Zbigniew Jerzyna

polski poeta, dramaturg, eseista i edytor

Zbigniew Jerzyna (ur. 9 maja 1938 w Warszawie, zm. 29 listopada 2010 tamże[1]) – polski poeta, dramaturg, eseista, edytor.

Zbigniew Jerzyna
Ilustracja
Zbigniew Jerzyna w roku 2006
Data i miejsce urodzenia

9 maja 1938
Warszawa

Data i miejsce śmierci

29 listopada 2010
Warszawa

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

poezja, proza

Ważne dzieła
Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Życiorys

edytuj

Studiował filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutował poezją w „Nowej Kulturze” (1957). Debiut książkowy w 1963 „Lokacje” – poezje. Od 1965 roku należał do PZPR[2]. Był redaktorem „Widzeń”, „Orientacji”, „Integracji” oraz później „Kultury” i „Przeglądu Tygodniowego”. Założyciel Spółdzielni Wydawniczej „Anagram”, długoletni przewodniczący jej Rady Nadzorczej, doradca programowy. Laureat wielu nagród literackich. Jego wiersze i słuchowiska przetłumaczono na 35 języków.

W 2004 roku otrzymał nagrodę literacką im. Władysława Reymonta[3], a w 2008 roku został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[4]. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 228-5-31/32)[5].

Twórczość (wybór)

edytuj

Wydawnictwa
W kolejnych latach wydał m.in. następujące książki: „Kwiecień”, „Realność”, „Coraz słodszy piołun”, „Modlitwa do powagi”, „Przesłanie”, „Wiersze wybrane”, „Erotyki”, „Moment przesilenia”, „Bo myśl z siebie zaczętą”, „Wybór wierszy”, „Małe rapsody”, „Pieczęcie”, „Iskrą tylko” (dramat) - nagroda na Międzynarodowych Targach Książki w Lipsku, „Wędrówka w słowie” (eseje nagroda Księgarzy), „Listy do Edyty”, „A potem już nie”, (mały wybór wierszy), „Mówią i inne wiersze”, „Katalog życia i śmierci albo przygody pojęć”, „Zatacza się krąg”, „Saneczki” (ostatni tom wierszy, 2010).

Dramaty
M.in. „Tropy”, „Iskrą tylko” (ok. 200 przedstawień w Teatrze Dramatycznym w Warszawie), „Kto wyprowadzi psa”, „Rozmowy istotne”.

Widowiska telewizyjne
M.in. „Widmo nocnej podróży”, „Gorący ślad”, „Księżyc w ruinach”, „Nike 43”, „Kłosy pochylone”.

Słuchowiska radiowe
M.in.: „Kosztele”, „Syzyf”, „Odejście poety”, „Gasnące kolory”, „Fromborska baszta”, „Dzwonek”, „Pojednanie”, „Gorzkie pocałunki”, „Listy, które płoną”.

Inne prace
Opracował wstępy do książek następujących autorów: Mirona Białoszewskiego, Jana Lechonia, Jana Kochanowskiego, Osipa Mandelsztama, Anny Achmatowej, Rainera Marii Rilkego, Barbary Sadowskiej, Bohdana Wrocławskiego. Napisał wstęp do Antologii „Poeci wyklęci” (od Villona do Morrisona), a także posłowie do zbioru wierszy Piotra M. Cieńskiego „Prozak życia”. Przez kilka dziesięcioleci systematycznie zajmował się krytyką literacką, poza tym napisał około 500 felietonów.

Życie prywatne
Dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Anna Wojewoda (obecnie Bisping), a drugą, malarka Marta Gogłuska-Jerzyna.

Przypisy

edytuj
  1. Zbigniew Jerzyna nie żyje. Pisarze.pl. [dostęp 2014-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-12)].
  2. Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 346. ISBN 83-223-2073-6.
  3. Laureaci Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta w latach 1994 – 2009. Związek Rzemiosła Polskiego. [dostęp 2014-09-12].
  4. Medale i wyróżnienia dla ludzi książki. wydawca.com.pl, 8 września 2008. [dostęp 2011-09-03].
  5. Cmentarz Stare Powązki: MARIA GIMMEROWA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-13].