła Halina Kalita. Powieść ukazała się w 1981 r. nakładem wydawnictwa Czytelnik i była poprzedzona przedmową Krzysztofa Wrocławskiego.

Akcja powieści rozpoczyna się w 1835 r. we wsi Kukulino, gdzieś na bałkańskiej prowincji. Ali-beg, właściciel jedynego młyna w okolicy podniósł opłatę za usługi młynarskie, zakazując jednocześnie mieszkańcom wsi budowania prywatnych młynów. Wieśniacy zbuntowali się jednak i postanowili sprowadzić z daleka kamienie młyńskie i założyć własne młyny, by nie płacić zawyżonych cen za korzystanie z młyna Ali-bega. W drogę do Lesnowa, gdzie zamówiono nowe kamienie młyńskie, wyruszają 43 osoby z własnymi zaprzęgami, jednak z upływem czasu okazuje się, iż całą wyprawę prześladuje pech: zaczynają ginąć ludzie, członkowie wyprawy mają wrażenie, że ktoś ich śledzi, nie sprzyjają im warunki atmosferyczne, przyroda oraz oddziały tureckie.

Jak pisze Marian Jakóbiec, Zawzięci tylko z pozoru jest powieścią historyczną, opowiadaną z punktu widzenia prostego człowieka z ludu, ponieważ dylematy filozoficzno-moralne, zawarte w jego opowiadaniu, mają wymiar ogólnonarodowy, określają charakter mieszkańców tego jeszcze w XIX wieku przez Boga i ludzi zapomnianego kraju, ich mrówczą pracowitość, podporządkowanie tego, co robią celom nadrzędnym[1]. W odróżnieniu od poprzednich powieści Janevskiego, Zawzięci mają wyraźnie zarysowaną fabułę. Wykorzystane zostały w utworze rozwiązania fabularne, które mogą nasuwać skojarzenia ze schematami typowymi dla westernu[2], choć akcja utworu rozgrywa się na obszarze Półwyspu Bałkańskiego.

Przypisy edytuj

  1. M. Jakóbiec, Literatury narodów Jugosławii, [w:] Dzieje literatur europejskich, t. 3, cz. 2, s. 361.
  2. K. Wrocławski, Słowo wstępne, [w:] S. Janevski, Zawzięci, Warszawa 1981, s. 10