Zbigniew Ciechan
Zbigniew Ciechan (ur. 9 listopada 1929 w Bystramowcach na Wileńszczyźnie, zm. 24 stycznia 2021 w Warszawie[1]) – polski kompozytor muzyki rozrywkowej, symfonicznej, teatralnej, baletowej, chóralnej oraz kameralnej; autor muzyki do piosenek dla dzieci i dorosłych; pianista, aranżer, pedagog; także autor podręczników do nauki muzyki i dyrygent.
| Data i miejsce urodzenia |
9 listopada 1929 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
24 stycznia 2021 |
| Instrumenty | |
| Gatunki |
Życiorys
edytujDo 1939 mieszkał wraz z rodzicami w miejscowości Krasne nad Uszą przy granicy z Rosją Radziecką.
W 1946 z matką i młodszym bratem osiedlili się w Siennicy Różanej, w marcu 1948 Zbigniew przeniósł się do Jaczowa k. Głogowa. W Powiatowym Ognisku Muzycznym udzielał lekcji fortepianu i akordeonu, prowadził naukę zasad muzyki i solfeżu oraz grał na kontrabasie w małej orkiestrze złożonej z nauczycieli muzyki. Jednocześnie kontynuował naukę w Zaocznym Liceum Korespondencyjnym w Legnicy. Od 1951 pracował w szkole podstawowej w Bytomiu Odrzańskim jako nauczyciel języka polskiego, rosyjskiego i umuzykalnienia oraz prowadził chór. W 1953 został przeniesiony do liceum ogólnokształcącego w Zielonej Górze na stanowisko nauczyciela języka polskiego i do Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia, gdzie nauczał gry na akordeonie. W 1955 zdał z wyróżnieniem maturę i rozpoczął studia na wydziale pedagogiczno-instruktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Poznaniu. Po pierwszym semestrze podjął dodatkowo naukę na wydziale kompozycji i teorii - jego pierwszym nauczycielem kompozycji był Stefan Bolesław Poradowski. W 1958 był krótko studentem Tadeusza Szeligowskiego, kilka miesięcy później przeniósł się do Warszawy, do klasy profesora Witolda Rudzińskiego. Ukończył studia na Wydziale Teorii i Kompozycji Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie (dyplom z kompozycji otrzymał w 1961, rok później obronił pracę magisterską z teorii specjalnej). W latach 1961–1966 był kierownikiem muzycznym warszawskiego kabaretu studenckiego Stodoła. Następnie taką funkcję pełnił w zespole Alibabki (w 1964) oraz Zespole Artystycznym Wojska Polskiego „Granica” (w latach 1966–1970). W latach 1967–1970 prowadził zajęcia z aranżacji na wydziale kompozycji Akademii Muzycznej w Warszawie. W latach 1979–1981 wykładał aranżację i inne przedmioty muzyczne w Instytucie Wychowania Muzycznego WSP w Kielcach. W Państwowej Szkole Baletowej w Warszawie był nauczycielem umuzykalnienia i historii muzyki[2].
Współpracował z Polskim Radiem, w którym współtworzył audycje edukacyjne i popularyzatorskie dla dzieci i młodzieży (Redakcja Muzyki dla Dzieci). Przez wiele lat był związany czasopismem „Wychowanie Muzyczne”, w którym, w latach 1984−2013, pełnił funkcję redaktora, opiekuna Dodatku muzycznego[3].
Zajmował się opracowywaniem popularnych utworów muzycznych innych kompozytorów. Jest też autorem tekstu piosenki Toruń pachnie piernikami, którą śpiewał Andrzej Bogucki. Utwory skomponowane przez Ciechana wykonywali m.in.: Halina Frąckowiak, Krystyna Konarska, Leonard Mróz, Józef Nowak, Łucja Prus, Sława Przybylska, Ewa Śnieżanka, Juliusz Wystup, Andrzej Żarnecki, Violetta Villas.
Członek Związku Kompozytorów Polskich i Stowarzyszenia Autorów ZAiKS[4].
Zmarł w Warszawie, pochowany 5 lutego 2021 na cmentarzu Powązkowskim[3] (kwatera 150-2-21)[5].
Kompozycje
edytujMuzyka teatralna
edytuj- Hokus-Pokus
- Przygody Fipcia Fatałaszka
- O Jaśku Wędrowniczku
Wybrane piosenki
edytuj- Co to znaczy kum? (sł. Marian Załucki)
- Droga Warszawo (1990)
- Idzie świt (1964)
- Seven Up (2006)
- Takiemu to dobrze (sł. Stanisław Werner, Mirosław Łebkowski)
- Wojsko od rana śpiewa (sł. Andrzej Jastrzębiec-Kozłowski)
Publikacje
edytuj- Aranżacja (pierwszy w Polsce podręcznik aranżacji muzyki rozrywkowej) (1970, wznowienie 1995)
- Nauczyciel i twórczość muzyczna uczniów
- Zabawy z echem
- Grająca klawiatura: przewodnik dla nauczycieli, uczniów i samouków wraz z komentarzem metodycznym (Warszawa, Wydawnictwo Muzyczne Agencji Autorskiej 1992)
Nagrody i wyróżnienia
edytuj- 1963 – nagroda Polskiego Radia za twórczość dla dzieci
- 1964 – nagroda specjalna na II KFPP w Opolu za piosenkę Idzie świt
- 1965 – nagroda Polskiego Radia za twórczość dla dzieci
- 1971 – nagroda Polskiego Radia za twórczość dla dzieci
- 1971 – Srebrny Pierścień na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu
- 1973 – nagroda Polskiego Radia za twórczość dla dzieci
- 1977 – nagroda Związku Kompozytorów Polskich
- 1979 – nagroda na ogólnopolskim konkursie kompozytorskim za utwory patriotyczne
- 1983 – nagroda Prezesa Rady Ministrów za całokształt twórczości dla dzieci i młodzieży
- 2006 – nagroda w Konkursie Premier na Kieleckich Spotkaniach z Piosenką Żeglarską za utwór Seven Up
- 2009 – Odznaka ZAiKS-u[6]
- 2018 – nagroda ZAiKS-u za całokształt twórczości dla dzieci[6]
- 2018 – Nagroda Specjalna Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego[3]
Przypisy
edytuj- ↑ Kompozytorzy [online], polmic.pl [dostęp 2021-02-01].
- ↑ CIECHAN Zbigniew – Triangiel – wydawnictwo muzyczne [online] [dostęp 2025-03-21].
- ↑ a b c Zmarł Zbigniew Ciechan - Wychowanie Muzyczne [online], www.wychmuz.pl [dostęp 2025-03-21].
- ↑ Zmarł Zbigniew Ciechan [online], www.zkp.org.pl [dostęp 2025-03-21].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ANTONI SZCZEP-SZCZEPECKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2025-03-21].
- ↑ a b Laureaci Nagród ZAiKS-u [online], www.zaiks.org.pl [dostęp 2025-03-21].
Bibliografia
edytuj- Wolański R., Leksykon Polskiej Muzyki Rozrywkowej, Warszawa 1995, Agencja Wydawnicza MOREX, ISBN 83-86848-05-7, tu hasło Ciechan Zbigniew, s. 29–30.